Ravage Digitaal 15 september 2006 Print deze pagina

Eerdere filmrecensies:

16-08-11 World Cinema Amsterdam 2011

10-08-11
Gianni e le Donne
03-08-11
The Conspirator
27-07-11
Horrible Bosses
20-07-11
Le gamin au vélo
13-07-11
Deep End
06-07-11
Bridesmaids
26-06-11
Festival Filmacademie bevat een juweeltje
22-06-11
Les Femmes du 6ème étage
08-06-11
Rabat
01-06-11
Cinéma Arabe II
27-05-11
Cinéma Arabe
20-05-11
22 Mei
14-05-11
Latin American Film Festival 2011
29-04-11
Attenberg
21-04-11
Imagine 2011
28-03-11
Visie en lef tijdens filmfestival Breda
24-03-11
Pieds nus
17-03-11
Blue Valentine
11-03-11
Simon Werner a disparu
07-03-11
Animal Kingdom
27-02-11
Silent Souls
19-02-11
La Pivelinna
11-02-11
Incendies
06-02-11
IFFR 2011 deel 3
01-02-11
IFFR 2011 deel 2
25-01-11
Filmfestival Rotterdam 2011
14-01-11
Les Petits Mouchoirs
07-01-11
Armadillo
27-12-10
Beste films 2010
16-12-10
Loft
10-12-10
De eenzaamheid van de priemgetallen
01-12-10
Waiting for Superman
28-11-10
Alledaags racisme op Curaçao
25-11-10
Het milieu is danig in de war
23-11-10
Re-integreren in Zutphen
22-11-10
IDFA 2010: Nieuwe Sluizer teleurstelling
17-11-10
Des hommes et des dieux
12-11-10
Another Year
04-11-10
Holland Animation Film Festival
04-11-10
Die Fremde
30-10-10
The Social Network
24-10-10
Cinekid 2010
22-10-10
The Killer Inside Me
01-10-10
NL Filmfestival Slot
25-09-10
Nederlands Film Festival 2010
11-09-10
Film by the Sea
26-08-10
Io sono l'amore
13-08-10
Festival World Cinema
25-07-10
Inception
07-07-10
Greenberg
29-06-10
Filmacademie Lichting 2010
24-06-10
Je l'aimais
17-06-10
Johan Primero
09-06-10
Ondine
02-06-10
Mr. Nobody
29-05-10
Life During Wartime
21-05-10
The Ghost Writer
13-05-10
Robin Hood
12-05-10
Argentijnse cinema floreert
07-05-10
Latin American Film Festival 2010
29-04-10
Fantastic Mr.Fox
22-04-10
Samson and Delilah
15-04-10
Imagine: 26e Amsterdam Fantastic Film Festival
03-04-10
Inferno
30-03-10
Internationaal Film Festival Breda
24-03-10
The Road & The Book of Eli
10-03-10
Great Kills Road
24-02-10
J'ai tué ma mère
19-02-10
Shutter Island
10-09-10
My Queen Karo
09-02-10
International Film Festival Rotterdam deel 5, slot
04-02-10
International Film Festival Rotterdam - Deel 4
01-02-10
IFFR 2010 deel 3
30-01-10
IFFR 2010 deel 2
27-01-10
Rotterdams Filmfestival 2010
20-01-10
Villa Amalia
14-01-10
Up in the Air
08-01-10
Sherlock Holmes

2009
28-12-09
Beste films 2009
23-12-09
Amerrika
09-12-09
Nothing Personal
02-12-09
The Cove
29-11-09
IDFA 2009 Deel 4 (slot)
25-11-09
IDA 2009 Deel III:
The Shock Doctrine, Eyes Wide Open en The Edge of Dreaming
22-11-09
IDFA 2009 Deel II:

Taqwacore: The Birth of Punk Islam, New Muslim Cool, Food Inc en Videocracy
19-11-09
IDFA 2009 Deel I:
Wiseman's niet aflatende speurende camera
12-11-09
Whatever Works
05-11-09
Holland Animation Filmfestival 2009
04-11-09
Le Hérisson
28-10-09
Antichrist
21-10-09
Fish Tank
14-10-09
Cinekid
08-10-09
London River
04-10-09
Artisticiteit blijft bovendrijven
op NFF
23-09-09
Nederlands Film Festival 2009
11-09-09
Film by the Sea
09-09-09
Africa in the Picture
02-09-09
Funny People
26-08-09
Inglourious Basterds
19-08-09
Pranzo di Ferragosto
12-08-09
Away We Go
05-08-09
Wendy and Lucy
29-07-09
Welcome
16-07-09
35 Rhums
08-07-09
Megane
02-07-09
Everlasting Moments
26-06-09
Filmacademie: Lichting 2009
20-06-09
State of Play
10-06-09
The Hangover
02-06-09
Departures
17-05-09
Towelhead
11-05-09
Argentijnse ontdekkingen op het LAFF
07-05-09
Latin American Film Festival
06-05-09
De laatste dagen van Emma Blank
17-04-09
Amsterdam Fantastic Film 2009
09-04-09
Movies that Matter
03-04-09
Films die ertoe doen
25-03-09
International Film Festival Breda
18-03-09
La Vie Moderne
12-03-09
Tokyo Sonata
05-03-09
Stella
26-02-09
Il Divo
21-02-09
O'Horten
13-02-09
Slumdog  Millionaire
06-02-09
Frozen River
02-02-09
Het zit erop (5)
30-01-09
Nog enkele hoogtepunten (4)
27-01-09
Vertederende bruutheid (3)
24-01-09
Mirakels bij IFFR (2)
22-01-09
International Film Festival Rotterdam (1)
16-01-09
Frost/Nixon
08-01-09
Bloody Mondays & Strawberry Pies

2008
30-12-08
Beste Films 2008
30-12-08
Anonyma
11-12-08
Un Conte de Noël
02-12-08
IDFA nabeschouwd
26-11-08
IDFA: Schrijnende tegenstellingen tussen arm en rijk
20-11-08
Der Baader Meinhof Komplex
19-11-08
Openingsfilm maakt indruk op IDFA
06-11-08
Holland Animation Film Festival
05-11-08
Ciné Premières
29-10-08
Nieuwe Maleisische Cinema
24-10-08
Ver van Familie
14-10-08
Cinekid 2008
10-10-08
The Last Days of Shishmaref
03-10-08
Nederlandse film wordt steeds platter
24-09-08
Nederlands Filmfestival
12-09-08
Calimucho & Het Zusje van Katia
03-09-08
Africa in the Picture
27-08-08
Caos Calmo
22-08-08
Midnight Meat Train
15-08-08
Savage Grace
25-07-08
The Dark Knight
17-07-08
Stop-Loss
08-07-08
TechnoCalyps schept huiveringwekkend toekomstbeeld
03-07-08
Dialogue avec Mon Jardinier
26-06-08
Eindexamenfilms beroeren het hart
15-06-08
The Happening
12-06-08
Reclaim Your Brain
07-06-08
Il ya a longtemps que je t'aime
01-06-08
Funny Games
16-05-08
Happy-Go-Lucky
15-05-08
Jury LAFF slaat de plank mis
09-05-08
Speed Racer
07-05-08
Latin American Film Festival
25-04-08
La Maison
16-04-08
'Pak een camera en maak film'
10-04-08
Amsterdam Fantastic Film Festival
03-04-08
Before the Devil Knows You're Dead
19-03-08
4 maanden, 3 weken & 2 dagen
13-03-08
I'm Not There
05-03-08
You, The Living
29-02-08
The Darjeeling Limited
28-02-08
There Will Be Blood
15-02-08
No Country for Old Men
03-02-08
IFFR: Dat was het dan
30-01-08
IFFR: Jong talent
27-01-08
IFFR: De Aftrap
23-01-08
Film Festival Rotterdam
18-01-08
Gone Baby Gone

- Filmblik 2007

- Filmblik 2006 - 2005

 



Zwartboek

De terugkeer van de verloren zoon, filmregisseur Paul Verhoeven is niet onopgemerkt gebleven. Nooit was er een dergelijk mediacircus rond een Nederlandse film, als met Zwartboek het geval is. Wie een diepgravende visie op het Nederlandse verzet in de Tweede Wereldoorlog had verwacht, komt van een koude kermis thuis.

De 68-jarige Verhoeven wordt alom geroemd als genie. De investering van 17 miljoen euro, duurste Nederlandse film aller tijden, lijkt dan ook terug verdiend te kunnen worden. Maar de recensies die de afgelopen dagen verschenen, worden gekenmerkt door een veelal negatieve ondertoon, of erger.

Het begin is verbijsterend. Jaren na de Tweede Wereldoorlog blijkt de joodse heldin Rachel (Carice van Houten) nog in leven. Tijdens de oorlog is zij haar familie en onderduikadres kwijt geraakt. Raar dat een gehaaid regisseur als Verhoeven hiermee een groot deel van de spanning uit de film haalt.

Zwartboek gaat over het verlies van alles wat een mens dierbaar is, met als ultieme verlies de menselijke waardigheid. Deze heldin zou de dubbelzinnige natuur van een dergelijk personage moeten uitbeelden, een heldin met zwakheden. Jammer dat ze tot een soort Lara Croft is gemaakt, die met gemak tegenslagen weet te overwinnen. De door Halina Reijn vertolkte nazihoer heeft wel diepte, maar daar hebben ze dan weer een kleine bijrol van gemaakt.

Met alle voorpubliciteit werd de indruk gewekt dat Verhoeven en scenarioschrijver Gerard Soeteman nou eens definitief zouden afrekenen met het zwart-wit beeld van de oorlog, dat de grijstinten aan bod zouden komen. Eindelijk zou er een subversieve analyse van het Nederland tijdens de oorlogsjaren volgen.

In die zin is de film niet geslaagd: Zwartboek bevat geen verrassende zienswijzen over het verzet in de Tweede Wereldoorlog en het geheel heeft weinig reliëf. De film dendert in een razend tempo voort, als kijker mag er vooral niet na worden gedacht.

Vergelijkbaar met Verhoeven’s Soldaat van Oranje (1976) is Zwartboek alleszins, die eveneens gaat over collaborateurs, slechte en goede Nederlanders. Maar ondanks het soms overdreven patriottisme is Soldaat van Oranje nog steeds de betere film.

Zwartboek is het prettigst te genieten als een soort catalogus van de obsessies en hang-ups van de regisseur. Soms stuitert de film langs de grenzen van het puberale. De scène waarin de jeneverfles joviaal rondgaat, na een min of meer mislukte overval van de verzetshelden, is klassiek voor Verhoeven: platvloers en grappig.

Ook het feit dat er een emmer stront klaarstaat om iemand uitvoerig te vernederen, en er schaamhaar blond geverfd wordt, zijn typische Verhoeven trekjes. Het harde realisme van het geweld is in elk geval on-Nederlands. Verhoeven blijkt nog steeds in staat om actiescènes briljant te verfilmen.

Het is de regisseur zèlf met zijn obsessies die een serieuze benadering van het onderwerp in de weg lijkt te zitten. Grote kracht van Verhoeven echter is dat hij een pulponderwerp extra dimensies weet te geven. Op die manier heeft het banale verhaaltje van Robocop een geweldige science fiction thriller opgeleverd. Het magere verhaal van Zwartboek echter was een brug te ver.

Er bestaat trouwens wel degelijk een diepgravende film over het verzet in de Tweede Wereldoorlog, de Franse film L’Armée des Ombres  (1969) van Jean-Pierre Melville. Als je dit verbazingwekkende meesterwerk afzet tegen de lege bombast van Zwartboek, blijkt dat het onderwerp onvermoede mogelijkheden biedt.

L’Armée des Ombres is een tamelijk stille film, de verzetshelden doen hun aanslagen echt in het geheim, zonder bombarie. Regisseur Melville was zelf actief in het verzet; volgens hem was de oorlogsperiode vreselijk, gruwelijk en… fantastisch! Dat is precies wat tot uiting komt in zijn onvergetelijke film.

Ulrik van Tongeren

Zwartboek (A-film) nu in de bioscoop.

- - - - - - - - - - - -


- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Naar boven

 

 

Zwarte Kat

 

 

 

hghg