● Ravage   ● Archief    ● Overzicht 2004    ● Overzicht #9


Uit: Ravage #9 van 2 juli 2004

'We hebben daar niks te zoeken'

De VN-resolutie die onlangs unaniem door de Veiligheidsraad is aangenomen, speelde een belangrijke rol voor politiek Den Haag om het verblijf van onze militaire jongens en meiden in Irak met acht maanden te verlengen. Marina Groen peilde de reacties onder een viertal personen die actief zijn in de vredesbeweging.

Verlenging verblijf

De Tweede Kamer heeft ingestemd met de verlenging van de Nederlandse militaire missie in Irak. Ook de PvdA stemde in meerderheid voor, enkel de fracties van GroenLinks en SP stemden tegen. De VN-resolutie, die meer macht geeft aan het Iraakse bewind en waarmee de bezetting formeel wordt beëindigd, gaf de doorslag. Kan jij je vinden in dit besluit?

FRANK SLIJPER, voert o.a. campagne tegen wapenhandel: ,,Nee, in ieder geval niet in de redenen, waardoor D66 zich heeft laten leiden. De machtsoverdracht is maar beperkt, de zeggenschap van de VS blijft op belangrijke punten doorslaggevend. De bevolking van Irak is het meest gebaat bij een zo spoedig mogelijk goed functionerend representatief landsbestuur en dus ook met een volledige machtsoverdracht. De Amerikaanse-Britse oorlog tegen het Irak van Saddam Hoessein en de daaropvolgende door hen geleide bezettingsmacht - voortdurend door Nederland gesteund - heeft vooral veel ellende veroorzaakt en zeker niet de beloofde veiligheid gebracht.

Van meet af aan is het bovendien de uitdrukkelijke bedoeling geweest dat de Irakezen zo snel mogelijk weer zelf de zaak gaan runnen. Dat Nederland in het rustigste deel van Irak - vooral woestijn - zit, wekt het idee dat het juist door de Nederlandse aanwezigheid daar zo rustig is. Als zij vertrekken zou het een chaos worden. Dat is veel te veel eer. Juist daar zou men de boel redelijk snel weer op moeten kunnen pakken. Als er behoefte is aan extra hulp, kan Nederland dat prima op civiel gebied doen.

Hoewel gelukkig veel minder bloedig, is in Afghanistan iets vergelijkbaars gaande. Het droombeeld dat met het wegwerken van een barbaars regime alles vanzelf beter zal gaan, wordt in beide gevallen genadeloos doorgeprikt. Erger nog, voor velen zijn angst en onveiligheid toegenomen na de val van Saddam Hoessein en Mullah Omar.

Het gaat bovendien niet alleen om de veiligheid in Irak. Zonder een daadwerkelijke overdracht van de soevereiniteit aan de bevolking van Irak zal dit conflict tot meer aanslagen blijven leiden. Wat dat betreft is de Bin Laden/Uncle Sam adbuster "I want you to invade Iraq" van Tom Paine nog steeds actueel. Bijkomend negatief effect is de wereldwijde antiterrorisme-wetgeving die allerlei burgerlijke vrijheden aantast.''

KAREL KOSTER, medewerker van AMOK (anti militaristisch onderzoeks kollektief) en van Platform tegen de Nieuwe Oorlog: ,,De vooronderstelling besloten in de vraag is dat 'we' de Iraakse bevolking helpen door te blijven. Dit geldt misschien in de provincie Al Moethana waar de Nederlandse troepen zitten, maar ligt heel anders in Irak als geheel. Blijven betekent een ondersteuning van de Amerikaanse bezettingspolitiek in Irak. Doe wordt niet gedreven door liefdadigheid maar door geopolitieke belangen, waaronder controle over de belangrijkste olievoorraden ter wereld.

De overgrote meerderheid van de Iraakse bevolking ziet de Amerikaanse troepen en hun bondgenoten als bezetters die weg moeten. Dat is deels het gevolg van het Amerikaanse wangedrag tegenover gevangenen, maar komt ook door het feit dat de levens van de bevolking grotendeels niet verbeterd zijn sinds de oorlog. In veel opzichten, zoals op het gebied van veiligheid, zijn deze zelfs verslechterd.

De Amerikaanse aanwezigheid is de belangrijkste oorzaak van de voortgaande oorlog. Ze moeten dus weg. Nederlandse troepen moeten niet met hun geassocieerd worden. Dit gebeurt echter wel in de nieuwe situatie na 30 juni omdat de Nederlandse troepenmacht onder VS-bevel komt te staan.''

MARTIN S. PAST, nam dit voorjaar deel aan een vredesfietstocht die eindigde in Irak: ,,Het is inderdaad een chaotische situatie op dit moment in Irak, maar het toont mijns inziens van hoogmoed te beweren dat verblijf van de Nederlandse militairen de Iraakse bevolking helpt. Indien zij niet helpen en tegelijkertijd een deel van het probleem zijn, kan je bij terugtrekking niet spreken over het in de steek laten. De bevolking in de regio waar de Nederlandse militairen gelegen zijn, wordt niet bedreigd. Overigens vind ik een veiligheidsgarantie voor militairen in de frontlinie ook getuigen van een behoorlijke naïeve benadering.''

YVONNE, actief bij de antimilitaristische actiegroep Onkruit: ,,De Nederlandse militairen hadden in de eerste plaats nooit naar Irak moeten gaan. Ze moeten zich dus ook onmiddellijk terugtrekken. Natuurlijk mag je de bevolking niet zomaar in de steek mag laten, maar de vraag is of je daar zwaar bewapende militairen voor nodig hebt?

Het is goed en belangrijk dat het land weer wordt opgebouwd, maar wel vanuit de bevolking zelf. Nu legt het Westen de opbouw op en moet het op haar manier. Het Iraakse volk moet zelf weer een stem krijgen, op zodanige wijze dat deze niet wordt overstemd door belangen elders.''

Veiligheid militairen

De PvdA eist meer veiligheidsgaranties voor het Nederlandse militaire personeel. Mee eens?

SLIJPER: ,,Los van het feit of je het eens bent met een militaire uitzending, degenen om wie het gaat dienen - binnen de grenzen van het reële - goed uitgerust op pad te gaan. Maar als je bang bent te verdrinken moet je niet gaan zwemmen. Hoe erg ook voor de nabestaanden, de angst voor bodybags en de reacties na een eerste dode zijn buiten proporties - een cynisch teken van hoe veel minder het leven van een Irakees waard is. Juist zij zijn degenen over wiens veiligheid de soldaten moeten waken - dat moet voorop staan.''

KOSTER: ,,De vraag voor veiligheidsgaranties voor het militaire personeel is, behalve voor de Nederlandse politiek, irrelevant. Uiteraard is het normaal dat er doden en gewonden vallen onder soldaten - dat vinden ze zelf ook. Het ironische feit doet zich voor dat in zowat alle oorlogen vanaf 1918 verreweg de meeste doden en gewonden zijn gevallen onder de burgers van de landen waar de oorlogen plaatsvonden.

Statistisch gezien is het bijzonder veilig om bij een Westers leger te dienen, ook als die illegale invasies van andere landen ondersteunt. Onder de Iraakse bevolking zijn tot nog toe ongeveer 10.000 doden gevallen. Onder de soldaten van de coalitie en hun bondgenoten ongeveer 800. Het is dus onveiliger om elke dag via de snelweg van Amsterdam naar Utrecht te rijden, dan deel uit te maken van de Westerse bezettingsmacht.''

S. PAST: ,,Of de Nederlandse militairen te grote risico's lopen kan ik niet inschatten. Ze lopen mijns inziens wel onnodig veel risico omdat ze zich niet zouden moeten inzetten voor een bezettingsoorlog die op illegale gronden wordt gevoerd.''

YVONNE: ,, Natuurlijk moet men de risico's zo klein mogelijk maken, maar wat voor veiligheidsgaranties kun je geven aan militairen die zich in een oorlogsgebied bevinden? Dat is het risico van militair zijn. Als je moeite hebt met de mogelijke slachtoffers die kunnen vallen in dat oorlogsgebied, moet je daar niet heen gaan. Militair geweld is geen oplossing voor structurele problemen. Je kunt er hooguit tijdelijk problemen mee onderdrukken, maar ze zeker niet oplossen.''

VM-resolutie

De VN-Veiligheidsraad heeft de nieuwe ontwerpresolutie over de soevereiniteitsoverdracht in Irak unaniem aangenomen. De resolutie geeft een wettelijke basis voor de machtsoverdracht aan de Iraakse interim-regering en een langer verblijf van de internationale troepen. In de vierde versie van de resolutie staat dat de multinationale troepenmacht in Irak ter beschikking staat van de overgangsregering. De Irakezen mogen advies geven over de "fundamentele veiligheids- en beleidszaken, waaronder beleid over gevoelige offensieve operaties", maar ze krijgen geen vetorecht. Daarnaast wordt het wapenembargo opgeheven. Het verbod op massavernietigingswapens blijft van kracht. Wat vind je van de VN-resolutie?

SLIJPER: ,,De Amerikanen hebben zeker water bij de wijn gedaan, maar dat kon ook niet anders. Vergeet niet dat hun positie sterk verzwakt is door het AbuGhraib martelingen schandaal, de terugtrekking Spanje en enkele Midden-Amerikaanse landen en de bloedige afgelopen maanden waarin veel Amerikaanse doden vielen. Met de verkiezingen op komst, restte Bush c.s. weinig anders dan toegeven.

Mijn bijzondere interesse gaat natuurlijk uit naar de herbewapening van Irak. Na de miljarden die Amerikaanse bedrijven verdienen aan infrastructurele wederopbouwprojecten, militaire logistiek en de beveiliging van personen, komt nu een nieuwe orderstroom op gang: de herbewapening van Irak. De eerste kleine orders zijn al vergeven.

Overbodig te zeggen dat de wapenindustrie zich al maanden voorbereid op de grote orders die zullen komen. Na veertien jaar wapenembargo en een kapotgeschoten leger, zal Irak de komende jaren een van de grote nieuwe klanten zijn voor de wapenindustrie. Nederlandse bedrijven zullen ook proberen hiervan een graantje mee te pikken. Ondertussen zijn er her en der in Irak nog naar schatting 24 miljoen vuurwapens - op een bevolking van 22 miljoen.''

KOSTER: ,,De resolutie biedt een legitimatie voor het onbeperkte verblijf van de bezettingsmacht. Maar veel zaken worden er niet door geregeld. Zo is er geen mogelijkheid voor de interim regering om militair optreden van de bezettingsmacht te blokkeren. Er is geen regeling voor de Iraakse gevangenen in Amerikaanse handen. De militairen van de bezettinsgmacht en de huurlingen, in totaal 20.000, zijn gevrijwaard van vervolging door Iraakse regering. Dit is een vrijbrief voor verdere wandaden tegen de bevolking. En economische decreten betreffende Iraakse staatseigendommen (privatisering) worden niet teruggedraaid.''

S. PAST: ,,Ik heb me niet verdiept in de resolutie. Ik vind het moeilijk. De VN heeft de verantwoordelijkheid genomen voor de puinhopen die zonder de VN gecreëerd is, zonder daarbij uitdrukkelijk eerste verantwoordelijke te zijn. Het roept vergelijkingen op met de situatie in Kosovo waar de VN pas ingezet werd om de puinhopen in goede banen te leiden en zo de geweldsspiraal te doen vergeten. Deze onmogelijke opgave ondermijnt de macht en effectiviteit ven de VN, wat kan leiden tot meer gewelddadige interventies. En een nog grotere clownsrol van de VN.''

YVONNE: ,,Zou niet weten wat die VN-resolutie inhoudt. Wel heb ik heb de indruk dat ook een VN teveel onder invloed staat van economische belangen en Westerse machtsverhoudingen.''

Marina Groen

Boosheid over verlenging

Ongeveer 150 mensen protesteerden dinsdag 22 juni voorafgaande het verlengings-besluit in de Tweede Kamer. Op het Plein hielden diverse sprekers een betoog, waaronder Anita van Buuren, moeder van een uit te zenden militair.

Van Buuren zei de keuze van haar zoon om als militair de vrede te willen dienen te respecteren, maar noemde de oorlog en bezetting fout. Tevens verweet zij de Nederlandse regering gebrek aan openheid over de redenen om de oorlog tegen Irak politiek te steunen.

Ook in Amsterdam werd gedemonstreerd. Zaterdagmiddag 26 juni kwamen ongeveer 500 mensen bijeen die de machtsoverdracht aan de Iraakse interim-regering een schijnvertoning vinden. Zij stellen dat de werkelijke macht bij de Verenigde Staten blijft en dat met de aanwezigheid van buitenlandse troepen de bezetting voortduurt, terwijl de Irakezen zelf niets is gevraagd.

De initiatiefnemers zijn het niet eens met de steun van het Nederlandse kabinet voor het beleid van de Amerikaanse president Bush. Ook bekritiseren zij de PvdA. De nacht voorafgaande de manifestatie werd van de woning van PvdA-leider Bos in Amsterdam-Noord de ramen ingegooid. Of dit in relatie staat met het PvdA-standpunt aangaande Irak is onduidelijk.

Naar boven