●
Ravage ●
Archief
● Overzicht
2004 ● Overzicht
#9
Uit: Ravage #9 van 2 juli 2004
Barcelona: vrede zaaien op oorlogsbodem
'In Barcelona verandert de wereld!' Dat is wat stadsbestuur, centrale regering, bedrijven en maatschappelijke organisaties (ngo's) als leus introduceerden om Forum2004 te verkopen. Sociale bewegingen wijzen op de hypocrysie achter dit enorme evenement. Is Barcelona een stad van oorlog of vrede?
Ontsnappen kan niet. Op Spaans grondgebied is het onmogelijk aan de reclame voor het Forum te ontkomen. Op tv, op straat en in de krant: reeds maanden voor aanvang kwam je propaganda tegen van het vier maanden durende en in mei gestarte culturele Forum 2004.
Zelfs het straatbeeld van Barcelona, locatie van Forum2004, wordt met spandoeken en posters volledig beheersd door het evenement. Denk je rustig een biertje te kunnen drinken in een café, dan tref je het Forum-embleem in je bierglas gegrafeerd. Want ook de bierfabrikant is sponsor en verplicht zich daarmee tot wederzijdse reclame.
In beweging
De organisatie adverteert het Forum als een "evenement dat de wereld in beweging zet" en als een samenkomst "om duurzaamheid, culturele diversiteit en vrede" te promoten. Twintig euro per dag kost een kaartje voor het evenement dat de Catalaanse hoofdstad economisch moet voortstuwen en de schijn moet opwekken dat Barcelona werkt binnen de oneliner "een andere wereld is mogelijk", de leus die door de andersglobalistische bewegingen is geïntroduceerd.
Concreet beschouwd gaat het om een zojuist gebouwd congrescentrum dat twintig hectare grond in beslag neemt van de Middellandse zeekust, en waar evenementen plaats vinden om het publiek te vermaken, zoals circusacts, theater, cabaret, exposities en debatten. Na afloop -vanaf september- is het de bedoeling dat Barcelona een aantrekkelijke stad wordt voor grote exposities en internationalse conferenties.
Maanden voor aanvang van het Forum hingen in diverse wijken alternatieve posters, met de tekst: "Het Forum is er. Waarvoor onze dank". De posters slaan de spijker op de kop. Vele inwoners zijn het Forum meer dan zat, al voordat ze begonnen was. Er is veel belastinggeld ingestoken en de burgers zien weinig positiefs terug.
De negatieve gevolgen waren ruim voor aanvang al duidelijk. Speculatie, repressie en milieuvervuiling zijn kernbegrippen om het Forum in haar werkelijke gedaante te begrijpen, zo vinden de groepen en bewegingen die zich keren tegen het evenement.
Speculatie
De antiforum-activisten komen voort uit migrantenbewegingen, een antispeculatieplatform en kraak-, milieu- en andersglobalistische bewegingen. Ze initiëren acties, bijeenkomsten en media om het Forum 'te ontmaskeren' en de achtergronden ervan aan het publiek uit te leggen.
Zo is er een overzichtskaart gemaakt van participerende bedrijven die iets van doen hebben met bijvoorbeeld speculatie, arbeidsonzekerheid ('precariaat'), milieuvervuiling en de oorlog in Irak. De rol van de staat in speculatie en milieuvervuiling, met het Forum als excuus, krijgt speciale aandacht.
Volgens de actiegroepen is het Forum enkel een middel om geld mee te verdienen, wapentuighandel en neoliberale globalisering te bevorderen en niet voor vrede of eerlijke globalisering. Zo is het gebied rond het Forum volledig in beslag genomen door hotels en kantoren en zijn de arme inwoners van de oude wijken vanwege de hoge toegangsprijzen feitelijk uitgesloten van deelname.
Bijna al het grondgebied was eigendom van het stadsbestuur en is in verband met de 'herontwikkeling' van de oude industriewijk voor grof geld aan bedrijven en banken verkocht, die er flink mee gespeculeerd hebben. Veel arme mensen werden gedwongen te verhuizen.
De migrantenbewegingen zijn hierover erg gepikeerd, want vooral zij ondervinden deze hinder. Niet alleen omdat zij de grote groep vertegenwoordigen van mensen die onder de meest slechte arbeidsomstandigheden moeten werken in Barcelona, maar ook omdat zij -zonder papieren- continu opgejaagd worden.
Vervuilde oorlogsbodem
Naast de culturele uitwisseling staan vrede, eerlijke globalisering en mensenrechten centraal tijdens Forum2004. Althans, daar moet het op lijken. Bedrijven die vertegenwoordigd zijn, hebben belangen in de wapenindustrie.
Een aantal is zelfs direct betrokken bij de oorlog in Irak en de economische leegroof (ofwel economische heropbouw) van dit land. Terwijl het Forum spreekt over het zaaien van vrede, maken deze oorlogsbedrijven actief deel uit van de organisatie, en hebben zij hun kantoren op het grondgebied van de stad.
En terwijl de Spaanse Novib het over eerlijke arbeidsvoorwaarden in het Zuiden heeft en tijdens het Forum vele debatten hierover organiseert, is Randstad -het Nederlandse bedrijf dat streeft naar flexibilisering van arbeid in Europa- een van de voorname sponsors van het evenement.
Dan is er ook het milieuaspect. Het Forumgebied is gebouwd met de leus van duurzaamheid, en een reusachtige zonnepaneel moet dit uitbeelden. In de tussentijd is de grond en de zee rond het Forum ernstig vervuild geraakt door decennialange gifstort in de rivier aan de noordzijde van de stad, waarvan de monding bij het Forum ligt.
Ook aan de zuidzijde van de stad laat het bestuur zien wat zij onder 'duurzame ontwikkeling' verstaat. De uitbreiding van de haven moet meer goederen binnen loodsen. De rivier aan de zuidkant wordt daarvoor twee kilometer verplaatst, met als gevolg een vroegtijdig einde van een mooi en belangrijk natuurgebied aan de kust en meer niet duurzame wereldwijde handelsstromingen.
In de tussentijd wil het met de toeloop naar het Forum maar niet lukken. De aantallen toeschouwers vallen nog altijd tegen, vooral voor de debatten -die overigens in de kranten wel veel aandacht krijgen. Enkel omdat de scholen inmiddels verplicht zijn er heen te gaan, komt het aantal bezoekers in de buurt van lagere verwachtingen.
Het laatste wapenfeit van de organisatie is om de prijs tot het terrein te verlagen, in de hoop dat het evenement alsnog aan zal slaan bij burgers en toeristen.
Robin van Stokrom
www.forumbcn2004.org/