Ravage   ● Archief    ● Overzicht 2004    ● Overzicht #8


Uit: Ravage #8 van 11 juni 2004

Franse filmrevolutie

Distributeur A-Film brengt onder de noemer Tour de France een aantal Franse film uit gedurende de zomermaanden. Een verzameling van acht films, met werk van grootmeesters Alain Resnais en Patrice Leconte, maar ook mainstream en kleine arthousefilms.

De Filmkrant van juni behandelt dit programma met de opmerkelijke titel 'Wachten op de revolutie'. Hierin maakt Jos van der Burg zich boos over dit programma, en de volgens hem behoudende Franse filmmakers die de weg zouden versperren van jonge wilde regisseurs als Grandrieux, Dumont en Noé.

Het stuk barst van de grove generalisaties over de Franse film en is een schoolvoorbeeld van de neerbuigende houding van een belangrijk deel van de Nederlandse filmpers als ze over de Franse cinema schrijven. Met volle overgave karakteriseert men de Franse film als zijnde een saaie praatfilmfabriek over de liefde.

'Confidences trop intimes' van Patrice Leconte zou in deze categorie vallen. De film gaat over een vrouw met huwelijksproblemen en die een accountant aanziet voor een psychiater. Wanneer ze achter haar vergissing komt blijft ze hem bezoeken. Met dit banale gegeven als basis heeft Leconte een meesterlijke, spannende thriller gefabriceerd. De acteurs Sandrine Bonnaire en Fabrice Luchini excelleren in de hoofdrollen.

De bewering dat oudere regisseurs als Tavernier, Leconte en Blier een nieuwe Franse filmrevolutie zouden blokkeren, een quote van de jonge Franse regisseur Ozon, is klinkklare onzin. Dit zijn echt geen derderangs regisseurs die vernieuwing tegenhouden, ze hebben zich vaak genoeg bewezen met schitterende en baanbrekende films.

Een interessant aspect van de Franse film is dat die zogenaamde conservatieve achterhoede, met grote vernieuwers als Godard, Rivette en Rohmer, nog steeds actief is en bijzondere films aflevert. Eminent voorbeeld hiervan in het programma Tour de France is 'Pas sur la bouche!' van de 82-jarige Alain Resnais, regisseur van meesterwerken als 'L'Année dernière à Marienbad' en 'Hiroshima mon amour'.

Met 'Nuit et Brouillard', een in 1955 gemaakte documentaire over de concentratiekampen, begon Resnais' gepassioneerde zoektocht naar de grenzen van de menselijke vrijheid, een centraal thema in zijn werk. Aangegrepen door de Tweede Wereldoorlog, de Holocaust en de bom op Hiroshima heeft hij altijd geprobeerd om de enormiteit van die gebeurtenissen te bevatten.

Gek genoeg duikt het thema van de menselijke vrijheid weer versluierd op in zijn nieuwe film, gebaseerd op een uit 1925 daterende operette van Andre Barde en Maurice Yvain. In deze briljant geënsceneerde schijnbaar frivole film wordt door uitmuntende acteurs als Sabine Azéma en Pierre Arditi een amusante draaimolen van passie en farce neergezet die met geen enkele andere film te vergelijken is.

'Pas sur la bouche!' is radicaler dan zijn eerdere poging tot een musical, 'On connaît la chanson', van zeven jaar geleden. De 'oude' Resnais bewijst ten overvloede weer eens dat hij nog steeds een van de grote vernieuwers van de hedendaagse cinema is.

Natuurlijk zitten er slechte films in die tournee van Franse films. 'RRRrrr!!!' van regisseur Alain Chabat is een ontstellende berg ongein gesitueerd in de prehistorie waarin steracteurs Depardieu en Rochefort zich belachelijk maken. Ook een film als '18 ans après' van regisseuse Coline Serreau, een vervolg op de komedie 'Trois hommes et un couffin', is ogenschijnlijk een overbodige bourgeois komedie.

Toch is die film met een jaloers makend meesterschap geschoten en geacteerd, en zit vol scherpe observaties over het leven in de Franse republiek. Niets ten nadele van die jonge honden van de Franse cinema. Om de rest van de Franse cinema dan maar tot brandhout te bestempelen, dat is pas dom.

Ulrik van Tongeren

Naar boven