● Ravage   ● Archief    ● Overzicht 2004    ● Overzicht #13

Kledingmerk als zondebok

Nadat eerder op scholen het dragen van het label met de Nederlandse driekleur werd verboden is het nu de beurt aan de Lonsdale-kleding. Het merknaam zou synoniem zijn aan extreem-rechts, hetgeen leerlingen en leraren de kriebels bezorgt. Tegenstanders van een kledingverbod bepleiten voorlichting.

Het Dockinga College in het Noord-Friese plaatsje Dokkum is niet de eerste middelbare school die het dragen van het kledingmerk Lonsdale verbiedt. Dit merk, populair bij skinheads, wordt in de media en op straat geassocieerd met het extreem-rechtse gedachtengoed.

Voorzitter T. Wierdsma van het Dockinga College vindt het een logische stap om de ,,provocerende'' kleding op zijn school te weren. ,,Maar we hebben deze maatregel niet zomaar ingesteld'', aldus Wierdsma, ,,het is een voortvloeisel van een beleid dat vorig jaar al van de grond is gekomen.''

Incidenten

Het schoolbeleid is een reactie op meerdere racistische incidenten die vorig jaar in Dokkum hebben plaatsgevonden. Ook leerlingen van het Dockinga College kwamen hierbij in opspraak. De jongeren hadden in oktober 2003 voorbereidingen getroffen om brand te stichten in het lokale asielzoekerscentrum waarvan al eerder een ruit werd ingegooid. Op het fietspad in de buurt werden hakenkruizen en davidsterren gespoten en er werd met kluiten en stenen naar de bewoners van het centrum gegooid.

Volgens Wierdsma zorgden enkele jongeren die dit soort acties ondersteunden voor een onveilig gevoel op de school. ,,We zijn toen actief aan de slag gegaan met antiracistische projecten voor de leerlingen en hebben gesprekken gevoerd. Uiteindeln fascisme' behoren.

Ondertussen heeft minister van Onderwijs, Maria van der Hoeven, gedragsregels opgesteld om scholen te ondersteunen bij het reguleren van de kledingsvoorschriften. Scholen krijgen hierin meer bevoegdheden.

Boksers

De voormalig Britse weltergewichtbokser Bernart Hart lanceerde Lonsdale in 1960 en opende daarvoor de winkel in de Londense Beak Street. Traditioneel wordt Lonsdale dan ook geassocieerd met de Britse bokskampioenen waarvan verreweg de meesten afkomstig zijn uit de zwarte gemeenschap.

In de jaren zestig wordt het merk steeds populairder bij een nieuwe subcultuur, namelijk die van de skinheads. Deze cultuur komt voort uit de arbeidersklasse en het Brits voetbalhooliganisme. Veel van deze witte skins deelden hun liefde voor skamuziek met de zwarte rude boys en de rude girls. Later is een deel van deze skinhead beweging racistisch geworden.

De haat tegen zwarte mensen kreeg voet aan wal in de arbeiderswijken, grotendeels door de verslechterde economische situatie aldaar. Aan de dress-code veranderde echter weinig, waardoor tot op de dag van vandaag linkse en rechtse skins qua uiterlijk nog steeds moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn.

De associatie van Lonsdale met extreem-rechts laat Bernart Hart volkomen koud. ,,Je kunt je klanten niet selecteren. Als een inbreker een onderbroek van Marks & Spencer draagt, dan roep je toch ook niet het warenhuis ter verantwoording?'', zei hij onlangs in de Volkskrant.

Verbod werkt niet

Mensen die zich wél bezighouden met de link tussen extreem-rechts en Lonsdale zijn de makers van de antiracistische krant 'Lonsdale News'. De auteurs laten duidelijk blijken géén voorstander te zijn van het kledingverbod dat een aantal scholen inmiddels heeft uitgevaardigd.

Woordvoerster Annet Schreuder vindt dat jongeren niet aangesproken moeten worden op hun kleding, maar op hun gedrag. ,,Besturen en instanties die subculturen gaan verbieden lopen achter de feiten aan. Jongeren verzinnen overigens toch steeds weer nieuwe kledingscodes.''

Nadat in 1995 op enkele scholen het symbool van de Nederlandse vlag op de zijkant van de bomberjas werd verboden, werd de vlag van Rotterdam of van Den Haag ineens heel populair. ,,Kleding verandert niets aan de gedachten van jongeren. Daarnaast zijn scholen ervoor om kinderen iets mee te geven. Dat gebeurt niet met een verbod.''

Voorlichting

Lonsdale News richt zich op jongeren tussen de 14 en de 18 jaar. De samenstellers hopen vooral scholieren te bereiken die zich tot extreem-rechts voelen aangetrokken of zich hierdoor snel laten beïnvloeden. Inmiddels hebben 3000 maatschappijleraren van verschillende scholen een brief ontvangen met het aanbod de voorlichtingskrant gratis te verspreiden onder de leerlingen.

Schreuder: ,,Er is een aantal scholen die op onze zending gereageerd heeft. Soms worden er vijftien kranten besteld, maar een enkele keer zijn het er 500. De meeste scholen reageren echter helemaal niet, ze zijn huiverig.''

Scholen reageren terughoudend omdat een publicatie over extreem-rechts kennelijk bevestigt dat er een probleem is op hun school wat schadelijk zou kunnen zijn voor het imago, zo denkt Schreuder. ,,Wat dat betreft ligt de respons van jongerencentra hoger.'' Ook het Dockinga College heeft nog niet gereageerd op het aanbod van Lonsdale News dat werd ingediend na het instellen van het kledingverbod.

Bespreekbaar maken

De samenstellers van de krant willen het racisme onder jongeren bespreekbaar maken. ,,Leraren weten vaak niet hoe ze met extreem-rechtse jongeren om moeten gaan. Terwijl deze groep wel verantwoordelijk is voor het overgrote deel van het racistische geweld. Ze zijn niet georganiseerd zoals de NVU of NieuwRechts. Desondanks vormen ze wel een grotere bedreiging'', aldus Schreuder.

Naast scholengemeenschappen en jongerencentra worden er ook andere organisaties benaderd. Onlangs verspreidde de organisatie van het Ravingnightmare festijn zo'n 4000 exemplaren onder het publiek in de Rijnhal te Arnhem. ,,Kennelijk ervaren ook zij het racisme binnen het uitgaansleven als probleem.''

Volgens de samenstellers van Lonsdale News zou de merknaam méér moeten doen om van het slechte imago af te komen. 'Ze moeten hun merk letterlijk uit handen van extreem-rechts houden en dat is ze nog niet gelukt', zo schrijft de krant. De Nederlandse importeur van Lonsdale, Ronald Krijger, meldt desgevraagd dat hieraan in Nederland wel gewerkt wordt, maar dat het tijd kost.

Labels

Zo heeft Lonsdale-NL het Racism Beat It festival gesponsord en onderhoudt ze contacten met een aantal antidiscriminatiebureaus. Tegenwoordig zijn er truien in omloop met het opschrift 'Lonsdale loves all colours'. In de toekomst is het volgens Krijger niet ondenkbaar dat er ook in Nederland speciale labels in de kleding worden vervaardigd die zich uitspreken tegen racistisch geweld.

In Duitsland worden de labels al toegepast. Daar zijn het vooral de originele Lonsdale-logoletters 'NSDA' die het goed doen bij de racistische skins. Met hun jas half open zijn deze letters nog leesbaar en het is alleen de letter 'P' die ontbreekt om volledig te kunnen verwijzen naar de voormalige nazipartij NSDAP.

Door toedoen van verschillende antiracistische Lonsdale campagnes is het merk echter beduidend minder populair geworden binnen extreem-rechtse kringen. In Nederland hebben racisten er een andere betekenis aan gegeven. Lonsdale zou een afkorting zijn voor 'Laat Ons Nederlanders Samen De Allochtonen Langzaam Executeren'.

Irene van der Eijk

www.lonsdalenews.nl

Naar boven