- Home
- Archief
- 1999

Uit: Ravage #297/298 van 17 dec 1999

Heet 'n Breed

Binnenkort een nieuw Duizendjarig Rijk... En de laatste H'nB van dit millennium... Maar de meeste muziek verandert niet op oud en nieuw na klokslag twaalf, dus vandaar dit ongelooflijk gewone stukje...

Hoewel er in ieder geval genoeg muziek-projecten opgehangen zijn aan de Grote Wisseling, beperken we de aandacht tot eentje. Maar die is dan gelijk raak ook. Sonic Youth neemt afscheid van deze eeuw met Goodbye 20th Century. Daarbij lijkt het overigens of ze ook dag zeggen tegen de poppy nummers die in ieder geval mij hebben doen afhaken, maar de band ruime bekendheid gaven in de negentiger jaren. Hoe zal de uitwerking op de fans zijn, van de lichtelijke overkill aan onvervalste noise op deze dubbelcd? Wat kan hierna, in de nieuwe eeuw, op zoiets volgen?

OK de harde feiten. Van de dertien nummers van componisten als Steve Reich, John Cage en Yoko Ono is het merendeel, opvallend genoeg, uit de zestiger jaren (nou ja, het schijnen niet voor niets de meest bevrijdende jaren van deze eeuw geweest te zijn). Is het kortste nummer 12 seconden en het langste zo'n 30 minuten. Zijn de drones, oversturingen, piepjes, uitbarstingen, schuifgeluiden, en ritsels alomtegenwoordig. Goeie ouwe noise...

Het is een mooi idee om door het bewerken van materiaal van componisten die hun steentje hebben bijgedragen aan de moderne muziek, een monument voor die muziek neer te zetten, en dat als afscheid te gebruiken. Of is het een nieuw begin voor Sonic Youth? Gezien het filmpje op cd-A, waarin de voltallige band een piano bewerkt met hamer en spijker, hebben ze er wel lol in. En weer zo'n diepere laag: met een hamer slaan op een piano, een instrument dat bestaat uit heel veel hamertjes... De hameraar gehamerd... Een raadselachtig monument, dit project.

James Plotkin nam in '94 een gitaartrack op, gaf het een jaar later aan Brent Gutzeit, die alles vakkundig om zeep hielp, met de spullen waarover hij toen de beschikking had. Na nog wat heen en weer gestuur en verschillende remixes ligt hier dan het resultaat: Mosquito Dream. Wonderlijk genoeg is het geen volgestouwde geluidenopsomming geworden, maar een meditatieve, lang uitgesponnen golvende gitaarzee. De optimale chill voor noise-heads.

Eind 1969 werd onder leiding van George Duke The Third Wave - Here and now opgenomen. Waarom dat nu precies heruitgegeven wordt ontgaat me een beetje, maar het is wel een goed idee. Want iets als James Last on acid hoor je niet zo vaak... Met echt orkest, en wat dames die een lichtelijk vals, dromerig koortje neerzetten. Van de liedjes komen alleen Got To Get You Into My Life en Eleanor Rigby van de Beatles bekend voor. Psychedelische muzak, het zal in die tijd wel populair geweest zijn, behalve bij degenen die into de echte psychedelica waren. Voor hen moet het vreselijk geweest zijn, een verkrachting van de idealen. Maar zo'n dertig jaar later klinkt zelfs zoiets prettig in de oren.

Een beetje vergelijkbaar is Beat At Cinecitta vol. 3. Muziek uit erotische Italiaanse films, ook laat in de zestiger jaren gemaakt. Verschil is dat hier niet alleen enkel aan psychedelica gedaan wordt, maar dat er puur een sfeer wordt neergezet, door componisten die de jazz en de beat helemaal in hun vingers hebben (Trovajoli, Pisano). Vage trommeltjes, sitars, knetterende hammondorgels, whatever en ze mixen het er smaakvol doorheen. Als er niet gezongen wordt gaan de bands bovendien behoorlijk loos in lange improvisaties in de beste sixties-traditie.

Een band die uit die tijd ook nogal wat inspiratie put, is het Finse 22-Pistepirkko. Een vorige editie al besproken vanwege de heruitgave van hun beste cd, en dan nu met alweer een nieuwe, Downhill City (O.S.T). Een volslagen ongrijpbare plaat, met gemene electric blues, dromerige kitschviolen, snoeiharde flamenco-big beat, een opgejazzde versie van een oud nummer, een kaal ritmebox nummer van 16 minuten, en last but not least een gabber-afsluiter. Zo onsamenhangend als hier beschreven klinkt het ook echt.
In enkele nummers, zoals het verschrikkelijk spannende Doris Drives Away, of Roundabout II, hoor je nog wat van hun oude kracht en specifieke sound, maar verder? Wie is hier de weg kwijt? Maar vergeet niet dat de band altijd behoorlijk vernieuwend bezig is geweest, en graag nieuwe experimenten aangaat. In dat licht bezien moeten we maar afwachten waar ze nu op weg naar zijn.

Ook al wat oudere diehards zijn de jongens van het Nederlandse EC Groove Society. Vroeger van de oninteressante, nogal gehypte punkband Eton Crop, die overigens de eer verdient als eerste Nederpunkband naar de dance overgestapt te zijn. En daar zitten ze nog steeds. Ongelooflijk kort door de bocht overigens met Adrenaline Shots, de breakbeats zullen je door de strot gedouwd worden, en er is geen nanoseconde te verliezen! Niet lulleh! Speluh! (Wat dat betreft is er weinig veranderd.) Snoeihard en zonder pauze.

Wederom een goede verzamelaar met reggae, deze keer met als titel Universal Message. Of je nu zwart, blank, Indiaas, Chinees, paars of groen bent, we dansen allemaal op Een Universeel Ritme. Mooi woorden, niet? Moeten we doen hoor. Er is uit de informatie niet op te maken of de nummers nu oud of nieuw zijn, maar wat de neuk. Deze muziek is van alle tijden, die gaat nog wel een eeuwtje mee.
Wat een zangers overigens! Bij lui als Buju Banton en Capelton is het alsof ze zometeen je strot zullen gaan doorbijten, anderen slijmen er ongegeneerd op los, en iemand als Bushman gaat je voor De Nieuwe Tijd in, duidelijk. Daar gaat-ie!

Arjan van Sorge

Sonic Youth - Goodbye 20th Century (Syr / Konkurrent)
James Plotkin / Brent Gutzeit - Mosquito Dream (Kranky / Konkurrent)
The Third Wave - Here and now (Crippled Dick Hot Wax! / Konkurrent)
V/A - Beat At Cinecitta vol. 3 (Crippled Dick Hot Wax! / Konkurrent)
22-Pistepirkko - Downhill City (O.S.T) (Clearspot / Konkurrent)
EC Groove Society - Adrenaline Shots (Ahoea / Konkurrent)
V/A - Universal Message (VP / Walboomers)

 

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1999