- Home
- Archief
- 1999

Uit: Ravage #289 van 20 augustus 1999

Genplanten en dieren patenteerbaar

Eind juni praatte de landbouwcommissie van het Nederlandse parlement verder over genetische manipulatie en voedselveiligheid. Ondanks de brede maatschappelijke roep om een moratorium en ondanks het feit dat in Europa door landen als Frankrijk en Italië feitelijk een stop op nieuwe toelatingen is bewerkstelligd, houdt de Nederlandse regering haar poot stijf.

"De Nederlandse handelsbelangen zijn groot en daarom moet gentech(nologie) gesteund worden", zo luidt het standpunt van onze regering. De regering gaat zelfs zover dat men weigert om de biologische landbouw te helpen om daadwerkelijk vrij te blijven van gentechbesmetting. Gevaren voor de volksgezondheid van gentechvoedsel moeten wijken voor de "handelsbelangen".

Meest teleurstellend in dit geheel is wellicht de acceptatie van de Tweede Kamer van deze politieke houding. Met name van de PvdA werd meer verwacht. Het enige waar de Kamer mee instemde was een breed maatschappelijk debat over genetische manipulatie. Maar dit "debat" zal met name gericht zijn op het vergroten van de acceptatie van gentech. Het ontgaat de politiek blijkbaar dat het debat al jarenlang aan de gang is en dat een meerderheid van de bevolking allang heeft aangegeven liever geen gentechvoedsel te willen eten. Die keuze is trouwens bij dit regeringsbeleid aan het verdwijnen.

Meer pas werkelijk slecht nieuws kwam de afgelopen maand uit München waar het Europees Patent Bureau (EPB) besloten heeft om gemanipuleerde planten en dieren patenteerbaar te maken. Hiermee volgt het EPB uiteindelijk toch de Europese Richtlijn ter wettelijke bescherming van biotechnologische uitvindingen. Nederland heeft bij het Europees Hof van Justitie bezwaar aangetekend tegen deze Europese Richtlijn, mede op grond van het feit dat deze in tegenstrijd is met het Europees Patent Verdrag waarop het EPB gebaseerd is. Deze stap van het EPB is dus een ernstige ondermijning van het Nederlandse bezwaar. Het is echter de vraag of het EPB gerechtigd is om een dergelijke verandering in te voeren zonder de instemming van alle lidstaten van het Europees Patent Verdrag.

Ondertussen loopt de spanning tussen de VS en Europa op gentechgebied op. Zoals gezegd is in Europa de situatie ontstaan dat er voorlopig geen nieuwe gentechgewassen worden toegelaten. Voor de VS, als grootste producent van deze gewassen, is dit een zeer ongewenste situatie en overwogen wordt een procedure bij de WTO, om dit "verhuld protectionisme op emotionele gronden" aan te vechten. Het op Europees niveau ophouden van de toelatingen heeft ook enige positieve gevolgen voor ons land. Met name de afwijzing van de AVEBE aardappel heeft de proefveldsituatie in Nederland drastisch gewijzigd.

Het "proefveld" van 1800 hectare van AVEBE is nu teruggebracht tot 100 ha, wat nog altijd aanzienlijk is, maar een drastische stap terug. Hierdoor komt het totale oppervlak aan proefvelden in Nederland in 1999 op ongeveer 115 ha., verdeeld over zo'n 12 bedrijven. Naast de multinationals Monsanto, Zeneca, Novartis, en AgrEvo zijn met name de Nederlandse bedrijven Vander Have, Bejo, Hettema, ZPC, Karna, en Cebeco actief met voedingsgewassen. Daarnaast worden transgene bloemen (anjers) getest door Florigen.

Nederlandse proefvelden worden in Nederland nog altijd met rust gelaten, wat in schrijnend contrast staat met de situatie in een land als Engeland. Meest opzienbarend was de recente actie van Greenpeace directeur Lord Melchett die zelf op een tractor stapte om een maïs proefveld met de grond gelijk te maken. Ook in Frankrijk worden proefvelden door verontruste burgers vernietigd. Hier is met name de boerenorganisatie Coordination Paysanne actief. In het Belgische Aalter kwamen het afgelopen weekend honderd demonstranten bijeen op een koolzaad proefveld van Plant Genetic System. De betogers hielden het hier overigens netjes en hadden alleen de pers uitgenodigd om hun spandoeken te kunnen vereeuwigen.

 

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1999