- Home
- Archief
- 1999

Uit: Ravage #283 van 30 april 1999

De bommen spreken

De Verenigde Staten en hun bondgenoten van de NAVO vuren een regen van raketten af op Joegoslavië, of op het weinige dat er nog van Joegoslavië over is.

Volgens de officiële versie handelen de aanvallers uit bezorgdheid over de rechten van het Albanese volk van Kosovo, dat slachtoffer is van de "etnische zuiveringsoorlog" van de Servische regering van Milosevic. Volgens president Clinton konden de westerse landen niet met de armen over elkaar blijven zitten tijdens deze "ontoelaatbare humanitaire catastrofe".

De meest gruwelijke "etnische zuiveringsoorlog" en de meest "ontoelaatbare humanitaire catastrofe" in de twintigste eeuwse geschiedenis van de beide Amerika's vond de afgelopen decennia plaats in Guatemala, vooral in de jaren '80. De inheemse bevolking van Guatemala was het voornaamste slachtoffer van deze slachting: er vielen honderd keer zoveel doden als in Kosovo en twee keer zoveel mensen raakten ontheemd.

Tijdens zijn recente tour door Midden Amerika bood president Clinton excuses aan voor de hulp die zijn land had gegeven aan de indianen uitroeiende militairen, die waren getraind, bewapend en geadviseerd door de Verenigde Staten. Waarom eist Clinton niet van Milosevic dat hij deze "doctrine van de gewassen handen" toepast? De bombardementen zouden gestopt kunnen worden in ruil voor een officiële belofte: in het jaar 2012, of 2013 om maar iets te noemen, vraagt de president van Joegoslavie vergiffenis aan de lijken van Kosovo en ziezo: onderwerp afgehandeld, geboet voor de zonde. Op naar de volgende slachting.

De president van de Verenigde Staten was verwikkeld in een sex schandaal, en Robert de Niro en Dustin Hoffman verzonnen een oorlog om de aandacht van het publiek af te leiden. In de film, getiteld Wag the dog, werd een geënsceneerde oorlog gevoerd in naam van de verlossing van het Albanese volk. De film is geprolongeerd en, eveneens in naam van het Albanese volk, via andere media vertoond. Het is als een film: de vliegtuigen, die eruit zien alsof ze in de studio's van Hollywood ontworpen zijn, stijgen op en nacht na nacht ontploft het vuurwerk in de lucht boven Joegoslavië.

Net zoals bij de bombardementen op Irak, zijn beelden van dode vijanden niet bij het spektakel inbegrepen; en doden aan eigen zijde zijn er niet. Zolang de bombardementen worden uitgevoerd vanuit de lucht, blijft deze werkelijke oorlog doen alsof ze niet echt bestaat. Zouden de troepen over land binnenvallen en de aanvallende landen hun helden in doodskisten beginnen terug te transporteren, dan zou er wel anders gepiept worden.

Ondertussen gaat het grootse feest van de NAVO ter gelegenheid van zijn vijftigste verjaardag door. Het is het duurste verjaardagsfeest ooit gegeven de waarde van de levens en de vernietigde goederen in Joegoslavië niet meegerekend, per slot van rekening bestaat er geen vijand die zijn ellende niet verdient elke nacht van bombardementen kost 330 miljoen dollar. Volgens berekeningen van de Frankfurter Allgemeine Zeitung (30 maart) gaf de Verenigde Staten in de eerste nacht van deze oorlog evenveel geld uit als het totaal aan hulp dat Clinton beloofd heeft aan de Midden Amerikaanse landen die getroffen zijn door de orkaan Mitch.

Er waren mensen die zich afvroegen waar de NAVO eigenlijk nog toe diende, nu het communistische gevaar uit Oost Europa verdwenen is. De baas van het bedrijf, Javier Solana, heeft het op zich genomen dergelijke ondermijnende twijfels weg te nemen. Twintig jaar geleden riep Solana: Weg met de NAVO! Tien jaar geleden, toen de oorlog van de Verenigde Staten tegen Irak uitbrak, sprak hij uit naam van de Spaanse regering de historische woorden: "Het is ons medegedeeld, maar pas achteraf." En nu legt hij ons uit dat de NAVO "de vrede verdedigt", à een miljoen dollar per raket.

De grootmachten voeren het misdrijf uit, en prijzen het aan. Niemand overtreedt de wet zo veelvuldig als zij. Deze bombardementen nemen een loopje met het internationaal recht en met het eigen handvest over wat er toegestaan is en wat er verboden is. Tegen Milosevic? Op de televisie zien we toch een heelhuidse "Hitler van de Balkan", zoals hij genoemd wordt. Wie eronder lijdt is de bevolking. De oorlogen tegen Irak, die tegen alle mogelijke wetten indruisten, werden ook gerechtvaardigd met de onmiddellijke noodzaak Saddam Hoessein af te zetten. De tijd verstrijkt, en ondanks alle bombardementen blijft de zogenaamde "Hitler van het Midden Oosten" onverstoorbaar op zijn post.

Maar hoeveel Irakezen zijn er ondertussen gesneuveld? Volgens officiële cijfers gepubliceerd in de VS (US Bureau of the census, januari 1992), heeft de oorlog van 1991 aan ongeveer 145 duizend Irakezen en 124 Amerikanen het leven gekost. En hoeveel mensen lijden er onder de blokkade, in theorie bedoeld om de dictator omver te werpen? Hoeveel mensen worden geplaagd door honger ten gevolge van de internationaal opgelegde economische sancties?

Volgens het meest recente rapport van het Rode Kruis is in dit decennium het aantal ondervoede Irakese kinderen zes keer zo groot als voordien. En als het nu echt waar was dat de NAVO tot tranen beroerd was door de "etnische zuivering"? Is het redden van de etnische minderheden waard dat alles vernietigd wordt? Het zou daadwerkelijk ontroerend zijn als de NAVO van z'n stuk gebracht was door de onrechtvaardigheid. Maar waarom hebben ze dan niet Turkije gebombardeerd? Heeft Turkije niet een sistematische zuivering van de Koerdische bevolking uitgevoerd? Waarom verdient Joegoslavië het bestraft te worden en Turkije toegejuicht?
Misschien komt het omdat Turkije een van ons is, een lid van de NAVO. Waarschijnlijker is dat Turkije een van de beste klanten is van de westerse oorlogsindustrie.

Deze oorlog dient, zoals alle oorlogen, voor een geweldige uitstalling van oorlogswapens. De joker is daarbij de F 117, die z'n vernietigende carriere begon met het vermoorden van Panamazen aan het einde van 1989. En er kan altijd een vlekje opduiken, niet elke marketingcampagne is even succesvol. Een zogenaamd onzichtbare F 117 werd plotseling zichtbaar en werd neergeschoten. Het incident kostte de Amerikaanse belastingbetalers 45 miljoen dollar, de meegevoerde wapens niet meegeteld.
Deze oorlog rechtvaardigt, zoals alle oorlogen, de militaire uitgaven. De grote Westerse machten, tot de tanden bewapend, hebben klanten nodig. En ze hebben ook vijanden nodig.

Niet zo heel lang geleden, aan het begin van dit jaar, toen de tweede oorlog tegen Irak tegen z'n einde liep, waarschuwden de generaals van het Pentagon: "onze voorraad aan raketten raakt uitgeput." Onmiddellijk kondigde president Clinton een groei van 12 miljard dollar aan van het reeds gigantische militaire budget. Dat is 15 procent van wat, god mag weten waarom, het defensiebudget wordt genoemd. En Clinton heerst over een land met anderhalf miljoen soldaten die bereid zijn om god weet welke reden te sterven.
De NAVO is ontstaan als de rechterarm van de VS in Europa. Hoewel Rusland helemaal niemand meer steunt blijft de NAVO groeien en daarmee blijft Washingtons hegemonie groeien en de markt van de Amerikaanse wapenindustrie.

Om de test van goed gedrag te halen moesten Polen, Hongarije en de Tsjechische Republiek lid worden van de NAVO en de nieuwste bewapening van de VS kopen. De kwaaie jongens van gisteren worden de modellen van vandaag door hun arsenalen te vernieuwen en te voldoen aan de niveaus van "interoperationaliteit" die de NAVO wenst. Zodat het Amerikaanse congres de nieuwe leden goedkeurt en Lockheed Corporation en andere dodelijke bedrijven de parlementariërs kunnen vetmesten met cadeaus.

Onlangs brak er een schandaal uit in Groot Brittannië. Er werd onthuld dat hun meest voorname universiteiten en de meest zuivere humanitaire instellingen hun geld van de pensioensfondsen in de wapenindustrie belegd hadden. Degenen die verantwoordelijk zijn voor onderwijs, humanitaire hulp en gezondheidszorg verklaarden dat ze hun geld daar belegden waar de winst het hoogst was, en dat was precies bij de wapenproducenten. Een woordvoerder van de universiteit van Glasgow kon het niet duidelijker zeggen: "We maken geen moreel onderscheid. We willen dat onze beleggingen rendabel zijn, niet dat ze ethisch verantwoord zijn". Als de bommen die op Joegoslavië vallen zo goed zouden kunnen spreken als ze kunnen ontploffen en moorden, zouden ze dan de waarheid spreken?

"Lieve bommen, zijn jullie de dodelijke instrumenten van het Goede?" "Een beetje meer respect, mijn beste. We doen goede zaken!"

Eduardo Galeano

(Vertaling: Anneke Schrijner, Guatemala Komitee Nederland)

 

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1999