- Home
- Archief
- 1999

Uit: Ravage #276 van 22 januari 1999

Wordt Vervolgd

Betekent globaliseren niet gewoon oppervlakkig maken? Wat is nu eigenlijk het verschil tussen mensenrechten en religie? En wordt de westerse wereld niet langzamerhand één Disneyland?

In het recente dubbelnummer van Wordt Vervolgd, het onafhankelijke maandblad van Amnesty International, schrijft hoofdredacteur Willem Offenberg over de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens: ,,De dertig artikelen schetsen weliswaar een droomwereld, waarin alle rechten voor iedereen prima geregeld zijn, maar wie hoopt daar niet op?'' Hij wijst op het ons omringende cultuurpessimisme dat hij onterecht toeschrijft aan het fin de siècle gevoel.

Uiteraard moet ellende waar dan ook bestreden worden, maar een metafysisch duiveltje in me vreest dat een droomwereld het begin van de echte misère is. Dit duiveltje wilde maar niet verdwijnen terwijl ik Wordt Vervolgd las, een professioneel blad, volgeschreven door vakkundige journalisten, waarvan een enkeling ook bij een landelijke krant zit. Wat opvalt is het fijnmazige correspondentennetwerk, essentieel gezien de aard van het blad.

In het themanummer uitsluitend aandacht voor de jarige Rechten van de Mens, onder andere middels een levendig interview over het fenomeen 'beschaving' met de hoogleraren Theo van Boven en Peter Baehr. Eerstgenoemde merkt verstandig op dat "de andere wereld" wel eens vraagtekens zet bij de westerse intenties. Minder spannend vind ik het interview met Simon Wiesenthal, die nobel volhoudt dat informeren de beste verdediging is tegen onrecht.

Buitengewoon onzinnig echter is het essay van Eveline Herfkens, minister van Ontwikkelingssamenwerking, en niet alleen omdat de lege kop "Globaliseren moet!" erboven staat (Het woord 'globaliseren' betekent in het Nederlands 'oppervlakkig maken', hetgeen uiteindelijk wel hetzelfde is als 'wereldwijd maken' maar toch). Ze schrijft: "En niemand zal ontkennen dat CNN, fax en later electronic mail een belangrijke rol hebben gespeeld bij de democratiseringsbeweging in Oost Europa." Is dat niet wat te kort door de bocht?

Beter is het uitdagende essay van medewerker Daan Bronkhorst die zich de vraag stelt wat nu eigenlijk het verschil is tussen de mensenrechten en een religie? "Het jammere is alleen dat de meeste aanhangers van de mensenrechten hun overtuiging zelf niet als een religie willen zien. Deden ze dat wel, dan konden ze er hun voordeel mee doen." En opeens duikt er een column op van Gijs Schreuders, die alles van religie weet (communisme) en een pleidooi houdt voor een minder selectieve manier van journalistiek bedrijven. Leuk om zoiets te horen van een oud hoofdredacteur van De Waarheid! Wordt Vervolgd echter, verkondigt geen waarheid en gaat de discussie niet uit de weg.

Iets minder onafhankelijk maar niet minder professioneel is Internationale Samenwerking, een maandelijkse uitgave van de Directie Voorlichting Ontwikkelingssamenwerking van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ook hier een breed scala aan journalistieke genres: nieuwsverhalen, opinie, interview, boekbesprekingen, maar met iets minder relativerende zelfkritiek.

Saskia Jansens, die voor beide besproken bladen blijkt te werken, schrijft dat inheemse volken nog steeds geen rechten hebben, en dus niet kunnen meedeinen in de vaart der volkeren. Onwillekeurig moet ik in dit kader denken aan de genoemde uitspraak van Van Boven. Verder een groot verslag vanuit Rwanda waar de Tutsi's en Hutu's zijn afgeschaft maar de ellende er niet echt minder wordt.

Interessanter is het verhaal over de massale verslaving aan qat in Jemen. Qat is voor de (mannelijke) jemenieten wat wodka is voor de Russen en dus fataal voor de economische productie. So what? (Maar dat schrijft de auteur van het artikel niet.) Uitgebreid brengt de redactie de last van de schuldenlanden in kaart, maar al die bedragen hebben eigenlijk geen relatie meer met de keiharde realiteit.

Met deze problematiek heeft het nieuwe beleid van Herfkens te maken dat kan worden samengevat als: minder landen krijgen meer geld, dat niet meer stroomt via gerichte projecten maar via de overheden. Alleen landen met een 'gezond', corruptievrij economisch beleid krijgen daarom steun opdat er snel een nieuwe markt voor het Westen ontstaat waar we producten en toeristen kunnen afzetten. Zou de Europese Unie zélf trouwens in aanmerking komen...

Naar aanleiding van zijn boek Amerika in uitersten is er een hilarisch interview met de Amerikaanse kosmopoliet en journalist Robert Kaplan. "In alle landen is het nieuws hard: Turkije en Syrië op het punt van oorlog, Israëlische soldaten gedood in Libanon, de regio is instabiel, mensen hongeren er naar nieuws. En dan kom je terug in de Verenigde Staten... het lijkt alsof je in fantasieland terecht bent gekomen! Nog steeds zijn het de Monica tapes die de klok slaan! Het is alsof je vanuit de echte wereld in een kinderlijk Disney land stapt." Gezien de disneylandisering van ons eigen land staan bladen als Wordt Vervolgd en Internationale Samenwerking voor de lastige taak een brug te vormen tussen de echte wereld en die van ons...

Patrick

Wordt Vervolgd verschijnt reeds elf jaar maandelijks en doet dat in een oplage van 210.000. Amnesty leden ontvangen het blad gratis, anderen betalen 5 gulden voor losse nummers in de winkel. Redactieadres: Keizersgracht 620, 1017 ER Amsterdam. Tel. 020-6264436. (besproken nummer december 1998/januari 1999)

Internationale samenwerking verschijnt sinds 1985 elf keer per jaar onder verantwoordelijkheid van de minister van Ontwikkelingssamenwerking. Geïnteresseerden kunnen het blad gratis toegezonden krijgen. Abonnementenadministratie: Postbus 626, 2900 AP Capelle aan de IJssel. 070-3486789. (besproken nummer: januari 1999)

 

Naar boven
Naar overzicht dit nummer
Naar Jaargang 1999