Uit: Ravage #11 van 29 augustus 2003

Het tij begint te keren

Van 10 tot 14 september strijkt het WTO-circus neer in het Mexicaanse Cancún. Bij leger en politie circuleert een zwarte lijst met internationaal vermaarde oproerkraaiers. Over de hele wereld trekken de geuzen hun vloten samen en scherpen hun tomaten. Zelfs hier in Nederland.

De berichtgeving in de media over de Wereld Handelsorganisatie (WTO) ging de afgelopen weken voornamelijk over het akkoord tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie op het gebied van landbouw. Details van het akkoord zijn er niet, maar dat weerhoudt de media er niet van het akkoord te beschrijven als een succes.

Volgens NRC Handelsblad heeft de globalisering tot nu toe tot "spectaculaire feiten" geleid: "de welvaartswinst is groot - ook voor de ontwikkelingslanden." Behalve natuurlijk voor die 54 landen die "economisch zijn weggezakt" en die 71 landen "waar sprake is van stagnatie." Maar voor de rest is alles prima: "Natuurlijk, het is een grof schandaal dat de rijke westerse landen 311 miljard dollar per jaar uitgeven aan steun aan hun landbouwsector en 52 miljard dollar aan ontwikkelingshulp."

Dat de VS en de EU vooraf een akkoord bekokstoven en daarmee doodleuk de rest van de wereld buitensluiten, vindt blijkbaar niemand een probleem. Minister Brinkhorst weet dat het "ambivalent" is en dat VS en EU niet mogen domineren: "Maar nu is het even noodzaak." Voor hen die het liberale globaliseringsgeloof aanhangen, mag het de pret allemaal niet drukken. Het enige echte probleem is de "negatieve bijklank" die uitgaat van de protesten.

Tariefmuren

Dat de liberale sprookjes aan kracht beginnen te verliezen, werd pijnlijk duidelijk uit een artikel in het Financieel Dagblad van 8 augustus. Professor Van Dam, oud OESO-ambassadeur en oud-bewindvoerder Wereldbank, schrijft daarin: "dat als arme landen hun economieën zomaar opengooien voor de wereldmarkt, ze naar de haaien gaan en dat de enige landen die erin geslaagd zijn zich op te trekken, juist landen zijn geweest die eerst achter hoge tariefmuren hun economie opgebouwd hebben." Een verwijzing naar de Aziatische Tijgers, in navolging van de VS en EU-landen.

Volgens Van Dam zijn pleidooien om zo'n strategie ook in Afrika te volgen niet nieuw. "Al sinds het begin van de jaren negentig wordt er over geschreven en gediscussieerd. Tot het Nederlandse publiek drong dat pas door toen in 1999 antiglobalisten de jaarvergadering van de Wereldbank en het IMF verstoorden. Maar Wim Kok vond dat 'vandalisme'. Evelien Herfkens klaagde dat de protesten 'niet in het belang van de armen in de wereld' waren. Een rapport uit september 2000 van de eerbiedwaardige Netherlands Development Assistance Research Council, dat uiterst kritisch over globalisering was, werd door politici en pers genegeerd."

Van Dam denkt dat het tij nu begint te keren. Hij haalt Roel van der Veen aan die als plaatsvervangend hoofd West-Afrika op het ministerie van Buitenlandse Zaken in het Financieel Dagblad van 24 juli voorstelde Afrika voor twintig jaar met tariefmuren te omringen. Van Dam: "Vanwege hun visie op Afrika verdienen de antiglobalisten eerherstel en de moedige ambtenaar Roel van der Veen een lintje."

Zwarte lijst

Eerherstel kan later ook nog wel, nu moet er gewerkt worden. Op het plateau van Larzac in het zuiden van Frankrijk, de thuishaven van de boerenactivist José Bové, kwamen onlangs meer dan 100 duizend mensen bij elkaar in een 'antiglobalistisch Woodstock'. De eerstvolgende vuurproef is in Italië. Daar vindt van 4 tot 6 september aan het Gardameer de laatste EU-top met de Europese ministers van Buitenlandse Zaken plaats.

In Cancún zullen vanuit geheel Latijns-Amerika allerlei groepen, met name boerenorganisaties, aanwezig zijn. Er worden fora georganiseerd door studenten, vissers, vrouwen, inheemse groepen, enzovoorts. Zelfs de Zapatistas houden op 11 september een bijeenkomst. Op 1 september gaat de 'grote zaal' (Convergence Centre) open, van waaruit alle acties gecoördineerd worden.

Inmiddels is er een "zwarte lijst" opgedoken met namen van zestig binnen- en buitenlandse activisten die "in de gaten gehouden moeten worden." Het is een who's who van bekende activisten, waaronder vertegenwoordigers van Ecuadoraanse indianenorganisaties, de Braziliaanse landlozenbeweging MST, Canadese NGO's, uiteraard de Franse boerenactivist José Bové en zelfs de Amerikaanse wetenschapper Noam Chomsky (in de categorie 'gematigd').

De Mexicaanse activisten op de lijst zijn leiders van boerenbewegingen, studentenorganisaties en van de schuldenarenbeweging El Barzón. Volgens het Mexicaanse dagblad Reforma, dat de lijst publiceerde, is deze opgesteld door de nationale veiligheidsdienst en zou door militairen en politie gebruikt worden.

Ook in Nederland gebeurt het een en ander. Tal van organisaties verstrekken informatie, waaronder XminY, Milieudefensie, Novib en zelfs het FNV. Er is een breed opgezet platform tegen de GATS en er is aansluiting bij een internationale poging om gemeenten 'GATS-vrij' te verklaren. In het Lab in Amsterdam worden lezingen over de WTO gehouden en wat er tegen te doen. Op 9 september wordt er om 15 uur op Den Haag CS verzameld voor een openbare actie.

Organisaties uit Mexico hebben dringend geld nodig voor hun acties. Zeker als je zelf niet van plan bent af te reizen naar Cancún is dit een belangrijke bijdrage. Kijk op www.globalinfo.nl voor meer informatie. Let met name op de wekelijkse WTO.ZIP nieuwsbrief over Cancún.

Martin Hulsing



Naar boven

 

 



Ravage
Archief
Overzicht 2003
Overzicht #11

..