Uit:
Ravage #9 van 27 juni 2004
Emotionele
draaikolk
De
Australische regisseur Ray Lawrence werd in 1985 beroemd met zijn
debuutfilm Bliss. Daarna verdween hij in de vergetelheid en verdiende
zijn brood met reclamefilms. Zestien jaar later maakt hij zijn tweede
film Lantana. Deze blijkt het wachten meer dan waard.
Lantana
is door de ongewone mengeling van huwelijksdrama en moordmysterie
een aangrijpend meesterwerk. Voor de film maakte de toneelschrijver
Andrew Bovell een adaptie van zijn stuk Speaking in Tongues. De
theaterwortels van de film zijn overigens niet zichtbaar, want regisseur
Ray Lawrence slaagt erin om, evenals zijn grote voorbeeld Ken Loach,
de toeschouwer onvoorwaardelijk het verhaal in te trekken.
De
film begint trillend van spanning met de camera die de woeste begroeiing
van het Australische woud induikt om te eindigen op het lijk van
een vrouw. Wat daarna volgt is een kennismaking met de personages.
Op het eerste gezicht lijkt het verhaal ingewikkeld met de in elkaar
schuivende levens van de acht personages in de uitgestrekte buitenwijken
van Sydney.
Politieman
Leon (Anthony LaPaglia) onderzoekt de verdwijning van een vrouw,
die de psychiater van zijn echtgenote blijkt te zijn. Toevalligerwijze
is de vermeende moordenaar een buurman van Leon's minnares. Het
lot van de verdwenen vrouw wordt bezegeld door een liefdeloze echtgenoot.
Al
die toevalligheden en uitweidingen over huwelijksproblemen en affaires
maken de film op papier tot een soort soap opera. Toch ontstijgt
de film dit stempel door de volslagen originele wijze waarop de
makers van deze productie de emotionele draaikolk vormgegeven hebben.
Cruciaal hierbij is dat men de kunst van het weglaten ten volle
benut heeft, de kijker mag zelf de lege plekken invullen.
Als
metafoor van de film wordt het onkruid van de titel, lantana gebruikt,
de oogverblindende bloemen die ontspruiten aan een doornige ondergrond.
Deze plant is symbool van de doornige ineenstrengeling van de filmpersonages.
Er zijn weinig mainstream films die zo overtuigend de pijn en wanhoop
van het leven van hedendaagse relaties in de westerse welvaartsamenleving
weten te vangen als Lantana. Relaties zijn blijkbaar gebaseerd op
leugen en bedrog, met de paradoxale vaststelling dat eigenlijk alleen
vreemden eerlijk tegen elkaar kunnen zijn.
Dat
de film niet ontspoort in zwartgalligheid is te danken aan de lichtvoetige,
soepele vertelstijl en het gebruik van humor. En natuurlijk heeft
de superieure cast hieraan bijgedragen. Anthony LaPaglia, vooral
bekend door Amerikaanse films, is een Australiër. Hij geeft
de hufterige echtgenoot en politieman juist dat beetje menselijkheid
om geloofwaardig te zijn. De vrouwenrollen van Barbara Hershey,
Kerry Armstrong en Rachael Blake zijn evenzeer briljant.
Gelukkig
hoeven we niet weer 16 jaar te wachten op de volgende film van Ray
Lawrence, Jindabyne, een horrorfilm over dingen uit het verleden
die ons kwellen komt eraan.
Ulrik
van Tongeren
Naar
boven |