Uit: Ravage #9 van 27 juni 2004

Vrije radio gered?

De protestmanifestatie Tegenflits in Den Haag en de Vrije Radio Festatie '100.000 antennes' hebben effect gehad. Tijdens een debat over de radiofrequenties op 18 juni, bleek dat een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat het kabinet onderzoekt of er een 'gedoogzone' voor radiopiraten en vrije radio's kan komen.

Goed nieuws dus voor zowel de liefhebber van het Nederlandstalige lied als van alternatieve en tegendraadse geluiden. Hoewel verantwoordelijk minister van Economische Zaken Brinkhorst onmiddellijk waarschuwde dat de etherband in Nederland maximaal is benut en het moeilijk zal zijn een plaatsje te vinden, is het bestaan van de niet-publieke en niet-commercile radio nu in ieder geval ook tot politiek Den Haag doorgedrongen.

In het nieuwe frequentiebeleid was voor hen immers geen plaats ingeruimd. Hierin wordt iedere beschikbare vierkante kilometer radiobereik verkaveld en verkocht. Slechts publieke of commerciële zenders kunnen een kaveltje verkrijgen. ,,Piraten en vrije radiomakers vallen bij de nieuwe verdeling van de etherfrequenties daardoor tussen wal en schip'', zegt Erik Bout van Radio 100. ,,De overheid begrijpt niet dat er zoiets als culturele of alternatieve radio bestaat. Die denkt alleen in 'publiek' of 'commercieel'.''

Dit terwijl er in Nederland al 24 jaar lang in diverse plaatsen in Nederland vrije radio wordt gemaakt. Hier verzorgen honderden vrijwilligers een etmaal per dag onafhankelijke, niet-commerciële, no-budget programma's. Veel artiesten, activisten en cultuurmakers hebben via de vrije radio een groter bereik gevonden. Voor alternatieve theater- en muziekpodia, muzikanten, dichters, galeries, schrijvers en toonkunstenaars zijn de vrij radiostations onontbeerlijk. Het verdwijnen van de vrije radio zou volgens deze radiomakers dan ook grote cultureel-economische schade veroorzaken.

Boetes

Blijkbaar is dat besef nu ook in politiek Den Haag doorgedrongen. Hoewel... CDA'er Atsma liet weten dat hij vooral de muziek van smartlappenzangeres Marianne Weber miste. Dit genre muziek wordt voornamelijk door piraten gedraaid en deze waren de afgelopen maanden door het Agentschap Telecom van het ministerie van Economisch Zaken - dat zich voorheen voornamelijk bezig met het opsporen van al te 'luidruchtige' magnetrons - uit de lucht gehaald.

Bij deze acties in het kader van de schoonmaakoperatie 'Etherflits' werden bovendien torenhoge boetes en dwangsommen opgelegd. Ook de stichting die Radio 100 ondersteunde in haar (mislukte) poging een commerciële frequentie te bemachtigen, kreeg een boete van 4500 euro opgelegd. Zij werd verantwoordelijk gesteld voor het 'illegaal' uitzenden van radio 100.

,,Totaal belachelijk'', meent een Radio 100 medewerker. ,,Deze stichting heeft helemaal niets met de uitzendingen van Radio 100 te maken. Bovendien wordt de dwangsong verdubbeld als Radio 100 haar uitzendingen voortzet.''

Nu had Radio 100 haar uitzendingen in de ether toch al gestaakt omdat de lokale publieke zender Salto sinds 30 mei verhuisd is naar de 99.4 FM en zo Radio 100 uit de ether drukt. Maar Radio 100 was geenszins van plan de vrije ether voorgoed te verlaten. Integendeel, de afgelopen maanden heeft ze samen met diverse andere vrije radio's gelobbyd en actie gevoerd voor het voortbestaan en de erkenning van de vrije radio.

Volgens Radio 100 is het feit dat beleidmakers het uitzenden zonder staatsvergunning illegaal hebben verklaard en als economisch delict aanmerken een miskenning van de mensenrechten en een manier om mensen door financiële strafmethodes monddood te maken. 'De vrijheid van meningsuiting, ook in de ether, is van belang voor het welzijn van de bevolking, ongeacht de afkomst. Wij eisen de erkenning van niet-commerciële, niet-publieke vrije radio binnen het nationale frequentiebeleid als aparte (legale) categorie radio, met in de diverse regio's kosteloze en laagdrempelige vrijplaatsen in de ether', aldus Radio 100 in een verklaring.

Radiofestatie

Om deze eis kracht bij te zetten organiseerde ze op zaterdag 14 juni samen met de vrije radio's Patapoe, Vrije Keyser, Tonka, Banzai, Wanklank en Koekoeroe onder het motto 'tegen de vertrutting en wars van commercie' op vier plaatsen tegelijk de vrije radiofestatie '100.000 antennes' in Amsterdam.

Volgens de aankondiging had het die dag in de vrije ether en op diverse podia in en rond het Amsterdamse Vondelpark moeten "zoemen en borrelen", maar zowel bij de debatten in de Balie als bij de dichterlijke en muzikale optredens op het openlucht podium in het Vondelpark, waren weinig toeschouwers te bekennen.

De avond- en nachtelijke feesten met gemengde instrumentele en elektronische muziek, dansen, film en lekker eten in de zalen Occii en het Voor-Beeld werden beter bezocht. Hier werd gefeest tot diep in de nacht. In het Voor-Beeld werd zelfs tot in de vroege uurtjes een dubbelgeboekt Surinaams feest meegevierd door de vrije radiofans.

De manifestatie kon ook worden beluisterd via de ether en internet. De luisteraars hielden handtekeningenacties en brief-schrijf acties via internet, om politici en politiek aan te zetten tot steun aan de Vrije Radio zenders.

Met succes dus... al is volgens Joop Ankerman van het Haagse Radio Tonka maar afwachten wat de toezegging van minister Brinkhorst waard is. ,,Het onderzoek naar de mogelijke frequentieruimte voor vrij radio's gaat waarschijnlijk uitgevoerd worden door het Agentschap Telecom, nou dan weet je het wel'', aldus Ankerman.

Irene & Freek

 



Naar boven

 

 



Ravage
Archief
Overzicht 2003
Overzicht #9

..