Uit: Ravage #8 van 6 juni 2003

De mobiele wereld

De Internationale Architectuur Biënnale in Rotterdam staat geheel in het teken van de mobiliteit. Voor milieuactivisten en uitgelezen kans om te ontdekken waar zij de komende jaren mee geconfronteerd zullen worden.

Voor een goed begrip van de Architectuur Biënnale in Rotterdam zijn twee dagen nodig. De eerste dag neem je je fiets mee in de trein en stapt uit in Delft. Je volgt de borden naar IKEA en duikt vervolgens de achtergelegen Bieslande Bovenpolder in. Als je geluk hebt valt er een lichte laat-voorjaarsregen zodat de stank van de auto's op zijn plaats blijft en je de planten in je directe omgeving ruikt. De Bieslande Bovenpolder is een biologisch beheerd gebied waar met waterzuivering door middel van heliofyten filters (riet dus) geëxperimenteerd wordt.

Vervolgens fiets je tussen de A13 en een enorm distributiecentrum door richting zuiden, naar de Ackerdijkse plassen. Met de 24-uurs Randstad brul op de achtergrond kom je in een - door de regen - verlaten gebied. Je fietst naar het westen onder de A13 door. In het veenweidegebied tussen de snelweg en de Schie aanschouw je zeker honderd kleuren groen. Vlak boven het wateroppervlak is twintig centimeter veengrond zichtbaar. Erboven een paar kieviten die al scherend een schijngevecht uitvoeren. Even stilstaan en je wordt door tientallen dierenogen bekeken.

Je fietst door naar de Schie, neemt de fietsbrug bij Zweth, passeert het spoor en duikt Midden-Delfland in. Wel even opletten want de smalle wegen langs de Schie worden gebruikt als racebaan door het sluipverkeer. Water en spoor zijn, in tegenstelling tot de A13, overbrugbare hindernissen voor de dieren en je kan hier hetzelfde gezelschap verwachten als zoëven.

Tenslotte fiets je rond de Delflandse Vlietlanden - de laatste restanten van het veenkussen dat tot duizend jaar geleden de hele omgeving bedekte - naar Vlaardingen, waar je je fiets weer op de trein zet. Thuis droom je van het veel kleurige groen en baltsende kieviten.

Ruigoord

Op dag twee stap je zonder fiets op de trein. Van Rotterdam Centraal loop je naar de metro en stempelt onder het wakend oog van zeker dertig camera's je kaartje af. Die camera's zorgen ervoor dat je zonder ongerechtigheden of mensen die er niet horen in een metro stapt. Uitstappen op station Wilheminapier en loop richting het voormalige veem LasPalmas.

Bij de ingang ligt een special van NRC Handelsblad voor je klaar met de CERES-terminal in de Amsterdamse Haven op de voorkant. Voor deze terminal, die al twee jaar werkloos op haar eerste te lossen vracht wacht, moest het natuurgebied bij Ruigoord wijken.

In het thema essay wordt de afwezigheid van een snelwegcultuur in Nederland betreurt; de typische langgerekte stad en de cultuur die zich langs autowegen ophoudt, de non-wereld die zo kenmerkend is voor de moderne westerse maatschappij. Het essay waardeert het failliet van de ruimtelijke ordening; gebouwd moet er worden. Gelukkig voor de essayist wordt daar met de eerste internationale Architectuur Biënnale Rotterdam iets aan gedaan.

Mercedes

De tentoonstelling, getiteld 'Mobility - A room with a view', is samengesteld door Francien Houben, hoogleraar mobiliteit aan de TU Delft. Volgens haar moet mobiliteit weer op de kaart worden gezet en moeten mensen ongestoord kunnen genieten van hun recht zich op een zelfgekozen manier te verplaatsen. Zónder zich te storen aan de verwoestende gevolgen van de verplaatsingsmiddelen.

In een poging dat goed te doen laat een door Mercedes gesponsord deel van de tentoonstelling zien hoe Rijkswaterstaat de uitbreiding van de Nederlandse snelwegen er beter uit wil laten zien. Met hoge kwaliteit en veel ingrepen in het landschap, ten koste van natuurgebieden en traditionele landbouwgebieden als Midden-Delfland. Maar dat laatste wordt er natuurlijk niet bij vermeld.

Wel kregen Peugeot en Citroën een kans om te laten zien hoe een geavanceerd snelwegviaduct het landschap kan verrijken, en hoe de auto letterlijk als kunstwerk in een appartement kan worden geïntegreerd. Corridors langs snelwegen, nieuwe vormen van vliegvelden en passagiersterminals; het kan allemaal worden gebouwd.

Werkelijk ieder infrastructureel project dat er toe doet, van de vernieuwing van Kobe in Japan tot de Haagsche tramtunnel, wordt gepresenteerd in Las Palmas. En daarom is het zo nuttig om er als lezer van Ravage naar toe te gaan. Alle nieuwe infrastructurele projecten in de wijde omgeving van Nederland op een presenteerblaadje. Na afloop van de Biënnale kan je zo een agenda voor radicale milieuacties voor de komende tien jaar opstellen. En dat is de toegangsprijs van 7 euro best waard.

Pieter Cornelissen



Naar boven

 

 



Ravage
Archief
Overzicht 2003
Overzicht #8

..