Uit: Ravage #8 van 6 juni 2003

Juanra dreigt te worden uitgeleverd

Op 20 mei nam de Hoge Raad het besluit dat de van banden met de ETA verdachte Juanra mag worden uitgeleverd aan Spanje. De minister van Justitie is echter op geen enkele manier gebonden aan deze uitspraak en kan de uitlevering dwarsbomen. De steungroep van Juanra roept op voor een betoging op 15 juni in Amsterdam.

Op 16 januari 2002 werd Juanra in Amsterdam aangehouden. In Spanje wordt hij ervan verdacht informatie te hebben verschaft aan een cel van de ETA. Sindsdien zit hij - met een onderbreking van enkele maanden - in Vught in de zwaar beveiligde gevangenis. De uitlevering van Juanra aan Spanje is omstreden. Velen vinden dat Juanra om politieke redenen vervolgd wordt.

De Catalaan Juanra (36) was actief in diverse sociale bewegingen in Barcelona. Hij trad geregeld op als perswoordvoerder van de kraakbeweging en is zanger van de populaire politieke metalband KOP. Een publiek figuur die zijn kritiek op de keiharde repressie van Spanje tegen de Baskische onafhankelijkheidsbeweging niet onder stoelen of banken steekt.

In Spanje is momenteel een heksenjacht aan de gang tegen iedereen die fundamentele kritiek levert op de regering. In de strijd tegen de ETA worden burgerrechten in rap tempo terzijde geschoven. Eenieder die gelijke doelen nastreeft als de ETA, maar met andere middelen haar doel probeert te bereiken, wordt door de autoriteiten als onderdeel van de ETA beschouwd en als zodanig vervolgd. De aanklacht tegen Juanra kan in het verlengde hiervan worden gezien.

Tijdens het uitleveringsproces in Amsterdam bleek dat de bewijzen die Spanje heeft aangeleverd zeer bedenkelijk zijn. De belastende verklaring waarmee de aanklacht is opgebouwd, bleek aantoonbaar door marteling verkregen. Verklaringen van verschillende instanties spraken elkaar tegen. De aanklacht tegen Juanra werd tot vier keer toe ingrijpend gewijzigd. Zelfs de Nederlandse officier van justitie gaf tijdens het proces toe dat "Spanje er een rommeltje van heeft gemaakt".

Uiteindelijk heeft Juanra zijn proces verloren vanwege het vertrouwensbeginsel dat de EU-landen met elkaar hebben afgesproken. Hierin wordt een blind vertrouwen uitgesproken in elkaars rechtssysteem.

Door de verdediging werden diverse rapporten van mensenrechtenorganisaties naar voren geschoven. (o.a. die van Amnesty International en de VN-rapporteur met betrekking tot folter). Deze rapporten tonen aan dat verdachten in Spanje, zeker als ze verdacht worden van ETA connecties, stelselmatig worden gemarteld. In de eerste vijf dagen van detentie ("incomunicado" genoemd) waar de verdachte volgens de antiterreurwet geen contact met een advocaat of arts mag hebben, vindt marteling veelvuldig plaats.

Maar ook daarna nog. In cynische bewoordingen concludeerde de rechtbank in Amsterdam dat dit weliswaar individueel plaatsvindt, maar je daaruit niet de conclusie kan trekken dat Juanra ook gemarteld zal worden. En als dat toch gebeurt, kan hij toch klagen bij de Spaanse rechtbank en vervolgens bij het Europees Hof?

Daarmee wordt voorbijgegaan aan het feit dat deze procedures jaren in beslag nemen, en dat zelfs de gevallen die voor het Europees Hof gewonnen zijn niet tot enige preventieve maatregelen in Spanje hebben geleid.

Wel adviseert de rechtbank in haar vonnis de minister van Justitie om bij Spanje garanties te vragen dat Juanra bij aankomst in Madrid niet in 'incomunicado' detentie geplaatst zal worden, wat op zich al uiterst opmerkelijk kan worden genoemd. Hiermee erkent de rechtbank in feite wat mensenrechtenorganisaties al jaren zeggen, namelijk dat Spanje vooral bij deze vorm van detentie stelselmatig marteling toepast.

De minister is echter op geen enkele manier gebonden aan de uitspraak van de rechtbank. Hij kan weliswaar de beslissing nemen Juanra niet uit te leveren aan Spanje, maar daarmee haalt hij zich wel de woede van de Spaanse autoriteiten op de hals. De steungroep vermoedt verder dat de minister het advies van de rechtbank om Spanje enige garanties te laten bieden aangaande de vorm van z'n detentie naast zich neer zal leggen.

De steungroep vindt dat Juanra, die zelf ontkent bij ETA betrokken te zijn (geweest), niet mag worden uitgeleverd en wordt vrijgelaten. "Er zou een discussie moeten ontstaan over de huidige EU-uitleveringsverdragen en het steeds groter wordende spanningsveld tussen burgerlijke vrijheden en de roep om meer veiligheid", aldus de steungroep.



Naar boven

 

 



Ravage
Archief
Overzicht 2003
Overzicht #8

..