Uit: Ravage #16 van 19 december 2003

Op zoek naar 'de waarheid'

Complotdenkers worden bewust gestigmatiseerd. We zouden hen dan ook onderzoekers moeten noemen. Dat vindt Mark Metzelaar (34), denker en speurder van beroep. ,,Een politierapport, dat naast een hoofdverdachte talloze medeverdachten en aanwijzingen bevat, noemen we toch ook geen complottheorie?''

Eenmaal op z'n praatstoel is Mark Metzelaar niet meer te stoppen. Gevoed door de actualiteit. ,,Heb je gehoord dat voormalig defensiemedewerker Fred Spijkers vandaag benoemd is tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau? Een goedmakertje. Die man werd ooit door de staat voor gek verklaard nadat hij uit de school had geklapt over het gebruik van ondeugdelijke oefen-landmijnen waarbij een militair om het leven kwam.''

Metzelaar praat op gedreven en intrigerende wijze over beladen thema's: Srebrenica, Bilderberg, 11 september 2001, de Mabelaffaire, de JSF-connectie, de moord op Fortuyn, de levering van Eurometaal granaten aan Turkije. Uiterstgevoelige kwesties waarover het laatste woord nog niet is gezegd, laat staan geschreven. Z'n feitenkennis over de materie is grenzeloos.

Bolkestein

Geboren en getogen in de Amsterdamse buurt Buitenveldert. ,,Opa noemde me vanaf dag één 'de filosoof', omdat ik daar kennelijk op leek.'' Naar eigen zeggen heeft hij een redelijk IQ, maar studie bleek niet aan Metzelaar besteed. Hij sneuvelde in een vroegtijdig stadium voor de opleiding economie, elektronica en scheikunde, maar effectenhandel rondde hij af.

Tijdens z'n studieperiode interesseerde hij zich in toenemende mate voor ondemocratische processen. Hoewel hij lid werd van de lokale JOVD-afdeling, de jongerentak van de VVD, vindt hij zichzelf niet rechts noch links. ,,Voor m'n onderzoeken bestudeer ik zowel de dogma's ter linker- als rechterzijde van het politieke spectrum. Dan kom je meer te weten.''

Hij stapte op bij de JOVD nadat Frits Bolkestein, oud topman van Shell, begin jaren negentig ,,een coup pleegde'' door Pieter Winsemius en Ed Nijpels ,,uit de partij te stoten''. ,,Dat waren toch redelijk progressieve krachten voor de VVD, zeker op het terrein van het milieu. Niet geheel toevallig heeft Shell de opleiding betaald waarmee Bolkestein de politiek in werd geloodst.''

11 September

Na een paar jaar voor een bank en effectenkantoor gewerkt te hebben, kwam Metzelaar onder meer vanwege een rookallergie in de ziektewet terecht. Tijdens een verblijf in het nagenoeg rookvrije Canada bezocht hij New York, luttele dagen na de aanslag op het WTC van 11 september 2001. Hij ontmoette er personen die de officiële versie over de toedracht wisten te weerleggen.

,,Iemand vertelde me dat de CIA al veel eerder op de hoogte zou zijn geweest van de geplande aanvallen. Dat ze het bewust hebben laten gebeuren. Het zou op de wat langere termijn goed zijn voor de economie en de macht van Amerika in de wereld.'' Deze onthulling deed Metzelaar de ogen openen. Sindsdien stelt hij z'n eigen complottheorieën samen.

Voor zijn onderzoeken struint hij het internet af, voornamelijk de nieuwssites. Verder raadpleegt hij lectuur als binnen- en buitenlandse bladen en specialistische boeken en houdt hij nauwlettend bij wat de actualiteitenprogramma's op radio en tv voor belangwekkende feiten brengen. Hij registreert de feiten en quotes in een aantekenboekje dat hij altijd bij zich draagt.

Na lang wikken en wegen plakt hij z'n bevindingen in een bepaalde volgorde aan elkaar waarna er een complottheorie ontstaat. Hij geeft grif toe nooit zeker te weten of de bij elkaar gesprokkelde feiten ook allemaal kloppen. ,,Het resultaat is discutabel, maar dat kan niet anders. Ik noem het resultaat een vlugschrift.'' De publicatie over de moord op Fortuyn beschouwt hij als z'n belangrijkste werk tot nu toe.

De 'waarheid'

Z'n belangrijkste drijfveer is het vinden van 'de waarheid'. ,,De staat en de media houden zoveel voor ons geheim, dat wil je niet weten. Onderzoekers als ik willen zoveel mogelijk verborgen feiten boven water zien te halen''. Hij plaatst z'n vlugschriften voornamelijk op websites en webfora, waarna lezers aanvullingen en commentaar leveren.

Hij strijdt met open vizier en publiceert meestal onder eigen naam. Metzelaar geeft aan wel eens bang te zijn voor geheime diensten zodra hij iets op het spoor denkt te zijn dat zéér gevoelig ligt. ,,Dan mail ik m'n bevindingen snel via groepsmail naar vrienden en bekenden en plaats het op een website. Ben ik er vanaf. Dat is een van de redenen dat m'n teksten vaak wat afgeraffeld zijn.''

Op bepaalde websites, zoals het linkse Indymedia.nl, worden z'n publicaties soms rechtstreeks door de redactie naar de prullenbak verwezen. Metzelaar vraagt zich af of dat bewust gebeurt, bijvoorbeeld omdat de publicatie staatsgevaarlijke informatie bevat. ,,Het bezorgt mij een ongemakkelijk gevoel, dat voelt niet lekker''.

Paranoia mogen ze hem niet noemen. ,,Ik ben geen complotdenker met een traumatisch verleden. Er zijn genoeg mensen die de meest verschrikkelijke complottheorieën bedenken die in wezen nergens op slaan. Zulke mensen leiden veelal aan achtervolgingswaanzin. Hun kretologie slaat nergens op. Daar heb ik geen last van.''

Alex van Veen

Naar boven