Al-Muajaha geeft Irakese jongeren een stem

De weekkrant en website 'Al-Muajaha' is het jongste voertuig voor democratie in Baghdad. Het biedt met name jongeren na dertig jaar dictatuur de mogelijkheid voor zichzelf op te komen en te discussiëren over de toekomst van Irak.

Het was wat aan de rustige kant op de bijeenkomst over Irak die het Solidariteitsfonds XminY op zaterdag 8 november in Amsterdam had georganiseerd. Slechts een twintigtal mensen was naar Zaal 100 gekomen om te luisteren naar het verhaal van de Libanees-Amerikaanse vredesactivist Ramzi Kysia over het ontstaan en functioneren van 'Al-Muajaha', een piepjonge krant en open website in Baghdad.

Kysia verbleef de afgelopen zeven jaar geruime tijd in Irak en wordt als een van de belangrijkste voortrekkers van Voices in the Wilderness beschouwd. Deze Amerikaanse vredesorganisatie heeft de afgelopen jaren zowel binnen als buiten Irak actie gevoerd tegen de opgelegde sancties van de VS en de VN.

Enerzijds door de burgerbevolking in Irak morele steun en humanitaire hulp te bieden, onder meer in ziekenhuizen en scholen. Anderzijds door het Amerikaanse publiek te informeren over de desastreuze gevolgen die de sancties hadden en hebben op het leven van de gewone Irakese burger, en hen te mobiliseren voor verzet tegen dit sanctiebeleid.

Informatie

Tijdens de recente oorlog was Voices in the Wilderness (VitW) voornamelijk in Irak aanwezig met het zogenaamde Iraq Peace Team. Deze probeerde de wereld onafhankelijke informatie te verschaffen over de omgekomen burgerslachtoffers en een stem te zijn voor het Irakese volk. ,,Nu Saddam Hoessein weg is, is dat niet meer nodig'', vertelt Kysia ter inleiding van het nieuwe VitW- project. ,,Irakezen kunnen nu zelf vrijuit hun mening verkondigen.''

Om hen hierbij te helpen heeft de vredesorganisatie sinds een half jaar in Baghdad samen met Irakese studenten en anderen de weekkrant Al-Muajaha opgezet. Hiermee wil ze het isolement, waar het Irakese volk na dertig jaar dictatorschap en dertien jaar van sancties in verkeert, doorbreken.

De helft van de bevolking in Irak is onder de 18 jaar en kent alleen maar onderdrukking. Voor het proces van democratisering zijn volgens Kysia daarom openheid, zelforganisatie en zelfbeschikking op dit moment het belangrijkste. Alleen zo kan volgens hem worden voorkomen dat in Irak dezelfde situatie ontstaat zoals eerder in Afghanistan, waar fundamentalistische religieuze leiders de macht grepen.

,,Ze moeten zelf opbouwen en richting bepalen. Amerikaanse en andere soldaten kunnen dit niet. Die zijn opgeleid om te vechten en te doden, niet om een gezonde democratische staat op te bouwen'', aldus Kysia.

Diversiteit

Voices in the Wilderness wist binnen afzienbare tijd internationaal 7000 dollar voor Al-Muajaha in te zamelen. Dit stelde de dertig tot veertig Irakese vrijwilligers die bij het project betrokken zijn in staat om hun primitieve 'kantoor', gevestigd in een hotellobby, te verruilen voor een eigen kantoor - compleet met computers en andere faciliteiten.

De medewerkers van Al-Muajaha variëren in leeftijd van 13 tot 50 jaar en zijn afkomstig uit verschillende sociaal-economische milieus. Hoewel Kysia graag zou zien dat meer vrouwen zich bij het project aansluiten, is hij zeer tevreden over de diversiteit van de groep. ,,Sommige deelnemers zijn bijvoorbeeld voor de bezetting, anderen fel tegen. De medewerkers willen nadrukkelijk geen politieke boodschap aan het project koppelen. Het gaat hen puur om het verlangen de waarheid te achterhalen'', vertelt Kysia tevreden.

De krant wordt voornamelijk gedragen door Irakese jongeren, met name jongens van rond de zestien jaar oud. ,,Ze organiseren zichzelf en besluiten zelf waar zij over willen schrijven en op welke manier'', benadrukt Kysia. Als projectleider houdt hij zich slechts op de achtergrond bezig met het geven van praktische aanwijzingen. Ook brengt hij de jongeren in contact met internationale journalisten in Irak, in de verwachting dat zij van hen kunnen leren.

Geweld

De thema's die de jongeren aansnijden, hebben veel te maken met de Amerikaanse bezetting. Maar ook maatschappelijke kwesties zoals het probleem van straat- en weeskinderen in Irak, de hoge werkloosheid, of Baath-leden die scholen en huizen inpikken, worden aan de orde gesteld.

In het begin kwam vooral de gewelddadige situatie in Irak regelmatig aan bod. ,,Het geweld heeft een grote impact'', vertelt Kysia. ,,Een van de medewerkers van het project zelf, en familie van drie andere medewerkers zijn gedood. Ook hebben velen met eigen ogen gezien hoe mensen werden doodgeschoten.''

Tot tevredenheid van Kysia worden er in Al-Muajaha ook gevoelige thema's, zoals religieuze en sociale taboes, aan de kaak gesteld en doorbroken. Zo schreef een jonge journaliste een verhaal over een 9-jarig meisje dat verkracht is. Ze sprak hierover met politie, ziekenhuispersoneel, de gewone burger en religieuzen.

In het artikel hekelt zij het feit dat slachtoffers van verkrachting in Irak nergens terecht kunnen. In het ziekenhuis krijgen zij geen hulp zonder verklaring van de politie, die er momenteel niet meer is. Door hun familie worden ze verstoten en soms zelfs letterlijk in buitenwijken gedumpt.

Publicaties over dit soort gevoelige kwesties worden volgens Kysia in Irak zeer gewaardeerd. Bovendien zijn het verhalen die volgens hem via de internationale pers nooit naar buiten zouden komen.

Jongenszaken

Volgens de Nederlands-Koerdische journalist en politicoloog Mariwan Kanie - zelf gevlucht uit Noord-Irak en net terug van een maandenlange rondreis door Irak - kan Al-Muajaha zich beter op 'jongenszaken' richten. ,,Ik vind het op zich een leuk initiatief hoor, die krant'', zei hij tijdens de discussie. ,,Maar de Irakese naoorlogse kranten, zo'n zeventig in getal, staan bol van de kritiek op de bezetting, religieuze leiders e.d. Daar voegt deze krant verder niets nieuws aan toe.''

Opiniestukken over Amerikaanse soldaten die seks hebben met Irakese vrouwen, of hoe seksfilms indruisen tegen traditionele waarden, zullen in zijn optiek in de context van Irak de problemen alleen maar verergeren.

,,Er moet wel ruimte zijn voor discussie over religie en traditionele waarden, maar je moet geen angst creëren met dit soort verhalen. Dat heeft niets te maken met het empoweren van mensen of de opbouw van de civil society', aldus Kanie. ,,Deze jongeren moeten zich niet met politieke zaken zoals relaties tussen moslims en christenen bezighouden. Dat speelt fundamentalisten alleen maar in de kaart'', zo meent hij.

Ambitie

Ali al-Jaberi van jongerenorganisatie Peace 180 (180 verwijst naar het aantal Irakese kinderen dat volgens een VN-rapport uit 1999 dagelijks sterft als direct gevolg van het embargo -red.), was positiever. Evenals VitW wil Peace 180 het isolement van Irakese jongeren helpen doorbreken. Hiervoor wil ze een netwerk creëren van jongeren uit de hele wereld, die met Irakese jongeren artikelen uitwisselen die voor hen relevant en gewenst zijn.

,,Bijvoorbeeld over de anti-oorlogsbeweging in Nederland, maar wat mij betreft ook over duurzame ontwikkeling, mits de Irakese redactie daarmee instemt. Zij bepalen uiteindelijk wat wel of niet gepubliceerd wordt'', benadrukt Ali die zelf op 7-jarige leeftijd met zijn familie uit Irak is gevlucht. Het eerste samenwerkingsverband dat Peace 180 voor dit project aangaat is met Al-Muajaha. Later moeten andere Irakese kranten volgen.

Hoewel Al-Muajaha momenteel nog voornamelijk bericht over de situatie in Baghdad, is het de bedoeling om in de toekomst zusterrelaties aan te gaan met kranten elders in Irak. Aan ambitie in elk geval geen gebrek. ,,Misschien wordt onze krant ooit zo groot als The New York Times of Le Monde en over de hele wereld gelezen. Ooit wordt het nog wel wat'', aldus een van de jongeren in de documentaire over het project van Julia Guest, die na afloop vertoond werd.

De open website van het project biedt vooralsnog minder perspectief omdat internet voor de meeste mensen in Irak veel te duur is. Voor een uur internetten betaal je al snel zo'n 1,5 tot 5 dollar.

Lousco Grasman

Peace 180 zoekt vertalers (Arabisch), schrijvers, lay-outers en geld: peace_180@hotmail.com.

Websites:

www.peace180.com

www.almuajaha.com

Naar boven