HOME       OPROEPEN      ARCHIEF       CONTACT      LINKS               

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

  Geleerde idioten
 

29 maart 2012

Soms nam ik vriendjes mee om het tafereeltje gade te slaan. Als we dan de kleine huiskamer binnengingen zat hij daar, onder de lamp, gebogen over een boek. Af en toe richtte hij zijn hoofd op, met een frons op het voorhoofd, plukte wat aan zijn baard, om het hoofd weer in het boek te laten zakken. In het geleerde hoekje moest iets bijzonders gebeuren, dachten we dan eerbiedig op gepaste afstand.

Deze beelden werden vorige week als een zwart-wit film op het doek van mijn jeugdherinneringen geprojecteerd toen ik het artikel 'Het laatste taboe' in HP/De Tijd las. Een schoolvoorbeeld van de wijze waarop mensen graag over hun maatschappelijke succes praten en dat vervolgens verpakken als een probleem. Ze gebruiken hun afkomst uit de arbeidersklasse als rookgordijn.

Tegenwoordig spreken we trouwens liever van lagere middenklasse. Ook voor de sociologen van Motivaction, het bekende bureau voor onderzoek en strategie-ontwikkeling, is het woord klasse taboe, zij noemen dat leefstijlen van lager opgeleiden. Arbeiders zijn toch een fenomeen uit de vorige eeuw, de tijd van de staalindustrie en de Koude Oorlog.

Maar goed, terug naar het artikel uit HP/De Tijd. Waar krijgt een kind van ouders met een lage opleiding mee te maken wanneer het doorstudeert? Het streven is om het kind als het even kan naar de universiteit te laten gaan, daar zal weinig twijfel over bestaan. Je zou het de reden van hun bestaan kunnen noemen.

Maar het proces van vervreemding vanwege hun achtergrond waar het kind mee wordt geconfronteerd, gaat gepaard met pijnlijke ervaringen die voortkomen uit het onbegrip van diezelfde ouders, zo vertellen de vier geïnterviewden in de leeftijd van 25 tot 55 jaar. De ouders vonden de 'studiebollen' maar vreemd volk en het 'geleerde kind' wist niet meer waar het met zijn 'simpele ouders' over moest praten. Een geleerd kind schaamt zich rot voor zijn ouders.

Komt dat onbegrip door het verschil in opleiding? Of zou je niet juist moeten spreken van een normale situatie? Je zou ook kunnen zeggen dat leed, ontstaan door het verschil in opleiding, narcistisch zelfbedrog is. Immers, kinderen op die leeftijd behoren zich nu eenmaal los te weken van het ouderlijk huis.

Sowieso ontwikkelen ze eigen sociale codes met bijbehorend taalgebruik om zich te kunnen onderscheiden en af te zetten. Als dat niet via de opleiding kan, dan wel met muziek. Is de cultuurindustrie daar niet voor een groot deel op gebaseerd? Voor de direct betrokkenen was het echter een afschuwelijke tijd. Tegenwoordig, badend in welstand, denken ze er vol afgrijzen aan terug. Zonder enige reserve.

Het artikel in HP/De Tijd staat niet op zichzelf, ze verschijnen met regelmaat en er is menig psychologiestudie over verschenen waar men zelfs op is gepromoveerd. Over de culturele barrières die ze in het leven op hun pad vonden, hoe ze die moesten zien te slechten en hoe moeilijk dat wel niet is geweest. Je zou er tranen van in je ogen krijgen. Zou het 'laatste taboe' niet gedoemd zijn taboe te blijven, omdat het nergens over gaat?

Het zou me niet verbazen indien minister Schippers van Volksgezondheid door dit soort gevallen op het idee is gekomen om te bezuinigen op de Geestelijke Gezondheidszorg en een hoge eigen bijdrage te verplichten. Voortaan zullen mensen hun psychische problemen 'weer' zo veel mogelijk 'in eigen kring moeten uitvogelen', waarmee de toegang voor schrijnende gevallen met ernstige psychische en psychiatrische klachten, die samengaan met een laag inkomen, zo goed als ontoegankelijk is gemaakt.

Ondanks het doorzettingsvermogen van deze mensen om iets te bereiken in het leven, zou je kunnen spreken van zwakke karakterontwikkeling met een gebrek om te kunnen relativeren en te reflecteren. Ze kunnen zich niet voorstellen hoe het voor het gezin is geweest, niet alleen voor de ouders maar ook voor de niet studerende broertjes en zusjes. In zo'n gezin draait immers alles om de geleerde idioot.

Ron Kretzschmar



Meer Achter de Coulissen 2012

 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Geef je mening:

Maarten - March 30, 2012 - 12:03 pm
Mijn autisme is autodidactisch.




Home


 

.

.