29 maart
2012
Soms
nam ik vriendjes mee om het tafereeltje gade te slaan. Als we
dan de kleine huiskamer binnengingen zat hij daar, onder de lamp,
gebogen over een boek. Af en toe richtte hij zijn hoofd op, met
een frons op het voorhoofd, plukte wat aan zijn baard, om het
hoofd weer in het boek te laten zakken. In het geleerde hoekje
moest iets bijzonders gebeuren, dachten we dan eerbiedig op gepaste
afstand.
Deze beelden werden
vorige week als een zwart-wit film op het doek van mijn jeugdherinneringen
geprojecteerd toen ik het artikel 'Het laatste taboe' in HP/De
Tijd las. Een schoolvoorbeeld van de wijze waarop mensen graag
over hun maatschappelijke succes praten en dat vervolgens verpakken
als een probleem. Ze gebruiken hun afkomst uit de arbeidersklasse
als rookgordijn.
Tegenwoordig
spreken we trouwens liever van lagere middenklasse. Ook voor de
sociologen van Motivaction, het bekende bureau voor onderzoek
en strategie-ontwikkeling, is het woord klasse taboe, zij noemen
dat leefstijlen van lager opgeleiden. Arbeiders zijn toch een
fenomeen uit de vorige eeuw, de tijd van de staalindustrie en
de Koude Oorlog.
Maar
goed, terug naar het artikel uit HP/De Tijd. Waar krijgt
een kind van ouders met een lage opleiding mee te maken wanneer
het doorstudeert? Het streven is om het kind als het even kan
naar de universiteit te laten gaan, daar zal weinig twijfel over
bestaan. Je zou het de reden van hun bestaan kunnen noemen.
Maar
het proces van vervreemding vanwege hun achtergrond waar het kind
mee wordt geconfronteerd, gaat gepaard met pijnlijke ervaringen
die voortkomen uit het onbegrip van diezelfde ouders, zo vertellen
de vier geïnterviewden in de leeftijd van 25 tot 55 jaar.
De ouders vonden de 'studiebollen' maar vreemd volk en het 'geleerde
kind' wist niet meer waar het met zijn 'simpele ouders' over moest
praten. Een geleerd kind schaamt zich rot voor zijn ouders.
Komt
dat onbegrip door het verschil in opleiding? Of zou je niet juist
moeten spreken van een normale situatie? Je zou ook kunnen zeggen
dat leed, ontstaan door het verschil in opleiding, narcistisch
zelfbedrog is. Immers, kinderen op die leeftijd behoren zich nu
eenmaal los te weken van het ouderlijk huis.
Sowieso
ontwikkelen ze eigen sociale codes met bijbehorend taalgebruik
om zich te kunnen onderscheiden en af te zetten. Als dat niet
via de opleiding kan, dan wel met muziek. Is de cultuurindustrie
daar niet voor een groot deel op gebaseerd? Voor de direct betrokkenen
was het echter een afschuwelijke tijd. Tegenwoordig, badend in
welstand, denken ze er vol afgrijzen aan terug. Zonder enige reserve.
Het
artikel in HP/De Tijd staat niet op zichzelf, ze verschijnen
met regelmaat en er is menig psychologiestudie over verschenen
waar men zelfs op is gepromoveerd. Over de culturele barrières
die ze in het leven op hun pad vonden, hoe ze die moesten zien
te slechten en hoe moeilijk dat wel niet is geweest. Je zou er
tranen van in je ogen krijgen. Zou het 'laatste taboe' niet gedoemd
zijn taboe te blijven, omdat het nergens over gaat?
Het
zou me niet verbazen indien minister Schippers van Volksgezondheid
door dit soort gevallen op het idee is gekomen om te bezuinigen
op de Geestelijke Gezondheidszorg en een hoge eigen bijdrage te
verplichten. Voortaan zullen mensen hun psychische problemen 'weer'
zo veel mogelijk 'in eigen kring moeten uitvogelen', waarmee de
toegang voor schrijnende gevallen met ernstige psychische en psychiatrische
klachten, die samengaan met een laag inkomen, zo goed als ontoegankelijk
is gemaakt.
Ondanks
het doorzettingsvermogen van deze mensen om iets te bereiken in
het leven, zou je kunnen spreken van zwakke karakterontwikkeling
met een gebrek om te kunnen relativeren en te reflecteren. Ze
kunnen zich niet voorstellen hoe het voor het gezin is geweest,
niet alleen voor de ouders maar ook voor de niet studerende broertjes
en zusjes. In zo'n gezin draait immers alles om de geleerde idioot.
Ron
Kretzschmar
●
Meer
Achter de Coulissen 2012
-
- - - - - - - - - - -
-
- - - - - - - - - - -
Geef
je mening:
Maarten - March 30, 2012 - 12:03 pm Mijn autisme is autodidactisch.
Home
.
.
|