12 december 2012

Het verlies van een dierbare is niet te bevatten en moeilijk te verwerken. The Broken Circle Breakdown is een zeldzaam melodrama over de liefde, de dood en het verdriet.

Acteur en theatermaker Johan Heldenbergh schreef samen met Mieke Dobbels het gelijknamige toneelstuk, de Belgische regisseur Felix van Groeningen verfilmde het. Zowel het toneelstuk als de film worden gedragen door bluegrass muziek, dat is een soort country-western. De muzikale klanken in The Broken Circle Breakdown verlichten het naar de strot grijpende melodrama.

Bluegrass muzikant Didier (Johan Heldenbergh) en tattooshop uitbaatster Elise (Veerle Baetens) lijken het geluk gevonden te hebben met de geboorte van hun dochtertje Maybelle. Wanneer het kind aan kanker overlijdt, stort hun wereld in. Ze verwerken dat onpeilbare verlies ieder op hun eigen manier. Dat leidt tot botsingen, onderlinge verwijten en de onvermijdelijke verwijdering tussen beide geliefden.

De film tekent de verleden tijd, toen alles nog goed ging met de personages, en de tegenwoordige tijd. De twee tijdslijnen lopen naadloos in elkaar over zonder gekunsteld over te komen. Ze versterken het contrast tussen het gelukkig zijn en de intense pijn van het verdriet. Dat laatste wordt in meerdere scènes hartverscheurend verbeeld.

De wortels van het theaterstuk zijn duidelijk zichtbaar in de film. Dat valt vooral op bij een uitbarsting van Didier tijdens een muziekoptreden. Hij gaat tekeer tegen de stemceltherapie, die door religieuzen als George Bush tegen werd gehouden. Het is een declamerende tirade jegens religie, en over de opdringerigheid van de moraal. Deze scène hakt er flink in omdat het eigenlijk niet in de film past.

De scène toont de maatschappijkritische bevlogenheid van Van Heldenbergh. Juist die theaterwortels geven de film een ietwat zwalkend karakter, een schurende onevenwichtigheid die de film desondanks boeiend en vlijmscherp maakt. Het past ook bij de schokkerigheid van beide hoofdpersonages; hun kolkende emoties zijn bijna te tastbaar, te pijnlijk om te ondergaan als kijker.

The Broken Circle Breakdown, de vierde film van regisseur Van Groeningen, is geen kleffe en larmoyante vertelling geworden. Dat is grotendeels te danken aan de fraaie muziek; de melancholische country ballades vol heimwee en smart raken het hart en de ziel. Van Groeningen is na Dagen Zonder Lief (2007) en De Helaasheid der Dingen (2007) somberder gaan filmen. Het kluchtige van zijn vorige werk is hier niet terug te vinden. Niet zo gek ook, want de film beschouwt de diepste afgrond van het menselijk bestaan.

Toch is er bij aanvang sprake van aanstekelijke humor, wanneer beide geliefden elkaar ontmoeten en Didier als een cowboy in een caravan ver buiten de bebouwde kom blijkt te wonen. Heel knap dat de film nooit afglijdt naar ordinaire tranentrekkerij. Van Groeningen heeft delicaat zijn weg weten te vinden tussen realisme en de koortsige pijn van het verdriet. De dialogen klinken authentiek en waarachtig, Heldenbergh en Baetens zetten sublieme vertolkingen neer.

Ulrik van Tongeren

The Broken Circle Breakdown (Wild Bunch, 2012), vanaf 13 december in de bioscopen.

- Deel deze filmrecensie op FB en Twitter.


● Meer filmrecensies uit 2012

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Geef je mening:

Home