19 november
2012
The King - Jari
Litmanen van de Finse regisseur Arto Koskinen is een portret van
de immens populaire voetballer uit Finland. Litmanen vierde zijn
grootste triomfen tijdens zijn zevenjarig verblijf bij Ajax midden
jaren '90. Dat is slechts onderdeel van 's mans lange loopbaan die
nog niet af is, want hij is op 41-jarige leeftijd nog steeds als
voetballer actief in zijn vaderland. Er is alvast een standbeeld voor
hem opgericht voor het stadion van Reipas Lahti, de club in Finland
waar hij debuteerde.
In feite is The King een doorsnee documentaire over een voetballer. Toch is het een
nauwgezette opsomming van de hoogte- en dieptepunten van het leven
van Litmanen als sportman. Vanuit Finland naar Ajax, dan
achtereenvolgens Barcelona, Liverpool, om weer even terug te keren
naar Ajax (2002-2004). Daarna onder meer nog spelend voor de Duitse
club Hanza Rostock, Malmö en FC Lahti en HJK Helsinki. Litmanen
is een ware voetbalnomade.
The King - Jari
Litmanen
Hongerig naar nieuwe
uitdagingen als voetballer, dat tekent zijn missie. Zijn
professionele instelling wordt alom geroemd. Hij speelde met een
aantal van de grootste voetballers. Zijn blessuregevoeligheid,
waarmee hij zich de bijnaam 'Man van Glas' verwierf, was daarbij een
grote spelbreker. Opvallend feit is dat Litmanen bij zijn eerste
periode bij Ajax continu met pijnstillers moest spelen. Een zwakke
enkel opgelopen als 13-jarige junior heeft hem langdurig gekweld.
Eigenlijk had hij
midden jaren '90 aan zijn enkel geopereerd moeten worden. Dat laat
zien hoe hard het leven van een profvoetballer is, ondanks blessures
en pijn altijd door moeten spelen. Het blessureleed heeft Litmanen
niet tegenhouden om een indrukwekkende palmares bijeen te spelen; de
lijst van kampioenschappen en cups is lang. Hij speelde 137
interlands voor Finland, in 2010 stopte hij als international.
Litmanen kennende mag niet uitgesloten worden dat hij terugkeert in
de Finse nationale ploeg.
Het is een open deur om
te stellen dat de documentaire het mysterie Litmanen niet weet te
ontrafelen. Hij staat bekend als introvert en zwijgzaam, schermt zijn
privéleven af. Aan het eind van de documentaire komen zijn
echtgenote en twee zoontjes even in beeld wat verrassend genoemd kan
worden. Dat dromerige en mysterieuze van Litmanen maken de voetballer
zo intrigerend. Misschien is hij juist daarom zo populair. The
King bevat veel fragmenten van zijn fenomenale acties en
doelpunten. Op het voetbalveld toonde hij zijn klasse.
De Nederlandse première
in een bomvol Tuschinski, in aanwezigheid van Litmanen zelf, was
memorabel en ontroerend. Tijdens het nagesprek met presentator Frits
Barend en oud-Ajacied Ronald de Boer bleek dat Litmanen wel degelijk
over een gevoel van humor beschikt. Een terugkeer naar Ajax als
trainer is niet uitgesloten, als speler is het niveau voor hem
inmiddels te hoog. The King is geen grootse documentaire
geworden, wel verplichte kost voor Litmanen-fans, en een mooie ode
aan een groot voetballer en innemend mens.
My Afghanistan –
Life in the Forbidden Zone
My Afghanistan –
Life in the Forbidden Zone van Nagieb Khaja, journalist en Deen
van Afghaanse afkomst, is een portret van gewone Afghanen. Of beter
gezegd: een indrukwekkend zelfportret. Want Khaja liet de Afghanen
zichzelf filmen met een groot aantal goedkope mobiele telefoons. Op
die manier komt hun dagelijkse leven aan bod, waarbij de dreiging van
geweld een dominante rol speelt.
Als de schoten en
ontploffingen dichtbij komen, schuilen ze gelaten, maar ook met
angst. Aangrijpend is het wanneer een groepje kleine kinderen in
beeld komt. Hun gelaatsuitdrukkingen vertonen een mengeling van
flinkheid en angst. Ze wonen en leven in het spervuur tussen de
Taliban en de Amerikanen, met daartussen het Afghaanse leger.
De opnames van de
Afghanen zijn schokkerig en spontaan. Ze tonen de dagelijkse
realiteit; ze proberen nog wat van hun leven te maken. Gelukkig komen
er vrolijke momenten aan bod. Normaal gesproken worden in het Westen
uitsluitend beelden van westerse media vertoond, meestal over wat
westerse militairen ervaren. Omdat het hier ervaringen van Afghanen
betreft, komt dat extra hard aan. Het is een onvergetelijke
registratie van hun moed en onverzettelijkheid.
Ulrik van Tongeren
The King –
Litmanen is nog te zien op 24 november om 20.30 uur in Tuschinski 1
en zondag 25 november om 16.00 uur in Tuschinski 5. My Afghanistan –
Life in the Forbidden Zone is te zien 19 november om 20.00 uur in
Munt 10, 22 november om 11.15 uur in Tuschinski 4 en 23 november om
22.15 uur in Munt 9. Raadpleeg
voor het volledige IDFA-programma de website.
-
Deel deze filmrecensie op
FB
en Twitter.
●
Meer
filmrecensies uit 2012
-
- - - - - - - - - - -
-
- - - - - - - - - - -
Geef
je mening:
Home
.
.
|