28 januari 2012

De afstand tussen Rotterdam en de beruchte Braziliaanse arbeiders- annex hoerenwijk Boca do Lixo is dit jaar erg klein, met het Signals-onderdeel The Mouth of Garbage.

Het Rotterdams Filmfestival heeft altijd voorop gelopen in het vertonen van allerlei bijzondere genres, van Aziatische vechtfilms tot underground filmbewegingen. Zelfs de koning van de soft porno, Russ Meyer, kreeg in de jaren '70 een retrospectief. Dit jaar behandelt het programmaonderdeel 'The Mouth of Garbage' een min of meer louche filmbeweging die eind jaren '60 opkwam in Sao Paulo, Brazilië.

Jong filmtalent vestigde zich eind jaren '60 in Boca de Lixo (Vuilnisbek), een gebied achter het station van Sao Paulo waar gangsters, prostituees en drugsdealers de dienst uitmaakten. Met minimale budgetten werden films gemaakt vol seks en geweld. Ranzige, smerige rolprenten, met soms een sociaal-realistische en filosofische inslag.

In de jaren '80 ging het de kant op van harde porno, er werden talloze seksfilms gemaakt. In de periode tussen eind '60 en eind '80 was het voor filmmakers morrelen aan de grenzen van de censuur, omdat de militaire dictatuur de macht had. Titels als Fuk Fuk à Brasileira en O pornografo zijn veelzeggende namen in het aanbod van de Boca de Lixo-films.

Lilian M: Confidential Report

Carlos Reichenbach was een belangrijke figuur in de taboe doorbrekende genres. Zijn Lilian M: Confidential Report is een bruisende tragikomedie over een vrouw met kind uit de provincie die ontsnapt uit haar beklemmende relatie. Ze gaat naar de grote stad om haar vrijheid te vinden. Haar tragiek is dat ze steeds afhankelijk is van de mannen die ze ontmoet.

Haar seksuele bevrijding is opmerkelijk vormgegeven. Reichenbach is een regisseur van woeste beeldtaal en sardonische humor. Met soms geniale invallen en een bonte verzameling van kleurrijke personages is het een prachtig Braziliaans tijdsdocument van midden jaren '70 geworden. Het is een fraai portret van de bevrijding en knechting van een jonge vrouw, een film die de machocultuur in Brazilië aanklaagt.

The Option (A opção (ou: As rosas da estrada)) uit 1981 van regisseur Ozueldo R. Candeias gaat ook over de positie van de vrouw in de Braziliaanse samenleving. Een groep plattelandsvrouwen ontdekt dat het lucratiever is om zich te prostitueren dan suikerriet te kappen. Hun enige uitweg uit de tergende armoede is hun lichaam te verkopen aan de passerende vrachtwagenchauffeurs. Candeias was zelf zo'n chauffeur en heeft het milieu van deze mannen treffend weergegeven.

Het aangrijpende lot van de vrouwen is minutieus en met veel gevoel gefilmd. Het is een sober sociaal-realistisch document in prachtig zwart-wit over een realiteit die ongetwijfeld nog steeds bestaat. De film eindigt met een aantal vrouwen dat naar de grote stad gaan. Evenals bij de film Liliane M van Reichenbach wordt de vlucht van het platteland als bevrijding getoond.

O bandido da luz vermelha

Rogério Sganzerla maakte met zijn O bandido da luz vermelha (1968) een klassieker van de Braziliaanse cinema. Het handelt over Jorge, een gladde bandiet en verkrachter. Het is een merkwaardige thriller die ver gaat in het tonen van de aberraties van Jorge. Gebaseerd op ware feiten is het een fascinerende reis door de onderbuik van Brazilië. Tegelijkertijd stijlvol en rauw vormgegeven, is het een film die een door en door verrotte samenleving toont, waar de bandiet een onvermijdelijk product van is.

Ulrik van Tongeren

Liliane M is te zien op maandag 30 januari om 20.00 in Cinerama 5 en op donderdag 2 februari om 22.30 in Cinerama 7, Rotterdam;
The Option (A opção) is te zien op dinsdag 31 januari om 20.30 in Cinerama 7, Rotterdam;
O bandido da luz vermelha is te zien op 29 januari om 14.30 in Cinerama 5 en op maandag 30 januari om 19.15 in Pathe 3.


Filmrecensies IFFR 2012:
● Mix van toen en nu blijft kracht van IFFR
● Weelderige hoerenwereld
● Science-fiction, drama en lichtvoetigheid
● Controversiële Braziliaanse filmmakers
● Rotterdams Filmfestival 2012 - Opening

● Meer filmrecensies uit 2012

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Geef je mening:

Home