5 september 2012

Sobere maar spannende film over een jonge vrouw die in 1980 uit de voormalige DDR wil ontsnappen. Barbara geeft een verrassend genuanceerd en toch dubbelzinnig beeld van het leven in Oost-Duitsland indertijd.

Oost-Duitsland lijkt als trauma aan het vervagen in de herinnering van vele Duitsers. Toch worden er nog regelmatig boeken en films over gemaakt. De ouders van regisseur Christian Petzold (1960) waren vluchtelingen uit de DDR, wat Petzold's binding met dat traumatische verleden verklaart. Zijn nieuwste film Barbara speelt zich af in 1980, negen jaar voor de val van de Muur.

Als arts is Barbara (Nina Hoss) verbannen van Berlijn naar een plattelandsziekenhuis. De film belicht haar geheimzinnige dubbelleven. Ze is namelijk bezig met het voorbereiden van haar ontsnapping uit de DDR. Intussen moet zij de schone schijn zien op te houden en heeft de plicht en roeping om haar patiënten te genezen.

Soms lijkt Barbara te bezwijken onder de dagelijkse spanning. De controle van de totalitaire staat op het leven van de Oost-Duitse burger is nauwgezet en meedogenloos. Niemand is te vertrouwen, Barbara weet dat ze op haar tellen moet passen. Nina Hoss weet op briljante wijze de beklemmende atmosfeer van die tijd te verbeelden, waarbij de gebruikelijke clichés over de dictatuur ontbreken.

Oost-Duitsland wordt niet uitsluitend getoond als een grauw Oostblokland. De plattelandsgemeenschap is bijna liefdevol neergezet, zonder te verdwalen in loze nostalgie. Met veel gevoel voor detail hebben de makers gereconstrueerd hoe Oost-Duitsland er toen uit moet hebben gezien. Desondanks is de film een politiek geladen parabel geworden over de wijze waarop de burgers toentertijd in het leven stonden.

Barbara weet dat ze in de gaten gehouden wordt, de geheimzinnige auto voor haar huis is ongetwijfeld van de Stasi. Bovendien heeft ze een dubbelzinnige relatie met een sympathieke collega-arts in het ziekenhuis. Maar is hij wel te vertrouwen, heeft hij soms een dubbele agenda? Het onderlinge wantrouwen was destijds een belangrijk instrument om te overleven. Regisseur Petzold heeft met Barbara een spannend paranoïde web geweven. Nina Hoss weet perfect de sluimerende warmte onder het koele pantser van Barbara te suggereren, een grootse en loepzuivere vertolking.

Petzold is zonder twijfel de beste Duitse regisseur van het moment. Na imponerende films als Yella (2007) en Jerichow (2008) heeft hij wederom een parel aan zijn oeuvre toegevoegd. Hij won er de regieprijs op het filmfestival van Berlijn mee. Petzold werkt inmiddels bijna tien jaar samen met Hoss, een win-win situatie. Met zijn dubbelgelaagde scenario's als basis kan hij er op rekenen dat de actrice steeds dat beetje extra brengt om tot een memorabele film te komen.

Ulrik van Tongeren

Barbara (A-Film, 2012), vanaf volgende week donderdag 13 september in de bioscopen.

- Deel deze filmrecensie op FB en Twitter.

● Meer filmrecensies uit 2012

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Geef je mening:

333 - September 05, 2012 - 07:34 pm
3333333333

Home