1 december 2011

Een gewaagde en grimmige film over moederliefde. Leidt falend moederschap tot een psychopathisch kind?

De Schotse filmmaakster Lynne Ramsay heeft na Movern Callar (2002) eindelijk weer een film geregisseerd. Samen met scenarioschrijver Rory Stewart Kinnear schreef ze het scenario gebaseerd op het gelijknamige boek van Lionel Shriver uit 2003. We Need to Talk About Kevin is een compromisloze vertelling die radicaal breekt met de structuur van het boek. Ze gebruikt de passages die ze nodig heeft om haar krachtige film de juiste rauwheid mee te geven.

Eva (Tilda Swinton) is een succesvolle reisschrijfster die in een welvarende buitenwijk leeft. Haar echtgenoot, gespeeld door John C. Reilly, is een goedige lobbes die het vaak opneemt voor de destructieve zoon. Kevin (Ezra Miller) leren we kennen op meerdere leeftijden, maar zijn vertolking als tiener is de meest angstaanjagende. De film tekent het slagveld tussen de kille moeder en ondoorgrondelijke zoon die gaandeweg in een psychopaat verandert.

Het is een huiveringwekkend schouwspel, griezeliger dan menig horrorfilm. Het gegeven van onvoorwaardelijke liefde van de ouders voor hun kinderen is een zekerheid in vrijwel alle culturen. Een moeder die niet van haar kind houdt, is een gewaagd thema voor zowel boek als film. Daarom is We Need to Talk About Kevin zo'n verontrustende rolprent, onzekerheden wordt op elkaar gestapeld.

Heeft de moeder door haar afstandelijke opvoeding een monster gecreëerd, of zijn er andere oorzaken? Ze probeert het overigens wel, houden van haar zoon. Maar hoe Eva van een dergelijk rotkind kan houden, is een vraag die steeds weer naar boven komt. Omdat we alles beleven door de ogen van moeder Eva worden we steeds weer in de poel van haar onzekerheden geworpen.

Ramsay vertelt het verhaal op gefragmenteerde wijze, verschillende tijdslijnen lopen door elkaar heen. Het is een collage-achtige vertelstijl, en daarom een moeilijke film om grip op te krijgen. Vooral in het eerste halfuur vraagt de lange reeks flashbacks het uiterste van de toeschouwer. Constante in de gehele vertelling is het gepijnigde gelaat van de eminente Britse actrice Tilda Swinton. Ze is een actrice die tot het uiterste gaat in haar moeilijke rol als wanhopige moeder, waarschijnlijk haar beste vertolking tot nu toe.

De film begint wanneer de grote gewelddadige climax al heeft plaatsgevonden en Eva haar verwoeste leven probeert op te pakken. De vrouw wordt in haar nieuwe omgeving meedogenloos getreiterd door haar buren. De verwoestende climax wordt zijdelings getoond, op suggestieve wijze.

Ramsay heeft een gewaagde filmstijl, briljant en barok, geladen met symboliek. Het gebruik van de kleur rood is voor de hand liggend, maar werkt effectief. Bloed speelt een belangrijke rol in de film. Ramsay's vorige twee films zijn gesitueerd in het Schotse arbeidersklasse milieu. Met haar nieuwe productie, zich afspelend in een welvarende Amerikaanse buitenwijk, heeft ze haarscherp de voor haar nieuwe omgeving getroffen.

We Need to Talk About Kevin is een van de ongemakkelijkste films ooit gemaakt omdat het op het terrein komt waar filmmakers niet durven te komen. Alleen in horrorfilms durven ze monsterlijke kinderen te verbeelden. Een realistisch psychologisch drama over een dergelijke problematiek is vrijwel onvindbaar. Daarom is dit zo'n unieke en moedige productie. Hopelijk hoeven we niet weer zo lang te wachten op de volgende film van Lynne Ramsay, ze is een groot talent.

Ulrik van Tongeren

We Need to Talk About Kevin (Cinéarte), vanaf 1 december in de bioscoop.

● Meer filmrecensies

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Geef je mening:

Home