|
27 november
2011
 ¡Vivan
las antipodas! van de Russische documentairemaker Victor
Kossakovsky is ontegenzeglijk een van de hoogtepunten van het
IDFA. In tegenstelling tot de meeste documentaires, waar het visuele
ondergeschikt is aan het brengen van de boodschap, is dit een
waar visueel spektakel. Kossakovsky heeft een woest, inventief
en speels filmisch hoogstandje gemaakt.
Uitgangspunt
van de documentaire: wanneer je van het ene punt naar het andere
een tunnel graaft, waar kom je dan uit? Dergelijke verbindingen
worden antipoden genoemd. De regisseur vond er vier: van Argentinië
naar Shanghai in China, van het Baikalmeer in Rusland naar Patagonië
in Chili, van Botswana naar Hawaï en van Spanje naar Nieuw-Zeeland.
Antipoden
zijn tegenpolen. De bedoeling van Kossakovsky was om ook hun verbondenheid
te tonen. Het is een film vol indrukwekkende landschappen waar
de mens een belangrijke rol in speelt, maar waar de dieren, planten,
bergen en rivieren evenzeer van grote waarde zijn. De mens is
nu eenmaal niet alleen op aarde.
¡Vivan
las antipodas!
De regisseur haalt hoogstandjes uit met zijn camera. Hij kantelt
deze naar links en rechts, en gaat ermee over de kop. Hij wordt
gegrepen door texturen van wolken, de glooiingen van heuvels en
bergen, en de kabbelingen van het water. De beeldovergangen zijn
soms briljant; van de grillige grijsheid van de lava op Hawaï
naar de grijze plooien van de olifantshuid. Hun texturen zijn
vrijwel identiek.
Van
een stel brugwachters in een Argentijns gehucht tot de chaotische
miljoenenstad Shanghai; desondanks is er een verbondenheid tussen
beiden. Het is een film die de verbeelding tart en subliem de
saamhorigheid toont tussen al die werelden. Ook het gebruik van
muziek is bijzonder; soms zegt die ons waar we ons bevinden te
midden van de in elkaar overgaande universums.
De
visuele artiest Kossakovsky is niet direct een geëngageerd
filmmaker, toch schuilt er een politieke boodschap in zijn beeldenstorm.
We zijn niet alleen op deze aardbodem maar moeten in harmonie
leven met de natuur. De documentaire toont de kostbare en onmetelijke
schoonheid van onze planeet, een schoonheid die met alle middelen
behouden moet blijven.
I
Will Forget This Day
Alina Rudnitskaya is evenals Kossakovsky afkomstig uit Sint-Petersburg.
Haar korte in zwart-wit gedraaide I
Will Forget This Day is een beklemmend meesterstuk. Ze
filmde jonge Russische vrouwen in een wachtkamer. Ze hebben treurige
en droevige gezichten, trekken hun kamerjas uit en gaan een ruimte
binnen. Vervolgens gekrijs, waarna ze op een brancard de ruimte
uit worden gereden. Even later wordt uit een gesprek duidelijk
dat de vrouwen naar de kliniek zijn gekomen voor een abortus.
De
camera registreert wat de vrouwen doormaken in de minuten voor
deze pijnlijke ingreep. Tussendoor shots van een winters en kil
Sint-Petersburg. Abortus is een eenzame aangelegenheid voor vrouwen
in Rusland, er is geen ondersteuning van familie en vrienden.
Abortus is daar een uitvloeisel van beroerde sociale omstandigheden.
Huiveringwekkend feit is dat deze medische ingreep een vorm van
anticonceptie is. Sommige vrouwen hebben al vele abortussen achter
de rug.
Russische
vrouwen konden voorheen altijd zelf de keuze maken, maar de overheid
heeft een wet aangenomen waarbij de vrouwen nu een handtekening
nodig hebben van hun partner of ouders. Dat ontneemt hen de zeggenschap
over hun eigen lichaam. I Will Forget This Day is een politieke
aanklacht die briljant visueel is verbeeld, en dat in slechts
25 minuten.
Love
Addict
Er valt op het IDFA ook een groot aantal dieptepunten te noteren.
Love
Addict Pernille Rose Grǿnkjaer is waarschijnlijk
de slechtste documentaire van het festival. Slecht omdat de film
een spannend onderwerp totaal om zeep helpt, namelijk de obsessie
voor liefde. Twee Tracy's en een 40-jarige rocker moeten duidelijk
maken wat dat is.
Het
is een ongemakkelijke film omdat er acteurs gebruikt zijn en er
een onhandige vermenging met feit en fictie plaatsvindt. De filmmaakster
gaat er prat op dat ze geeft om de personen die ze geportretteerd
heeft. Toch komt het allemaal zielloos en zonder begrip over.
En wat nou precies die obsessie inhoudt, wordt ook al niet duidelijk
gemaakt. De documentaire is een overtuigend proeve van onvermogen,
terwijl er best veel sterke Scandinavische documentaires op het
IDFA te zien zijn.
Ulrik
van Tongeren
Dit was de laatste bijdrage over IDFA 2011. Eerdere bijdragen
over IDFA 2011 lees je hier,
hier
en hier.
●
Meer
filmrecensies
-
- - - - - - - - - - -
-
- - - - - - - - - - -
Geef
je mening:
Home
.
.
|
