2 november 2011

Dat genetische manipulatie ooit gebruikt zal worden om de menselijke soort in toom te houden, is een dankbaar sciencefiction onderwerp. In In Time duurt een mensenleven 25 jaar. Wie langer wil leven moet zich op de een of andere manier tijd zien te vergaren.

Het begrip tijd is geld wordt letterlijk verbeeld in In Time. De mensen hebben een soort lichtgevende armband om waar de tijd op weg tikt wanneer ze de leeftijd van 25 bereiken. De armen moet dus rennen en jachten om die tijd te vergaren, alleen maar om in leven te blijven. De rijken verschansen zich in beschermde gebieden, zij hebben tijd genoeg.

Vreemd om te zien hoe in de film slechts jonge mensen rondlopen. De film oogt niet futuristisch, hetgeen voor een lugubere meerwaarde zorgt. Het zou in het hier en nu kunnen spelen. Het klinkt allemaal tamelijk vergezocht en ongeloofwaardig, maar toch werkt het. Dat komt omdat het verhaal dicht bij de huidige realiteit staat, waar de kloof tussen rijk en arm blijft groeien. De groeiende ontevredenheid van de mensheid die niets heeft is tergend actueel geworden sinds de bankencrisis. Onbedoeld verwijst In Time naar de huidige Occupy-beweging.

Hoofdpersoon Will Salas (Justin Timberlake) redt een rijkaard en erft ongevraagd diens rijkdom aan tijd. Hij vormt hierdoor een gevaar voor het systeem, waarna zich een eindeloze achtervolging ontspint. Want Salas wil het onderdrukkende systeem opblazen door het beroven van een tijdbank. Hierbij wordt hij geholpen door een opstandige rijkeluisdochter, gespeeld door Amanda Seyfried.

Regisseur Andrew Niccol houdt van futuristische verhalen met knipogen naar de actualiteit. Het beste wat Niccol gedaan heeft, is zijn scenario voor het meesterwerkje The Truman Show (1998) van regisseur Peter Weir. In zijn Gattaca (1997) had hij het al over een genetisch gemanipuleerde elite. Het genetica vraagstuk wordt in In Time niet uitgewerkt, het gaat vooral over het opblazen van de tijdbank.

In die tijdbank liggen miljoenen jaren opgeslagen. Stiekem is de film een parabel over het opblazen van de banken. Dat is een fantasie die vooral in de Verenigde Staten opgeld doet. Haal je geld van de bank, dan stort het door en door corrupte banksysteem wel in elkaar. Belanden we dan in een utopia of in de totale chaos? In In Time valt het zinnetje dat het systeem het wel overleeft. Misschien maken dergelijke gedachten de film interessanter dan de film werkelijk is.

Vooral in het laatste deel verzandt de film teveel in een conventioneel achtervolgingsverhaal. Daardoor blijft er niet veel over van de lichtelijk subversieve insteek, waarbij men zich verbaasd over het feit dat de heldin kilometers kan rennen op extreem hoge hakken. Wat vooral blijft hangen is de pakkende weergave van een wereld waar de kloof tussen rijk en arm immens is, en waar de klassenstrijd op de loer licht.

Ulrik van Tongeren

In Time (Warner), vanaf 3 november in de bioscopen. De trailer.

● Meer filmrecensies

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Geef je mening:

Home