BERLIJN,
23 MEI 09De politieman die op
2 juni 1967 de Duitse student Benno Ohnesorg doodschoot, was medewerker
van de Oostduitse veiligheids- en inlichtingendienst, de Stasi. Het incident
leidde tot grootschalige protesten.
Dat
blijkt uit onderzoek
van twee medewerkers van de Stasi-archieven, de immense verzameling documenten
van het voormalige Oost-Duitse ministerie voor Staatsveiligheid, kortweg
Stasi. De dienst bespioneerde niet alleen eigen burgers, maar bemoeide
zich ook met de gang van zaken in de buurrepubliek West-Duitsland.
Benno
Ohnesorg liep op 2 juni 1967 in West-Berlijn mee in een demonstratie tegen
de sjah van Perzië. De betoging liep uit de hand en Ohnesorg werd door
een agent in burger, Karl-Heinz Kurras, doodgeschoten. Ohnesorgs dood
leidde tot aanhoudende studentenprotesten en vormde de directe aanleiding
tot oprichting van de gewapende verzetsbeweging Rote Armee Fraktion.
Ohnesorgs
dood is altijd raadselachtig geweest. Kurras loste van dichtbij een schot
op de weerloze 26-jarige student. Nu is bekend geworden dat Kurras sinds
1955 voor de DDR-leiding werkzaam was. Kurras (81) stond onder de schuilnaam
'Otto Bohl' als Inoffizieller Mitarbeiter (spion) op de loonlijst van
de Stasi.
In
Duitsland rijst momenteel de vraag of de Stasi met de moord doelbewust
bezig is geweest de Bondsrepubliek maatschappelijk te destabiliseren.
Uit de nu gevonden documenten blijkt niet dat Kurras van de Stasi opdracht
had zijn wapen te gebruiken. Het Stasi-dossier spreekt van een 'betreurenswaardig
ongeluk'.
Voor
de West-Duitse studentenbeweging was de DDR destijds geen factor van belang.
De protesten waren gericht tegen de rechtse krachten in de wereld: de
regering, oud-nazi's en Amerika. Duitse commentatoren wijzen op de ironie
dat uitgerekend een medewerker van een regime waarmee veel linkse studenten
destijds sympathiseerden, verantwoordelijk blijkt voor de dood van Benno
Ohnesorg.
Kurras
is tweemaal vrijgesproken van schuld aan de dood van Ohnesorg. Gebrek
aan bewijs, oordeelden de rechters. Veel bewijsmateriaal is door collega's
verdonkeremaand. Een organisatie die zich voor Stasi-slachtoffers inzet,
heeft een nieuwe aanklacht tegen Kurras ingediend.