BERLIJN,
1 JUNI 09Er moet een nieuw onderzoek
komen naar de aanslag in 1968 op de Duitse studentenleider Rudi Dutschke.
Daarvoor pleit zijn zoon Marek. Hij wil weten of de dader van de aanslag
banden had met de West-Duitse geheime dienst of met de Stasi, de inlichtingendienst
van de toenmalige DDR.
Rudi
Dutschke werd op 11 april 1968 neergeschoten. Hij overleefde de aanslag,
maar overleed twaalf jaar later alsnog aan de gevolgen. Zijn zoon dringt
nu aan op nieuw onderzoek naar aanleiding van de affaire rond Benno Ohnesorg.
Onlangs bleek uit archiefonderzoek
dat de agent die Ohnesorg doodschoot een medewerker was van de Stasi.
Dutschke
werd door Josef Bachmann, een ongeschoolde arbeider, in het hoofd geschoten.
Hij overleefde de aanslag, maar zou twaalf jaar later komen te overlijden
aan gerelateerd hersenletsel. Onmiddellijk na de aanslag werd het uitgeversconcern
Axel Springer beschuldigd van het veroorzaken van de aanslag, door de
anti-studenten campagne die haar bladen voerden.
Rudi
Dutschke pleitte voor een "lange mars door de instituten van macht"
om zo van binnenuit de overheid en de samenleving radicaal te veranderen.
Hiermee koos hij voor een andere koers dan de geweldspiraal van de Rote
Armee Fraktion, hoewel hij sympathiek stond tegenover hun idealen. Dutschke
voegde daad bij woord en voegde zich bij de nieuwe Groenen partij.
Ohnesorg
liep op 2 juni 1967 in West-Berlijn mee in een demonstratie tegen de sjah
van Perzië. De betoging liep uit de hand en Ohnesorg werd door een agent
in burger, Karl-Heinz Kurras, doodgeschoten. Ohnesorgs dood leidde tot
aanhoudende studentenprotesten en vormde de directe aanleiding tot oprichting
van de gewapende verzetsbeweging Rote Armee Fraktion.
Ohnesorgs
dood is altijd raadselachtig geweest. Kurras loste van dichtbij een schot
op de weerloze 26-jarige student. Nu uit archiefonderzoek bekend is geworden
dat Kurras sinds 1955 voor de DDR-leiding werkzaam was, wordt er volop
gespuculeerd over de aanslag. Kurras (81) stond onder de schuilnaam 'Otto
Bohl' als Inoffizieller Mitarbeiter (spion) op de loonlijst van de Stasi.
De
grootste vraag die bij dit debat echter wordt gesteld, is: moet met deze
nieuwe informatie de geschiedenis worden herschreven? Volgens Stefan Aust,
voormalig hoofdredacteur van Der Spiegel, is deze kwestie een onthulling
die te vergelijken is met de ophef die zou ontstaan als zou blijken dat
John F. Kennedy door een spion uit het Oostblok zou zijn vermoord.
De
archiefvondst toont aan dat de sympathie van Kurras niet bij de BRD lag,
maar bij de linkse DDR. Door Duitse historici wordt het echter onwaarschijnlijk
geacht dat de Stasi daadwerkelijk opdracht tot de moord gaf. Het blijft
daarmee onduidelijk welke betekenis aan de onthulling gegeven moet worden.
Onrust in de BRD kon de DDR goed gebruiken, maar tegelijkertijd was het
regime ook bang dat die zou overslaan naar de eigen kant.