1ddRavagedigitaal 28 mei 2009dPrint deze pagina

Het oog van De Wolf:

07-05-10
Hoe komen we uit onze identiteitscrisis?
27-02-10
Politiek theater
18-01-10
Visieloos
01-11-09
Help, taal!
04-10-09
Lichtpuntjes
19-06-09
Een blik op de toekomst...
28-05-09
An inconvenient question?
12-05-09
Nederland in therapie?
18-04-09
De glimlach van Obama
01-04-09
Keep the economy running
02-03-09
Het spel om de knikkers
14-12-08
Zij die zien worden (nog) niet gehoord


 

 



An inconvenient question?

Laatst stelde ik de vraag maar eens waar ik al een tijdje mee worstelde, de hele klimaatdiscussie gade slaand. Het was bij een presentatie over de afgelopen klimaatonderhandelingen in EU-verband. De bekende 2020-20 doelstellingen; 20 procent minder uitstoot van CO² in 2020 in de EU.

Het carbon trade systeem (koolstofhandel) dat men de afgelopen jaren heeft opgetuigd is een van de belangrijkste instrumenten, en het lijkt wel aardig – in elk geval efficiënt. Ik bedoel, als de markt ergens goed in is, dan is dat wel met het bereiken van kostenefficiëntie, tegen wat voor sociale, ecologische of maatschappelijke prijs dan ook.

Door zo'n handelssysteem in te stellen, júist op zo'n vervuilende activiteit, met een plafond op de hoeveelheid CO²-uitstoot, krijg je vanzelf dat er een prijskaartje aan komt te hangen. Die dan weer efficiënt benut wordt daar waar dat het makkelijkst en goedkoopst kan. Oké, in de praktijk kleven er veel nadelen aan, vooral omdat allerlei politieke en industriële belangen hun hachje of centjes willen redden, gratis credits krijgen, en het systeem voor het bijhouden van werkelijke CO²-reductie is bij lange na niet waterdicht.

De man van de presentatie vertelde zelfs over projecten in Afrika waar hele fabrieken waren opgetuigd met behulp van CO²-credits, die zonder dat niet eens zouden zijn gebouwd. Maar goed, het carbon trade systeem klinkt goed – het internaliseert op kosten van vervuiling in een productprijs, en dat is op zich al een hele vooruitgang.

Maar de vraag die ik stelde was deze: de koolstof van de brandstoffen die wij de lucht in emitteren na reactie met zuurstof komt uit de grond. Als we werkelijk willen voorkomen dat die koolstof de atmosfeer in gaat, kunnen we dan niet eenvoudigweg stoppen met het oppompen van die boel? Kraantje dicht in Saoedi-Arabië, 'nee' verkopen aan de NAM. We hoeven jullie olie of gas niet meer, want we moeten onze klimaatdoelstellingen halen.

Ik vertelde er in het stellen van mijn vraag maar bij dat dit natuurlijk irreëel was (voordat ik gelijk als idealistische gek wordt afgeserveerd), omdat je in deze wereld als natie met extreem waardevolle energie in je eigen achtertuin je wel van erg verlichte huize moet komen om te zeggen: 'die klimaatverandering gaat mij aan het hart. Ik neem mijn verantwoordelijkheid, vanaf nu alleen nog CO²-neutrale energieopwekking. Iedereen kent de Tragedy of the Commons: als iedereen zijn eigen maximale winst achterna gaat, redden we het niet als geheel. Dus laat ik het goede voorbeeld geven, en laat mijn gedrag een voorbeeld zijn voor de rest!'

Afijn, dat gebeurt dus niet. Maar ik vroeg me wel af of zulke ideeën ook wel eens terugkomen bij klimaatdiscussies en -onderhandelingen. De presentator ontweek mijn vraag enigszins door te stellen dat het emissieplafond écht gaat werken. Ja, dacht ik, bij een wereldwijd emissiesysteem in een brave en voor iedereen welvarende wereld misschien. Maar dat zie ik niet gebeuren, met een dikke 1 miljard mensen die rondkomen van minder dan een dollar per dag, en naties die soms volledig afhankelijk zijn van olie-inkomsten.

Ik pareerde met de opmerking dat een land met fossiele energievoorraden, in een wereld waar die energievoorraden in de toekomst ook steeds waardevoller worden, hun fossiele energie echt wel gaan oppompen, en dus ook gewoon ergens worden uitgestoten. Niet alleen olie, niet alleen gas, maar ook een flink deel van de nog veel grotere voorraad kolen…

Het idee drong niet echt door bij de man, hoewel ik achteraf wel van veel mensen te horen kreeg dat ik een goede vraag stelde…. Sorry mensen voor deze enigszins pessimistische gedachten. Ik heb er simpelweg weinig vertrouwen in dat wij de komende zeg 30 tot 50 jaar wereldwijd onze wereldwijde CO²-uitstoot chronisch gaan verminderen.

In Europa komen we misschien een eindje, zeker met de stijgende energieprijzen, maar die liters olie en gas uit Rusland, Saoedi-Arabië of Iran zijn simpelweg te waardevol voor de leiders aldaar om ze in de grond te laten zitten. Zolang die tegen dikke winsten kan worden opgepompt, gaat het de lucht is. De limiet voor CO² in de atmosfeer is eerder de fysieke voorraad koolstof in de grond.

Wordt het wat met carbon capture, het wegvangen van de CO² aan het einde van de pijp? De eerste dure installatie gaat gebouwd worden op de maasvlakte. Goed natuurlijk, maar het zijn druppeltjes die, zelfs als het emmers worden, de CO²-toename in de atmosfeer niet zullen weten terug te brengen.

Ik ben wel ten volste overtuigd van het nut van het overstappen naar duurzame energiebronnen, daar niet van. Vooral omdat we een energiecrisis tegemoet gaan, en duurzame energie nu eenmaal vrij lang schijnt mee te gaan. Maar het voorkomen van klimaatveranderingen? Nee. Klimaatadaptatie wordt het. Volgens mij betekent dat we de komende decennia vooral moeten wennen aan het idee dat de CO²-toename niet gepareerd zal worden, zelfs al hebben we een 2020-100-akkoord in Europa.

Philip de Wolf


- - - - - - - - - - - -
- - - - - - - - - - - -

Geef je mening:

 

Femke - May 29, 2009 - 01:55 am
Ik geloof ook niet dat we onze klimaatdoelstellingen zullen halen, en met mij de meeste wetenschappers. Hoewel iedereen tegelijkertijd ook toegeeft eigenlijk wel te móeten geloven in die mogelijkheid, omdat we anders pessimistisch worden en bij de pakken neer gaan zitten. Daar kom je ook niet verder mee. De wereld realiseert zich al dat klimaatverandering niet te stoppen is en dat er dus gewerkt moet worden aan adaptatie. De vraag is natuurlijk tot welke mate de westerse wereld bereid is om arme landen daarbij te helpen.

Misschien zouden we wel kunnen bereiken dat de olie iets minder snel opgepompt wordt. Wat mij namelijk haast nog meer zorgen baart, zijn de teerzanden, die nóg meer CO2-uitstoot veroorzaken wanneer het teer gewonnen wordt.


 

 

 

Naar boven

 

 

 

 

 

hghg