Ravagedigitaal 27 maart 2009- - - Print deze pagina
 

 

Vermijd de zomertijd

 

In mijn jeugd zette ik steevast alle klokken in huis weer een uur terug zodra de zomertijd was ingegaan. Dat deed ik meestal 's nachts, zodat in elk geval de volgende ochtend alles voor even bij het oude bleef. Ik zette de wijzers van de klok herhaaldelijk in zijn normale stand, tot woede van mijn oudere broer, die een heilig geloof heeft in de zomertijd. Hij valt voor de wetenschap.

Vraag me niet waarom ik mij innerlijk verzette tegen het ingaan van de zomertijd. Het zal waarschijnlijk met mijn tegendraadsheid te maken hebben gehad. Pas jaren later begreep ik dat het jaarlijks tweemaal verzetten van de wijzers op economische gronden gebaseerd is. Het zou het verbruik van elektra doen verminderen, zo luidt het verhaal.

Door de klok te verzetten is het minder lang licht als mensen nog slapen, en blijft het 's avonds als de mensen wakker zijn juist langer licht, concludeerde de Amerikaanse wetenschapper Benjamin Franklin al in 1784. Na Franklin pleitte de Britse aannemer William Willet in 1909 er als eerste voor om de klok op vier achtereenvolgende zondagen in de lente steeds twintig minuten vooruit te zetten. Nederland voerde in 1977 de zomertijd in.

Het energiebesparende effect van zomertijd is echter omstreden. Slechts enkele onderzoeken uit de jaren '70 maken melding van een kleine elektriciteitsbesparing, maar sinds die tijd zijn de gewoontes wat betreft energiegebruik veranderd. Canadese onderzoekers hebben al het onderzoek dat sinds de jaren '70 naar dit onderwerp gedaan is, op een rijtje gezet.

De resultaten blijken tegenstrijdig, vaak verouderd en gebaseerd op verkeerde aannames. Of we met de zomertijd écht energie besparen, is lastig meetbaar. Als we het licht 's avonds later aandoen, doen we dat misschien 's ochtends wel eerder. De onderzoekers stellen voor om vooral ook maar onderzoek te doen naar ándere manieren om de burger later het licht te laten aandoen.

Enkel al deze conclusie pleit ervoor om de zomertijd per direct af te schaffen. Het verzetten van de wijzers is ook slecht voor onze gezondheid. De zomertijd blijkt namelijk onze biologische klok te verstoren. Volgens hoogleraar Beersma van de Rijksuniversiteit Groningen stapelen de wetenschappelijke bewijzen voor de 'immense invloed van de biologische klok' zich op.

Zweeds onderzoek heeft namelijk aangetoond dat het aantal hartinfarcten in de eerste week na het verzetten van de klok duidelijk stijgt. Maar ook het immuunsysteem kan in de war raken, terwijl het bioritme eveneens van invloed lijkt te zijn op de werking van organen.

Door de klok een uur vooruit te zetten voelen avondmensen zich volgens de hoogleraar nog helemaal niet moe op het tijdstip dat ze normaal gesproken naar bed gaan. Hun horloge geeft weliswaar bedtijd aan, maar hun biologische klok niet. Daarom blijven ze langer op, zodat ze 's morgens niet uitgerust zijn. En daardoor gebeuren ongelukken, zowel in het verkeer als in de omgang met anderen.

De zomertijd is slecht voor de mens, dus ook voor plant en dier. Zo zal een plant of gewas midden op de dag meer water nodig hebben omdat de zon dan het hoogste punt bereikt. In de veeteelt geeft de zomertijd problemen, omdat het vee met de kunstmatige omschakeling van het uur niet om kan gaan. Koeien staan nu eenmaal niet een uur eerder op als de wijzers van de klok dat aangeven.

Toch struinen we komende zondag als makke schapen onze woning weer af om de wijzers van de klokken een uur te verzetten. In oktober herhalen we hetzelfde ritueel dat ons ooit door wetenschappers en politici met leugens door de strot is geduwd. Een krankzinnige gewoonte waar paal en perk aan gesteld moet worden.

Doe er niet aan mee, blijf van die klok af. Oké, daarmee kom je maandag een uur 'te laat' op je werk of school, maar maak je baas of leraar duidelijk dat zij het mis hebben. En zet de wijzers van klok in het lokaal of kantoor weer zoals die behoren te staan. Het is gedaan met de zomertijd.

Alex van Veen

 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Geef je mening:

 

Naar boven