Linha de Passe is een typische Walter Salles productie. Het is een met een enorme passie gemaakte rolprent over 'gewone' mensen in het immense metropool São Paulo die in moeilijke omstandigheden proberen te overleven. Samen met Daniela Thomas maakte Salles in 1996 Terra Estrangeira (Foreign Land), zijn speelfilmdebuut. De bedoeling van beide was om te kijken hoe Brazilië veranderd is sinds het maken van deze film.

Ook werd besloten om met jonge onervaren acteurs en een jonge crew te werken. Dit alles ten dienste van een authentieke weergave van een sociale realiteit waarin jonge mensen gevangen zitten in een spiraal van massale werkloosheid, sociale achterstand en een bedreigende geweldscultuur. De regisseurs wilden vooral het clichébeeld van het leven van de favela (achterstandswijk) doorbreken.

Linha de Passe

De afgelopen jaren zijn er heel wat favela-films gemaakt, waarvan sommigen uitstekend zoals Cidade de Deus. Maar deze films tonen maar een deel van de sociale werkelijkheid in de favela's. De meeste jongeren houden zich niet bezig met geweld en overvallen, ze proberen wel degelijk iets te maken van hun schijnbaar hopeloze situatie. Zoals in de film getoond wordt proberen honderdduizenden jongens onder meer via voetbal te ontsnappen aan de armoede.

De vier broers in de film hebben ieder hun eigen manier om hun plaats te zoeken in de Braziliaanse samenleving. Een wil er voetballer worden, maar is eigenlijk al te oud, de ander is motorkoerier, de derde probeert het met religie, de jongste van het stel is geobsedeerd door bussen en op zoek naar zijn verdwenen vader. De afgeleefde moeder is intussen zwanger van haar vijfde kind: al haar kinderen hebben een andere vader.

De sociale problematiek van de gebroken gezinnen en het eindeloos zwanger worden van de zwaar belaste moeders wordt overtuigend verbeeld. Mede wordt duidelijk gemaakt dat deze mensen ondanks alle tegenslag een enorme levenslust hebben. De desperate hoop op een beter leven van dit gezin is hartverwarmend. 

Vooral de jonge acteur Vinícius de Oliveira maakt indruk. Hij speelt Dario, de uiterst talentvolle broer die droomt van een voetbalcarrière, maar waarschijnlijk al de boot gemist heeft. Salles is een gedreven filmmaker die misschien op sommige momenten in de film teveel dramaturgisch vuurwerk nodig heeft, terwijl de lyrische toon gevoegd bij de authenticiteit al voldoende kracht in zich dragen.

Tony Manero

Een ander hoogtepunt tijdens het festival is Tony Manero van de Chileense regisseur Pablo Larrain. Deze film heeft begin dit jaar op het Rotterdams filmfestival heel wat stof doen opwaaien, en dat wil wat zeggen.

Gesitueerd gedurende het regime van Pinochet in de tweede helft van de jaren '70 is Raul, een man van middelbare leeftijd, geobsedeerd door Tony Manero, de held van Saturday Night Fever gespeeld door John Travolta. Raul treedt op als Travolta-imitator in ranzige nachtclubs, hij hoopt met het optreden in een tv-show beroemdheid te verwerven.

Naast het oefenen voor zijn optredens houdt hij zich bezig met het over lijken gaan. Achteloos vermoordt hij mensen, waaronder een oude vrouw. Deze gewelddaad behoort tot de meest schokkende geweldsmomenten in de cinema van de afgelopen jaren. Er wordt in de film een huiveringwekkend en realistisch beeld geschetst van het dagelijks leven tijdens de Pinochet-dictatuur.

De film is doelbewust opgezet als een metaforische politieke vertelling over het angstige leven van de gewone man, die elk moment de militaire politie aan de deur kan verwachten. Er zit nogal wat zwarte humor in de film verwerkt die de algehele naargeestigheid enigszins doorbreekt. Alles bij elkaar is het een heftige en gewaagde film.

Ulrik van Tongeren

Van 7 t/m 15 mei vindt in Utrecht de 5de editie van het Latin American Film Festival (LAFF) plaats.
De openingsfilm van het LAFF Linha de Passe draait vanaf 14 mei in de bioscopen.
Locatie: Louis Hartlooper Complex in Utrecht. Op het Ledig Erf tegenover het Louis Hartlooper vinden vanaf 8 mei openlucht filmvertoningen en muziekoptredens plaats.
Na het festival op diverse plaatsen in Nederland het LAFF ON Tour, openluchtvoorstellingen van festivalfilms.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Wat vind jij van deze film?

Naar boven

hghg