O'Horten gaat over een oude man die niet wil stoppen met werken. Het is een heerlijk absurdistische vertelling in de karakteristieke gortdroge Scandinavische filmstijl.

Deze Noorse film gaat over oud worden en de instap in de nieuwe levensfase na de gedane arbeid. Odd Horten (Bard Owe) wil in zijn hart helemaal niet stoppen met werk. Hij had als treinmachinist het mooiste beroep van de wereld, rijden van Oslo naar Bergen door indrukwekkende besneeuwde landschappen. Maar de 67-jarige Odd móet wel met pensioen na veertig jaar regelmaat en zekerheid. 

In O'Horten wordt een schemergebied tussen arbeid en pensionering gecreëerd. Odd beleeft zijn afscheid van de trein en zijn eerste onwennige stappen in een nieuw leven. Alleen loopt alles even anders als hij gepland had. Zo verslaapt hij zich voor het eerst van zijn leven, en mist daardoor zijn laatste treinrit.

Deze tragikomische vertelling zit vol verrassende ontmoetingen van Odd met vreemde mensen in bizarre situaties. Soms zijn er momenten van pure slapstick, soms overheerst droevige melancholie over het onbarmhartig verstrijken van de tijd. Wat ervoor zorgt dat het niet zomaar een tragikomedie over een oude knar geworden is. De film blinkt niet uit door een sterk plot; het is eerder een aaneenschakeling van absurde episodes.

De rolprent roept door de absurdistische stijl en droge galgenhumor herinneringen op aan de films van de Finse regisseur Aki Kaurismäki en de Zweed Roy Andersson. Je zou het typisch Scandinavisch kunnen noemen wat regisseur Bent Hamer van O'Horten gemaakt heeft.

Toch moet er voor opgepast worden dit etiket op de film te plakken. De humor van Hamer is lichtvoetiger dan die van Andersson, en in de films van Kaurismaki zit meer wanhoop en zwartgalligheid verwerkt dan in het werk van Hamer.

Bent Hamer (1956) heeft in zijn oeuvre van vijf films blijk gegeven van een originele kijk op de staat van de mens. Hij excelleert in licht absurdistische vertellingen. Zijn Bukowski-verfilming Factotum (2005), over de gelijknamige schrijver, valt wat betreft thematiek en uitwerking buiten zijn gebruikelijke kader. Eggs (1995) en Kitchen Stories (2003) zijn verrukkelijke absurde verhalen gefilmd in de tegendraadse stijl van Hamer.

Eggs, grotendeels spelend in een ruimte, handelt over twee sombermannen. Deze broers hebben duidelijk een haat-liefdeverhouding. Kitchen Stories handelt over een wetenschapper die onderzoek doet naar het leven van vrijgezellen. Hij heeft als testcase een vrijgezel gevonden om minutieus en wetenschappelijk verantwoord te bestuderen. De film beschrijft hoe er moeizaam en met komische uitweidingen een band ontstaat tussen beide mannen.

Wat beide films en O'Horten gemeen hebben is dat er ondanks de afstandelijke kijk op de absurditeit van deze mensenlevens, toch warmte in de vertellingen geïnvesteerd is. Dat er ondanks de eenzaamheid waar de personages in rond dolen, er tóch een gemeenschappelijke noemer is. De norse treinbestuurder Odd is zeker geen verbitterde oude man, eenzaam is hij misschien wel, maar als het moment daar is weet hij toch zijn hand uit te steken naar een ander mens.

Ulrik van Tongeren

O'Horten (Amstelfilm), nu in de bioscopen.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Wat vind jij van deze film?

Naar boven

hghg