Vanuit de sloppenwijken van het Indiase Mumbai miljonair worden, daar gaat Slumdog Millionaire over. De Britse regisseur Danny Boyle heeft een meeslepend spektakel gemaakt, welke intrigerende vragen oproept.

Via filmfestivals is de film met een pak prijzen op weg naar de Oscars. Dan te bedenken dat de filmbonzen van Warner Bros bij een voorvertoning geen brood zagen in de film, en overwogen hebben deze direct op dvd uit te brengen. Duidelijk is wel dat deze rolprent de film van het moment is, en dat kijkers massaal plat gaan voor dit kleurrijke spektakel.

Slumdog Millionaire handelt over de wees Jamal (Dev Patel) die thee serveert in een callcenter. Hij belandt in de finale van de Indiase versie van 'Who Wants to be A Millionaire'. Onder  vuur genomen door de cynische quizmaster beantwoordt hij tot verbijstering van miljoenen tv-kijkers elke vraag correct. Op een politiebureau wordt getracht om de waarheid uit Jamal te martelen. Is hij een oplichter?

In een reeks flashbacks toont de film het leven van Jamal. Met aansprekende details zien we hoe hij zo'n geniale overlevingskunstenaar geworden is. Het eerst deel, over de jeugd van Jamal, is het meest beeldend en krachtig weergegeven. Met een scherpe blik wordt het harde straatleven in Mumbai verbeeld: kindprostitutie, dievenbendes waarbij kinderen worden ingezet en een gewelddadige botsing tussen hindoes en moslims zorgen voor enerverende momenten.

Slechts gewapend met digitale camera's en een minuscule crew heeft Boyle in het kleurrijke Mumbai getracht het verhaal vanuit verschillende standpunten te verfilmen. Hierbij heeft hij alle middelen gebruikt om de vertelling schwung te geven. Met gebruik van een scherpe montage en een schitterende soundtrack is het een inleefbare en uiterst spannende filmervaring geworden.

Wat Slumdog Millionaire tot een intrigerende film maakt, is dat het zowel een sprookje als een weergave van een harde realiteit is. De realiteit van het leven in een sloppenwijk wordt overtuigend verbeeld. De armoede en uitbuiting van de plaatselijke bevolking worden klip en klaar in beeld gebracht, zonder geromantiseerde franje.

Is deze weergave authentiek? De vraag is of dit geen exploitatie van armoede is, de term poverty porn is intussen al gevallen. Geruchten over slecht betaalde figuranten gingen de afgelopen weken het internet over. En natuurlijk vroegen journalisten de mening aan bewoners van de betreffende wijk waar gefilmd werd. Met de voorspelbare uitkomst dat mensen daar geen geld hebben om een bioscoopkaartje te kopen.

Het was niet de bedoeling van de filmmakers om een exposé van de armoede in Mumbai te maken. De film toont een door armoede en achterstand gekleurde sociale realiteit, maar laat hiervan ook andere kanten zien. Het is een netelige kwestie; de integriteit van filmmakers die armoede als een achtergrond voor hun verhaal gebruiken. Boyle's film is vooral bedoeld als entertainment, niet als sociale aanklacht. Het is dan ook een nogal eng standpunt om hem te betichten van exploitatie.

Een interessanter aspect van de vertelling is de rol van het geld. De film laat haarscherp zien hoe de levens van de personages gedreven worden door het bemachtigen van geld, in de eerste plaats om te ontsnappen aan de tergende armoede. Met de dreigende ineenstorting van de mondiale financiële wereld in het achterhoofd, is geld op dit moment het belangrijkste thema wat ons wereldburgers bezighoudt en verbindt.

Grappig hoe het corrupt verwerven van rijkdom op dit moment verontwaardiging en woede oproept. Hierbij vergeleken is Jamal's zucht naar miljoenen, van sloeber tot miljonair, toe te juichen. En dat doet het bioscooppubliek in groten getale. Jamal wil de hoofdprijs om zijn geliefde voor zich te winnen. Dat romantische aspect is overigens niet het sterkste deel van het verhaal.

Boyle is een regisseur die haarscherp de tijdsgeest aanvoelt, zijn junkiedrama Trainspotting (1996) is opmerkelijk door de wijze waarop het leven van junkies toegankelijk en inleefbaar wordt getoond. Zijn apocalyptische 28 Days Later (2002) is vooral een realistische benadering van de ondergang van de film, en een wegbereider voor een lange reeks films over het eind van de wereld.

Millions uit 2004 kan gezien worden als een voorstudie van Slumdog. In deze sprankelende jeugdfilm vindt een jongen een grote zak geld dat snel uitgegeven moet worden, want een paar dagen later zal de euro ingevoerd worden en wordt dat Engelse geld waardeloos. Millions is evenals Slumdog een prachtige analyse van de waarde van geld in ons leven. Boyle heeft blijkbaar affiniteit met het thema. Zo te zien zal Slumdog Millionaire over enige jaren een profetische lading krijgen.

Ulrik van Tongeren

Slumdog Millionaire (cineárt), nu in 32 bioscopen te zien.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Wat vind jij van deze film?

Naar boven

hghg