1ddRavagedigitaal 18 april 2009dPrint deze pagina | |
|
Nederland werd in de jaren '70 en '80 van de vorige eeuw geconfronteerd met groepen die een gewelddadige omverwerping van de bestaande politieke orde nastreefden. Een voormalig lid van het Rood Verzetsfront dook in de archieven voor het gelijknamige boek. Keesjemaduraatje liet zijn licht erover schijnen.
Hoe schrijf je een boek over je eigen actieverleden? Waar haal je de informatie vandaan? Alleen uit je eigen geheugen? Hoe betrouwbaar is dat geheugen? Hoe eerlijk ben je tegenover jezelf en anderen? Vragen die Paul Moussault moest beantwoorden toen hij een boek ging schrijven over het Rood Verzetsfront waar hij indertijd zelf deel van heeft uitgemaakt. Hij heeft dit heel handig opgelost, door veel geschreven bronnen te gebruiken. Alle BVD-rapporten uit die tijd zijn bij de AIVD opgevraagd, aangevuld met persoonlijke dossiers en dat van de organisaties waar hij bij heeft gehoord. Weliswaar maakt de AIVD veel regels in de opgevraagde rapporten wit, maar volgens de Moussault blijft er genoeg interessants over. Tot slot zijn de archieven van de mensen die nog met hem in het kader van het boek wilden praten, geraadpleegd. Gewelddadig verzetDe combinatie van BVD-rapporten, oude archieven en enkele herinneringen leveren een minutieuze beschrijving van de gewelddadige actiegroep Rood Verzetsfront op. Moussault benadrukt in het voorwoord dat het geen sociologische beschouwing is. De politieke achtergronden en de historische context zijn niet beschreven. De vraag hoe een groep jonge mensen ertoe komt de terreurorganisatie Rote Armee Fraktion uit Duitsland te ondersteunen, wordt in het boek niet beantwoord. Aan het einde van de jaren '70 en het begin van de jaren '80 viel de actiegroep Rood Verzetsfront op door de talrijke affiches over gevangen strijders van de Rote Armee Fraction (RAF) die in hongerstaking waren of die aan isolationsfolter werden onderworpen. Ook organiseerde de groep informatiebijeenkomsten waar werd verteld over de Berufsverbote en de strenge maatregelen tegen terrorisme in Duitsland.
De indruk ontstond, dat de groep alleen bezig was met het verspreiden van propaganda voor de RAF en zelf geen ondergrondse activiteiten ontwikkelde. In het boek Rood Verzetsfront wordt beschreven, dat die indruk niet juist is. Het Rood Verzetsfront streefde net als de RAF een gewelddadige omverwerping van de politieke orde na. Het Rood Verzetsfront bestond uit verschillende cellen en de 'Groep B' pleegde ook aanslagen. Er werd een gemeentekantoor in Groningen overvallen, om blanco paspoorten buit te maken. De daders werden tot hoge gevangenisstraffen veroordeeld. Later werd een aanslag op een ME-opleidingscentrum gepland en, gelukkig maar, door toeval verijdeld. SpuigroepHet Rood Verzetsfront (RVF) kwam in 1979 voor het eerst in mijn leven, toen ik als lid van de anarchistische Spuigroep in ons lokaal in de Amsterdamse Spuistraat aan het vergaderen was. Een punt van de agenda was de solidariteit met de politieke gevangene Joop Bolt, die was opgepakt omdat hij samen met andere leden van het Rood Verzetsfront, op zoek naar blanco paspoorten, het kantoor van de Burgerlijke Stand in Groningen had overvallen. Op die bewuste maandagavond ontstond een ideologische discussie tussen het RVF en de Spuigroep. "Wat was precies de bedoeling van die overval?" wilde iemand weten. "Willen jullie een Nederlandse versie van de Rote Armee Fraktion starten?", vroeg een ander. Maar ook vragen als "Wat voor afwegingen hebben jullie hierbij gemaakt?" en "Denk je dat je de Nederlandse bevolking mee kan krijgen als je gewapende overvallen gaat plegen?" kwamen aan bod. Vragen over vragen die niet goed vielen bij de kameraden van het RVF: "We vragen jullie gewoon solidair te zijn met een gevangen kameraad. We komen hier niet om over standpunten te discussiëren." Er werd nog even heen en weer gepraat, waarna de revolutionairen onverrichter zake het pand verlieten. Ongetwijfeld teleurgesteld door de 'intellectuele salonanarchisten' die over alles eerst praten willen. Op de plek waar nu in Amsterdam de Stopera en het Waterlooplein staan, was in 1979 nog een grote kale vlakte. Op 30 april werd er een manifestatie tegen de monarchie georganiseerd. Eén van de standjes was van het Rood Verzetsfront. Je kon er affiches ter ondersteuning van de RAF kopen. Wij van de Spuigroep kenden de leden van de RVF intussen beter omdat we samen met hen in het Comité tegen de eerste Europese Verkiezingen zaten. ('Tegen een Amerikaans-Duits-Europa') Wij hadden zojuist een nieuwe uitgave van het Anarchistisch Stencil Stapelwerk (ASSW) gemaakt en wilden een exemplaar aan de leden van het Rood Verzetsfront aanbieden. Een stugge reactie volgde. In feite hadden we voor hen afgedaan als revolutionair potentieel. Onvoorwaardelijke solidariteit met de strijdende gewapende groepen en de voor hen in de gevangenis zittende helden, anders ga je maar ergens anders staan discussiëren. ExplosieDe Spuigroep werd nu door de hardliners gezien als een groepje salonsocialisten. Intussen waren wij bezig met vier activiteiten: Radio de Vrije Keijser, het maandblad ASSW, de onafhankelijke vakbond OVB en de Buurtgroep Quellijn Gerard Dou.
Op een hele vreemde manier kwamen we toen opnieuw in contact met de gewapende strijd. Dat ging zo. De Spaanse anarchistische vakbond CNT was tijdens de Spaanse burgeroorlog zijn archief kwijt geraakt en dat was door Arthur Lehning naar Nederland gebracht. Op het Instituut voor Sociale Geschiedenis kon iedereen het inzien. De CNT kwam na de dood van de Spaanse dictator Franco weer bovengronds en wilde het archief terug. Enkele oude Spaanse anarchisten woonden in 1980 in de woning van Tom W. (Spuigroep) in de Quellijnstraat in de Amsterdamse wijk de Pijp. Elke dag togen ze naar het instituut om het archief te raadplegen. Op de ochtend van 16 juni 1980 hoorden ze een enorme knal. Van een verderop gelegen appartement vlogen de vensterbanken bij de overburen door de ruiten. Zo hard was de explosie. De straat werd afgezet, waarna de Spaanse anarchisten hun koffers pakten om het land te verlaten. Bang dat ze waren om met het geweld in verband te worden gebracht. Het getroffen pand stortte in en de op de begane grond gesitueerde drukkerij van Rob Stolk (één van de meer bekende provo's uit de jaren '60) werd vernietigd. De bewoners van het geëxplodeerde pand, Henk Wubben en Ciska Eeken-Brakenhoff beweerden later dat de BVD (Binnenlandse Veiligheidsdienst) de bom had doen ontploffen om hen in diskrediet te brengen. Ciska stond toen al jaren, samen met haar man Adri, aan de leiding van het Rood Verzetsfront. Doodlopende wegOp die dag werd duidelijk dat het Rood Verzetsfront eigenlijk uit een legale tak en een ondergrondse tak (Groep B) bestond. Aan de ene kant discussieavonden organiseren, pamfletten en affiches verspreiden. De andere kant kwam pas aan het licht nadat er iets mis ging, zoals bij de te vroeg ontplofte bom in de Quellijnstraat. De strijd van de RAF in Duitsland was aan het einde van de jaren '70 volkomen uit de hand gelopen. Was er in 1971 bij de RAF nog sprake van een protest tegen de oorlog in Vietnam en een gerechtigde strijd tegen het Amerikaanse imperialisme, jaren later ontaarde dit in gijzeling, moorden en het kapen van vliegtuigen. In de loop van de jaren '80 was er in Nederland geen enkele sympathie meer voor deze vorm van revolutie. De overgebleven leden van de RAF hielden zich schuil en pleegden af en toe een moord. Niet bepaald de soort strijd die een doorsnee kraker erg aantrekkelijk vindt, afgezien van de morele bezwaren ertegen. Enkele leden van het RVF in Amsterdam gingen zich meer met de kraakbeweging bezig houden. Ook daar weer de harde lijn. Niet zo zeer erop gericht de bevolking achter je te krijgen of te helpen. Nee, de gewelddadige revolutionaire strijd werd voortgezet in de Staatsliedenbuurt. In 1987, nadat de kracht van de grote kraakbeweging van eind jaren '70 reeds danig is verzwakt, deden enkele leden van het RVF nog mee aan een interne afrekening in het kraakmilieu. Deze actie, waarbij mensen in elkaar werden geslagen, alsmede een autonome boekhandel, is het laatste publieke optreden waar ik nog kennis van heb. OpenhartigIn de mensa van de Universiteit van Amsterdam kwam ik laatst Ferdi van het RVF nog één keer tegen. Ik wilde met hem over vroeger praten. Helaas laat zijn geheugen hem geheel in de steek, hij weet er niets meer van. Die lijn van geheimhouding wordt nu met de publicatie van het boek Rood Verzetsfront doorbroken. Het boek bevat een zeer gedetailleerde weergave van allerlei feiten over deze revolutionaire groep, die nog in archieven en bij de BVD te vinden zijn. Paul Moussault beschrijft op een eerlijke en openhartige manier de opkomst en opheffing van het RVF, inclusief hun eigen rol daarin.
Tijdens de boekpresentatie op 29 maart in boekhandel Rooie Rat te Utrecht verzuchtte de gespreksleider dat Nederland er anders uit had gezien als de door het RVF beraamde aanslag op het opleidingsinstituut van de ME door was gegaan, en er studenten bij om het leven waren gekomen. Dan zou de repressie zeker veel erger geworden zijn en het ludieke karakter van de Nederlandse actiebeweging verloren zijn gegaan. Toch wil Paul Moussault nog steeds geen afstand van de plannen voor deze aanslag. "De ME was de vijand, die moest aangevallen worden." Deze uitspraak leidde tot een licht geroezemoes in de zaal. "Wat een enge man", zei een mevrouw achter me in de boekwinkel. Het gebrek aan afstand en reflectie is tegelijkertijd een sterkte als een valkuil. Aan de ene kant laat de schrijver zien dat hij nog steeds zeer betrokken is bij zijn strijd van destijds en niet te laf is zich anno nu ervan te distantiëren. Anderzijds komt het rancuneus over aan als je mensen die na die tijd voor een andere richting hebben gekozen, nu nog als "opportunisten" bestempeld. Maar we moeten blij zijn dat een voormalig lid van het RVF openheid van zaken heeft gegeven. Waren maar meer voormalige activisten in staat en bereid zo eerlijk over hun verleden te schrijven. Rood Verzetsfront is een zeer gedetailleerd boek over de actiebeweging van 1977 tot 1986, dat leest als een roman. Als je geïnteresseerd bent in terrorisme en hoe dat in Nederland werd ondersteund, lees je het boek in één ruk uit.
Auteur: Paul Moussault; Jan Lust, co-auteur Uitgeverij: Papieren Tijger, 2009 ISBN: 978-90-6728-222-2 Blz: 360 Prijs: € 25,-
-
- - - - - - - - - - -
-
- - - - - - - - - - -
alex - April 19, 2009 - 03:33 pm hmm - April 19, 2009 - 01:28 pm
hghg
|