Duyvendak:
Aangeschoten Wild

Najaar 2000. Gezeten in de bestuurskamer van Milieudefensie in Amsterdam had ik een kort gesprek met de directeur. Dit in het kader van een serie artikelen voor Ravage, waarin ik aan de hand van gesprekken met betrokkenen zou terugblikken op een aantal geruchtmakende acties uit de jaren '80. Wat lag er dan meer voor de hand dan een afspraak te maken met Wijnand Duyvendak.

Ik legde hem de vraag voor wie er op het idee was gekomen in de zomer van 1985 in te breken in het gebouw van het Directoraat Generaal Energie van het ministerie van Economische Zaken, destijds gevestigd tegenover het CS in Den Haag. Hoewel anonimiteit en dergelijke gegarandeerd waren, ontkende Duyvendak ook maar iets met deze actie te maken hebben gehad. Dat viel mij vies tegen, al helemaal daar we bepaald niet onbekend zijn met elkaar.

Mijn verbazing was dan ook groot nadat Duyvendak, inmiddels als parlementariër van GroenLinks verder opgeklommen richting glazen plafond, eerder deze week zelf in een persbericht bekend maakte betrokken te zijn geweest bij de politieke inbraak, die de geschiedenis in is gegaan als
'De wraak van jhr. Mr. De Brauw'. Hij maakte gewag van deze 'onthulling' in het kader van aankondiging voor de presentatie van een milieuboek dat hij heeft geschreven.

Hoewel sinds 1985 in talloze publicaties wordt beweerd dat Duyvendak bij de inbraak betrokken is geweest, hadden hij en zijn partij toch kunnen bevroeden dat de bevestiging van dit feit tot enige heibel zou kunnen leiden. Onbegrijpelijk. En ja hoor, de media doken er bovenop, voorop gegaan door GeenStijl.nl die zich als een pitbull op deze affaire heeft geworpen. Waarschijnlijk heeft de desbetreffende redacteur gebaald als een stekker toen hij vorige week zijn vliegtax moest betalen op Schiphol voor zijn maandelijkse uitje. Wraak!

Illustratie GeenStijl.nl

En zodra GeenStijl ergens een voornaam issue van maakt, volgen de massamedia gedwee. Het zegt veel over het huidige kwaliteitsniveau van de journalistiek. Hoe dan ook, crisis in huize Duyvendak en bij diens partij. Downplayen dan maar, en snel! Als aangeschoten wild verkondigde de milieuactivist de afgelopen dagen aan wie het ook maar wilde horen, zijn spijt over de inbraak bij Economische Zaken.

Hierin gaat hij heel ver. Acties zouden enkel nog gevoerd mogen worden, als ze binnen het kader van de wet passen, zo vindt Duyvendak. Vindt hij dat nu werkelijk, heeft hij hiermee afstand genomen van zijn verleden als buitenparlementair activist? Of zijn dit soort dwaze uitspraken hem in de mond gelegd door het bestuur van GroenLinks en diens partijleider, Femke Halsema?

Ik vermoed het laatste, weet het eigenlijk wel zeker. Zie wat Halsema vandaag in de Volkskrant zegt: "Ik heb hem steeds gestimuleerd rekenschap af te leggen" over zijn illegale daden uit het verleden. "Met het boek maakt hij juist schoon schip, rekent hij af met het hinderlijke verleden dat hem jaren achtervolgde", aldus Halsema.

Zo werken politieke partijen nu eenmaal. GroenLinks stijgt in de peilingen, en gokken erop bij de volgende verkiezingen eindelijk eens mee te mogen regeren. Duyvendak komt dan in aanmerking voor de positie van milieuminister. Of anders komt hij wel als eerste in aanmerking voor fractieleider, ook al omschreef hij die functie in 2003 nog als
'een hondenbaan'.

Als je dergelijke posities wilt bereiken, zul je er ook wat voor over moeten hebben. In dit geval publiekelijk afstand nemen van je radicale verleden. Zijn maatjes uit die tijd, die veelal zelf de carrièreladder fijntjes hebben beklommen, zullen het vast wel begrijpen. Echter, door een onhandig geformuleerd persbericht is de positie van Duyvendak aan het wankelen gebracht.

Maar de affaire doet ook de partij geen goed. Want waarom werd
Sam Pormes als fractielid in 2005 wél vanwege diens radicale verleden geroyeerd, en wordt Duyvendak nu de hand boven het hoofd gehouden? Dit heeft alles te maken met de ambitie van GroenLinks, die denkt met Duyvendak een eigen Al Gore in huis te hebben. De achterban doorziet dit soort machtsspelletjes vroeger of later, het zal de partij schade berokkenen. Ik lig er niet wakker van.

Wat wellicht nog het kwalijkste is aan de spijtbetuiging van
Duyvendak, is dat hij met zijn optreden een flinke bijdrage heeft geleverd
aan het criminaliseren van de buitenparlementaire actiebeweging. Dit
terwijl de politiek druk doende is krakers en dierenactivisten tot persona
non grata te verklaren. GroenLinks levert hieraan bij monde van Duyvendak
een forse bijdrage. Shame on you, Wijnand.

Ik eindig met een citaat van Duyvendak, juni 1985 afgedrukt in Bluf!: 'We roepen iedereen op die wat tegen kernenergie, militarisme, enz. heeft in actie te komen. (…) Het is nu de tijd om onze vijanden eens een stap voor te zijn en te blijven!'

Alex van Veen

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Reageer op dit bericht