Een succesvol artiest is moe van het Parijse leven en verhuist naar het huis waar hij opgroeide. Hij neemt een jeugdvriend in dienst om de tuin op orde te brengen. Een warm, vruchtbaar gesprek start tussen de twee mannen.

Het klinkt weinig opwindend; een film die handelt over een kunstschilder in gesprek met zijn tuinman. Dialogue avec Mon Jardinier van regisseur Jean Becker wordt denigrerend als Franse praatfilm afgedaan door enkele Nederlandse filmrecensenten, alsof de dialoog tussen twee verbaal begaafde Fransmannen iets minderwaardigs en saais zou zijn.

De verfilming van het gelijknamige boek van Henri Cueco is echter prachtig. Dat komt vooral door de twee grote acteurs in de hoofdrollen: Daniel Auteuil als de schilder en Jean-Pierre Darroussin die de tuinman speelt. Het mooist is het warme samenspel tussen beide acteurs. Voor de rest is het een tamelijk minimalistisch verhaal, waarbij de overige personages met rake en markante penseelstreken zijn neergezet. 

Het is een eenvoudig verhaal over een schilder die de spanningen en verleidingen van de grote stad is ontvlucht om tot rust te komen, en om te schilderen. Met het aannemen van de tuinman om een groentetuin te creëren, gaat voor beiden een nieuwe wereld open. De schilder ontdekt de simpele genoegens en menselijke maat van het platteland, de tuinman komt in aanraking met de wonderbaarlijke en exotische wereld van de beeldende kunst.

Wat sfeer en karakterisering betreft roept de vertelling herinneringen op aan het werk van regisseur-schrijver Marcel Pagnol (1895-1974). Zijn films en toneelstukken waren dikwijls gesitueerd op het platteland, vooral in de Provence, en handelden over de dromen en angsten van gewone mensen. Wat de films en toneelstukken van Pagnol zo boeiend maakt is de mengeling van volks melodrama en literaire verfijning, zonder neerbuigend te zijn naar de gewone man. Ook een regisseur als Jean Renoir excelleerde in dergelijke vertellingen.

De inmiddels 70-jarige regisseur Jean Becker, zoon van de legendarische regisseur Jacques Becker, werkt met deze film in die grote traditie, en zou zodoende een regisseur van de oude stempel genoemd kunnen worden. Zijn bekendste film is nog steeds L'Été Meurtrier (1983) met Isabelle Adjani. Dit vlijmend melodramatische meesterwerkje, ook gesitueerd op het platteland, is de emotionele tegenpool van Dialogue avec Mon Jardinier.

De wereld van de schilder en de tuinman speelt zich af in een bedaagd tempo, alleen cynici kunnen zich ergeren aan de filosofische tuinman die de doorgedraaide schilder van wijze levenslessen voorziet. Becker heeft in ieder geval de mengeling van volks melodrama en literaire verfijning perfect getroffen. De waarden en levensfilosofie van de tuinman zijn gesneden koek voor hem.

Hoewel de hunkering naar het onbedorven platteland een thema is wat in meerdere recente Franse films aan de orde komt, is deze film het tegendeel van modieus, doet bijna ouderwets aan. Het bezit van een tweede huis op het platteland is voor de gegoede middenklasse in Frankrijk iets doodnormaals, het hoort bij hun cultuur. Een dergelijke binding met het platteland is voor de Nederlandse middenklasse ondenkbaar, simpelweg omdat onroerend goed op het Nederlandse platteland onbetaalbaar is.

Dialogue avec Mon Jardinier is een heerlijke film om in ondergedompeld te worden. Hoewel de film soms gevaarlijk dicht langs de clichés over Frankrijk en het rijke Franse leven heen scheert, is het als een warm en weldadig bad. Een van de weinige filmvoorstellingen van dit moment waar men met een gelukzalige glimlach uit komt.

Ulrik van Tongeren

Dialogue avec Mon Jardinier (cinéart) nu in de bioscopen.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Wat vind jij van deze film?