The Darjeeling Limited

Drie broers op reis in India, dat kan niet anders dan een spirituele reis zijn. De Amerikaanse regisseur Wes Anderson heeft met The Darjeeling Limited alweer een pareltje toegevoegd aan zijn intrigerende oeuvre.

Misschien moet men een liefhebber van zijn films zijn om dit nieuwe opus van Anderson op waarde te kunnen schatten. Meer nog dan zijn andere films geeft deze vertelling de Anderson-haters munitie om dit meesterwerkje neer te sabbelen. Het excentrieke en bijzondere universum van Wes Anderson is juist hier het meest toegankelijk, en heeft een fascinerende rijpheid bereikt.

Ga er maar aan staan: een spirituele reis in de bakermat van de spirituele reizen, India, de plaats waar verloren zielen zich proberen terug te vinden. De drie broers Whitman zijn misschien geen ugly Americans, het zijn wel vreemde snuiters. De bazige Francis (Owen Wilson) heeft een lijstje gemaakt van spirituele plaatsen die ze moeten bezoeken. Peter (Adrian Brody) en Jack (Jackon Schwartzman) hebben zich maar te schikken in de plannen van Francis, wat natuurlijk tot geruzie leidt.

Het geliefde en centrale thema in het werk van Anderson is het gebroken, disfunctionele gezin. Francis probeert met deze reis dwars door India, met behulp van een luxueuze trein, te komen tot spirituele genezing. De drie broers moeten weer tot elkaar komen. Want hun vader stierf een jaar eerder, en hun moeder heeft haar eigen spirituele reis gemaakt: ze is non geworden in de Himalaya.

Amerikaanse toeristen op reis in India, dat zorgt bij voorbaat al voor een ongemakkelijk gevoel. Weldoorvoede en bemiddelde Amerikanen die wel even de toerist gaan uithangen in het kleurrijke, mysterieuze, maar ook door armoede geteisterde India. In de film wordt wel degelijk op een speelse manier de botsing der culturen getoond. Het knappe is dat de filmmakers dit universum niet louter als een toeristische achtergrond voor deze gezinshereniging hebben gebruikt.

De broers struikelen onhandig door India, en zijn in het begin alleen met elkaar bezig, om later verleid en bedwelmd te worden door de intense schoonheid van het land en zijn bewoners. Evenals de andere films van Wes Anderson, vooral Rushmore en The Royal Tenenbaums, is The Darjeeling Limited schitterend gefilmd, op zijn karakteristieke wijze met stil staande camera en weinig montage. De kenmerkende slowmotion momenten geven subliem op het juiste moment emotionele meerwaarde.

Leek de regisseur met zijn vorige productie The Life Aquatic with Steve Zissou enigszins vast gelopen te zijn in een voorspelbaar patroon, zijn nieuwste film heeft weer de sprankelende inventiviteit van zijn beste werk. Desondanks heeft menig criticus zich geërgerd aan deze vertelling. Men is blijkbaar uitgekeken geraakt op de artistieke kunstjes van de virtuoze Anderson. Toch staat deze narratieve virtuositeit altijd ten dienste van het verhaal. En geeft de voor hem typerende klaterende overvloed aan kleurrijke details de film extra spankracht.

Om hem neer te zetten als een oppervlakkige filmmaker die alleen geïnteresseerd is in de koddige buitenkant van het leven, en zich alleen maar lijkt te herhalen, is toch een grove miskenning. Het is een filmmaker toegestaan om zijn persoonlijke thema's uit te diepen, de unieke filmstijl van Anderson kan toch moeilijk als een obstakel gezien worden. De melancholieke ondertoon is een constante in het werk van Anderson, en is ook hier ondanks de soms kolderieke gebeurtenissen de pijn en frustratie van het leven volop tastbaar.

Er zit een briljante metafoor verwerkt in het verhaal met de bagage, een groot aantal protserige Louis Vuitton koffers, die de broers wel móeten kwijtraken om met een schone lei te kunnen beginnen. De inmiddels 38-jarige regisseur lijkt nu een nieuwe fase in zijn loopbaan als filmmaker te zijn ingegaan. Dat maakt nieuwsgierig naar zijn toekomstig werk.

Ulrik van Tongeren

The Darjeeling Limited (Fox), nu in de bioscopen. 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Wat vind jij van deze film?