Niet de open brief van de voormalig ambtenaar van Economische Zaken, wiens woning in 1985 bijna in brand was gestoken, deed Duyvendak besluiten af te treden, maar de onthullingen van Jo van der Spek over Wijnand's actieverleden in het tv-programma Nova. "Zijn lof voor Wijnand's houding in de jaren '80 is in feite een judaskus."

door Roel van den Bosch

Wijnand Duijvendak is teruggetreden als Kamerlid. Naar eigen zeggen deed hij dat naar aanleiding van een open brief van een oud-medewerker van Economische Zaken, die hem schreef over de bedreigingen aan hem en zijn gezin naar aanleiding van de publicatie van zijn adres in Bluf! in 1985. Maar ik krijg de indruk dat er een andere aanleiding is geweest.

Donderdag 14 augustus was er in Nova ' een item te zien over het terugtreden van Wijnand Duijvendak. Aan tafel zat Femke Halsema die werd geconfronteerd met een van tevoren opgenomen interview met een oud-medewerker van Bluf!, Jo van der Spek, die zijn mening gaf over de acties waaraan Wijnand en hij in de jaren '80 hadden meegedaan.

Jo riep Wijnand op om eerlijk uit te komen voor zijn acties en haalde enkele voorbeelden aan van zaken waarbij ze gezamenlijk betrokken waren: de inval in het Provinciaal Militair Commando in Amsterdam uit 1982 en de daaropvolgende publicatie van de PMC-papers en inbraken in militaire bunkers.

Hij wist precies te vertellen wat de rol van Wijnand was geweest: initiërend, organiserend en vooral: Wijnand was de verbindende schakel tussen Onkruit en Bluf!, hij zorgde er voor dat de acties en publicaties in het blad terechtkwamen.

Jo was vol lof over Wijnand in de jaren '80: betrouwbaar, standvastig, iemand waarop je kon bouwen. Femke Halsema ging zowat over haar nek, toen ze hier mee geconfronteerd werd en distantieerde zich ten stelligste van de romantiserende en ophemelende toon van Jo.

Het interview met Jo was deels opgenomen in zijn huiskamer en keuken, maar er werden ook beelden getoond van een bezoek aan het IISG, waar de leggers met de oude Bluf! opgezocht werden en van oude journaalbeelden van de inval bij het PMC. Wijnand heeft zijn aftreden donderdagavond om 19.30 uur in een persconferentie bekend gemaakt.

Volgens Halsema heeft hij dat pas die middag besloten. Het interview met Jo dateert van eerder. Het waren duidelijk beelden uit een langduriger interview en ook het opduikelen van journaalbeelden uit 1983 en een bezoek aan het IISG is niet in een uurtje geregeld. Jo heeft zijn uitspraken gedaan, voordat er die ochtend een artikel in De Telegraaf verscheen, waarin de bedreiging van ambtenaren opgerakeld werd, en voordat de ambtenaar van EZ contact gezocht had met Wijnand.

Jo heeft bovendien in dat interview een oude code doorbroken. Het is een publiek geheim dat de bedoelde inbraken door Onkruit zijn gepleegd, en dat Wijnand daarin een organiserende rol vervulde. Maar nooit heeft iemand precies uit de doeken willen doen, wie er welke rol vervuld heeft. Enerzijds, omdat het niet om de persoon ging, maar om de actie. Anderzijds, omdat niemand een ander er bij wilde lappen.

Jo doet dit nu wel. Hij doet uitspraken, waarin hij Wijnand's persoonlijke aandeel in deze acties bewust bekend maakt. Hij doet dit in de wetenschap dat dit uitgezonden gaat worden op Nova, en dat de hele rechtse pers van Telegraaf, Geen Stijl en co hier gretig op in zullen springen.

Zijn lof voor Wijnand's houding in de jaren '80 is in feite een judaskus: hiermee zette hij Wijnand neer als een radicale actievoerder, die bij acties betrokken is geweest, die hem levenslang zouden diskwalificeren als politicus.

Ik heb het sterke vermoeden dat Jo bewust deze confrontatie heeft gezocht. Ik vermoed dat Nova aan Wijnand om reactie heeft gevraagd en dat Wijnand op dat moment tot de conclusie gekomen is, dat hij hieraan ten onder zou gaan. Als Wijnand die dag zijn aftreden niet bekend had gemaakt, was Nova óók met een item over het actieverleden van Duijvendak gekomen, maar hadden Wijnand en Jo tegenover elkaar gezeten in de studio.

Ik kots hiervan. Ik denk dat Jo van der Spek, met zijn journalistieke achtergrond, heel goed wist wat hij hiermee aan kon richten. Hij mag het van mij er best niet mee eens zijn, dat Wijnand lid is geworden van GroenLinks en dat hij in de Tweede Kamer zit, met de daarbij behorende politieke visie. Maar dit is politieke moord.

Jo verschuilt zich achter zijn enthousiasme voor de acties van Onkruit en de publicaties in Bluf!. Hij verschuilt zich achter zijn lof voor Wijnand van twintig jaar geleden. Het vuile werk had hij over willen laten aan Nova en aan de daarop volgende hetze in De Telegraaf.

Hij verschuilt zich ook achter de discussies in het forum van Ravage en Eurodusnie, waarin ook van 'linkse' zijde volop opgeroepen wordt om Wijnand figuurlijk een kopje kleiner te maken. Niet alleen degene die de trekker overhaalt is een moordenaar, ook degene die de kogel in de loop schuift.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Reageer op dit bericht