PRAAG,
28 mei 2007 - Zo'n 2000 Tsjechen hebben zaterdag in Praag gedemonstreerd
tegen Amerikaanse plannen om in Tsjechië en Polen een raketschild te installeren.
Ook Rusland verzet zich tegen het project, uit angst voor een nieuwe wapenwedloop.
De
demonstranten eisten een landelijk referendum over de kwestie. De Tsjechische
regering heeft oren naar het Amerikaanse voorstel, maar de meeste Tsjechen
zijn tegen. "Het is waarschijnlijker dat Europa wordt getroffen door
een asteroïde dan dat Iran Europa met raketten aanvalt", zei organisator
Jan Tamas. Onder de demonstranten bevond zich Jan Kavan, voormalig minister
van Buitenlandse Zaken.
De
Amerikaanse president George Bush wil Tsjechië op 4 en 5 juni bezoeken
om steun te verwerven voor het project. Het Pentagon wil in Polen tien
afweerraketten plaatsen; in Tsjechië moet een radarinstallatie komen.
Naast Polen en Tsjechië zijn ook Oekraïne en Georgië door de VS benaderd
voor deelname aan het raketschild.
De
VS claimen dat het raketschild, dat ook gedeeltelijk in Polen komt, bescherming
moet bieden tegen eventuele aanvallen vanuit Iran of Noord-Korea, maar
vooral Rusland betoont zich achterdochtig over de Amerikaanse beweegredenen.
Moskou meent dat het systeem is gericht tegen het Russische raketarsenaal.
De
voormalige sovjetleider Michail Gorbatsjov heeft zich eveneens uitgesproken
tegen de plannen. Tegen de zender Echo Moskvi zette hij vraagtekens
bij de redenen die de Verenigde Staten geven voor de plaatsing. Gorbatsjov
zei dat de plannen van Washington een wapenwedloop met onder meer Rusland
kunnen veroorzaken.
Europa
reageert geïrriteerd op de opstelling van Rusland. Chirac waarschuwde
al eerder tegen een nieuwe breuk dwars door Europa. Luxemburg daarentegen
waarschuwde op de Europese top tegen het raketschild en vond het "onbegrijpelijk"
dat Tsjechië akkoord gaat met de plannen. Dat leidde tot ruzie met Tsjechië.
De
NAVO in de vorm van De Hoop Scheffer gooide er een schepje bovenop door
in de Financial Times voor aansluiting van de NAVO bij het raketschild
te pleiten. "Er mogen immers geen B-landen in het bondgenootschap
ontstaan die niet kunnen schuilen onder de paraplu", zo meldde de
handlanger van Bush.
Sinds
Star Wars hebben de VS meer dan 100 miljard dollar (!) in de productie
van het raketschild gestopt. Na 2002 kreeg het raketschild een impuls
onder Bush. Hij zegde het ABM-verdrag, dat zo'n schild verbiedt, eenzijdig
op. Sindsdien claimt de VS dat er vijftien proeven zijn gedaan vanuit
Alaska/California, waarvan er veertien succesvol zouden zijn geweest.
Sceptici
daarentegen zeggen dat er maar zes van de elf proeven enigszins succesvol
waren. Bovendien waren de proeven zwaar gemanipuleerd. Tegen kruisraketten
en nepraketten zou het systeem verder machteloos staan. Paradoxaal genoeg
versterkt dat overigens wel het Amerikaanse argument dat het schild vooral
bedoeld is tegen niet vijanden als Iran en Noord-Korea en dat de Russen
niets te vrezen hebben.