AMSTERDAM,
26 januari 2007 – Populair bij jan en alleman vanwege het veelzijdige
en betaalbare woonassortiment, maar van maatschappelijk verantwoord ondernemen
hebben ze bij IKEA geen kaas gegeten. Het bedrijf ontwijkt de belasting
op grote schaal, en met de arbeidsomstandigheden bij de toeleveranciers
is het slecht gesteld.
Dat
stelt SOMO, een adviesbureau dat onderzoek doet naar de gevolgen van het
bedrijfsbeleid van multinationale ondernemingen. "Met haar agressieve
methode van belastingontwijking is IKEA op de tweede plaats geëindigd
in de verkiezing van de Public Eye Global Award 2007", zegt onderzoeker
Francis Weyzig van SOMO. Deze prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan bedrijven
die zeer slecht scoren op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Het
onderzoek
toont aan dat IKEA ieder jaar meer dan 100 miljoen euro aan belastingen
weet te ontlopen. Weyzig: "Via een Nederlandse stichting en verschillende
Nederlandse bedrijven wordt een aanzienlijk deel van de winst weggesluisd
naar Luxemburg en de Nederlandse Antillen, waar er nauwelijks belasting
over geheven wordt."
Een
andere recente studie
van SOMO toont aan dat het slecht gesteld is met de arbeidsomstandigheden
in de fabrieken van de toeleveranciers van IKEA. Arbeiders in Bangladesh
werken bijvoorbeeld vaak meer dan 72 uur per week, worden slecht betaald
en mogen zich niet in een vakbond organiseren. Ook in Vietnam vinden dit
soort praktijken plaats.
Deze
bevindingen staan in schril contrast met de mooie woorden waarmee het
bedrijf haar gedragscode heeft opgesteld: 'IKEA vindt dat zij alleen goede
zaken kan doen met leveranciers die zorgen voor goede arbeidsomstandigheden
en rekening houden met het milieu. Daarom hebben wij in 2000 een gedragscode
opgesteld onder de naam 'The IKEA Way on Purchasing Home Furnishing
Products'.'
De
Public Eye Awards worden jaarlijks uitgereikt door de Berne Declaration
and Friends of the Earth Switzerland. De winnaar van de Award voor opvallend
slecht gedrag in de categorie 'wereldwijd' is het Japanse Bridgestone
Corporation, vanwege de miserabele omstandigheden op rubberplantages in
Liberia. Dit jaar werd er voor het eerst ook een prijs uitgereikt voor
positieve prestaties. Deze werd gewonnen door de Zwitserse supermarktketen
Coop, die de verkoop van biologische producten enorm heeft gestimuleerd.