AMSTERDAM,
18 augustus 2007 – Een geschiedenisboek op internet laten schrijven door
de bezoekers is een boeiende gedachte, maar het wordt een nachtmerrie
zodra gezaghebbers en bedrijven om politieke en economische redenen een
loopje met de werkelijkheid nemen. Een Amerikaanse wetenschapper denkt
met de 'Wiki-scanner' hen aan de schandpaal te kunnen nagelen.
Juist
het feit dat miljoenen mensen de inhoud van de site Wikipedia
continu actualiseren is het succes van deze website. De Amerikaanse wetenschapper
Griffith toont echter aan dat deze unieke manier van werken tevens de
zwakheid van de succesencyclopedie is. Instanties vegen niet alleen hun
eigen pagina schoon, maar 'bekladden' ook pagina's van concurrenten of
'vijanden'.
Op
zijn website
koppelde Griffith IP-adressen, het unieke nummer dat iedere computer identificeert,
aan webadressen en ontdekte hoe bijna 200.000 instanties hun 'geschiedenis
herschrijven'. Zo veranderde oliegigant ExxonMobil de tekst dat het bedrijf
na de olieramp met de Exxon Valdez in 1989, de nog immer niet betaalde
schadevergoeding aan 32.000 vissers in Alaska van vijf miljard dollar,
in: "ExxonMobil betaalde direct en vrijwillig 300 miljoen dollar
aan 11.000 mensen in Alaska."
Naast
bedrijven nemen overheidsdiensten eveneens een loopje met de werkelijkheid.
Griffith toont aan dat zowel de FBI als de CIA geregeld artikels aanpast.
CIA-medewerkers bleken bijdragen over de Iraanse president Mahmoud Ahmadinejad
aangepast te hebben, maar verrichten tevens hand- en spandiensten voor
beroemdheden zoals Oprah Winfrey.
Wat
heeft het ministerie van Vrom van doen met Beatrix? Volgens Griffith werd
met een computer van het Nederlandse ministerie van Vrom op 7 maart dit
jaar een heel stuk tekst weggehaald van een Engelstalige pagina over koningin
Beatrix. De tekst ging over de investeringen van Nederlandse banken, waaronder
ING en ABN Amro, in de wapenindustrie en de aandelen van koningin Beatrix
van deze banken.
Uit
de gegevens van Wikipedia Scanner bleek ook dat een computer van de Amerikaanse
democratische partij was gebruikt om artikels over de rechtsgezinde talkshow-presentator
Rush Limbaugh te veranderen en de man belachelijk te maken. De aantijgingen
werden door de democratische partij echter met klem ontkend. " Met
dergelijke dingen houden wij ons niet bezig", aldus een woordvoerder.
Het
Vatikaan zou in de bijdragen over Gerry Adams links hebben verwijderd
naar krantenverhalen waarin stond vermeld dat de vingerafdrukken van de
katholieke Sinn Fein-leider gevonden waren op een auto die in 1971 gebruikt
werd tijdens een dubbele moord. Ook commerciële bedrijven hebben volgens
Wikipedia Scanner geregeld bijdragen in de open encyclopedie gewijzigd.
Daarbij
wordt onder meer gewezen naar het Amerikaanse bedrijf Diebold, producent
van stemcomputers. In het artikel over Diebold-topman Walden O’Dell zou
op een computer van het bedrijf een artikel gewijzigd zijn over het feit
dat O’Dell financieel bijgedragen had aan de verkiezingscampagnes van
George W. Bush. Later werden ook artikels over geknoei met de verkiezingsuitslagen
van het jaar 2000 gewijzigd.
Wired News heeft een speciale pagina
in het leven geroepen waar diverse voorbeelden van geredigeerde artikelen
door belanghebbenden gebundeld zijn.