Komende zomer vormt Peking het middelpunt van de Olympische Spelen. De organisatie Verslaggevers zonder Grenzen acht het noodzakelijk dat in de aanloop hiervan het IOC, atleten en sportliefhebbers zich kritisch uit zullen laten over de talloze schendingen van fundamentele vrijheden in China.

door Verslaggevers zonder Grenzen

Sinds het Internationaal Olympisch Comité (IOC) op 13 juli 2001 de Olympische Spelen aan Peking toewees, heeft de Chinese politie het hardhandige optreden tegen 'subversieve elementen', met inbegrip van de gebruikers van internet en journalisten, geïntensiveerd.

Zes jaar later is er niets veranderd. Ondanks het ontbreken van enige vorm van significante vooruitgang op het gebied van de vrijheid van meningsuiting en de rechten van de mens, blijven de leden van het IOC doof voor herhaalde boodschappen aan hun adres van internationale organisaties die de grootschalige onderdrukking in China veroordelen.

Censuur

Vanaf het begin heeft de organisatie Verslaggevers zonder Grenzen (Reporters Without Borders) zich verzet tegen het houden van de Olympische Spelen in Peking. Nu, een klein jaar voor de openingsceremonie, is het duidelijk dat de Chinese overheid de media en internet nog immer als strategische sectoren beschouwt. De ministeries van Propaganda en Openbare Veiligheid en de cyberpolitie passen op zorgvuldige wijze censuur toe.

Tenminste dertig journalisten en vijftig internetgebruikers worden momenteel vastgehouden in China, sommigen al sinds de jaren '80. De overheid blokkeert de toegang tot duizenden nieuws-websites. Het blokkeert de Chinees-, Tibetaans- en de Oeigoertalige programma's van tien internationale radiostations.

Aanhanger van de Falungong wordt aangehouden

Na zich aanvankelijk te hebben gefocust op websites en internetfora, concentreren de autoriteiten zich nu op weblogs en video-uitwisselings websites. De diensten in China die weblogs aanbieden, filteren sleutelwoorden die als 'subversief' worden beschouwd, waarna ze door de censoren worden geblokkeerd.

Hoewel de spelregels voor buitenlandse journalisten enigszins lijken te zijn versoepeld, is het voor de internationale pers nog steeds niet mogelijk om Chinese journalisten in dienst te nemen, of zich vrijuit in Tibet en Xinjiang te begeven.

Loze beloften

De Chinese overheid beloofde destijds aan het IOC en de internationale gemeenschappen concrete verbeteringen van de mensenrechten in hun pogingen om de Olympische Spelen in 2008 naar Peking te halen. Maar zodra de Spelen binnen waren gehaald, veranderden de Chinese autoriteiten hun toon.

Vier dagen na de IOC-stemming in 2001, verkondigde vice-premier Li Langing dat de 'Chinese Olympische overwinning' het land zou moeten aanmoedigen om zijn 'gezonde' levensstandaard te handhaven. Dit door problemen te bestrijden zoals de geestelijke 'misdadige' beweging Falungong. Duizenden aanhangers van Falungong zijn sindsdien gevangen gezet, nadat de beweging werd verboden. Minstens honderd aanhangers zijn in gevangenschap onder duistere omstandigheden om het leven gekomen.

Korte tijd later was het de beurt aan de voormalige vice-premier Hu Jintao (thans president), die zei dat het voor de 'triomf van Peking' cruciaal was om op ondubbelzinnig wijze te strijden tegen de separatistische krachten die door de Dalai Lama en de anti-Chinese bewegingen in de wereld worden losgemaakt.

In de noord-westelijke regio van China, waar een aanzienlijke moslimminderheid leeft, lieten de autoriteiten in de provincie Xinjiang (*) Oeigoeren executeren wegens separatisme. Tot slot kregen politie en de gerechtelijke instanties opdracht om de 'Hit Hard' campagne tegen de misdaad uit te voeren. Elk jaar worden duizenden Chinezen publiekelijk geëxecuteerd, veelal in stadions, door middel van een kogel in de achterzijde van de hals of met een dodelijke injectie.

Repressie houdt aan

De regeringen van democratische landen die nog steeds hopen dat de Olympische Spelen een bijdrage zullen leveren aan een verbetering van de mensenrechten in China, hebben zich vergist, 'Constructieve dialogen', zoals door sommigen worden bepleit, leiden nergens toe.

De onderdrukking van journalisten en cyberdissidenten is gedurende de afgelopen zeven jaar niet verminderd. Alles wijst erop dat deze repressie verder gaat. Het IOC heeft de Chinese overheid een opdracht gegeven die met de nodige ijver zal worden uitgevoerd: het organiseren van een veilige Olympische Spelen. De overheid vertaalt dit door meer arrestaties van dissidenten uit te voeren, meer censuur toe te passen en een verbod op sociale protestbewegingen uit te vaardigen.

Publieksactie van Verslaggevers zonder Grenzen in New York

Dit is geen poging om het sportieve feest te bedreven, of de Spelen in gijzeling te nemen. Hoe dan ook is het China dat de spelen en de Olympische gedachte heeft gegijzeld, met instemming van het IOC. Het is nu aan de wereldsportorganisaties om zich in het openbaar uit te spreken over de hardnekkige wens van de Chinese burgers om eindelijk te kunnen genieten van vrijheden waar men al jaren naar hunkert.

Het Olympisch Handvest zegt dat sport zich "ten dienste van de harmonische ontwikkeling van de mens moet stellen, een vreedzame maatschappij moet zien te bevorderen met behoud van de menselijke waardigheid". De atleten en de sportliefhebbers hebben het recht en de plicht om dit handvest te verdedigen. Het IOC zou wat moed moeten tonen en alles wat mogelijk is moeten ondernemen om ervoor te zorgen dat de Olympische waarden niet zonder tegenspraak door de Chinese organisatoren worden afgewezen.

Oproep tot protest

Het IOC verkeert momenteel in de beste positie om concrete welwillende gebaren van de Chinese overheid te eisen. Het zou een significante verbetering van de rechten van de mens moeten eisen voordat de openingsceremonie op 8 augustus 2008 plaats mag vinden. Tegelijkertijd zou het IOC zou haar oren niet moeten laten hangen naar de commerciële belangen van al die landen en bedrijven die China als een vitale economische markt zien.

Verslaggevers zonder Grenzen nodigt de nationale Olympische Commissies, het IOC, de atleten, de sportliefhebbers en mensenrechtenactivisten uit om hun bezorgdheid over de talloze schendingen van elke fundamentele vrijheid in China in het openbaar uit te spreken.

Nadat in 2001 de Spelen aan Peking werd toegekend, betreurde Harry Wu, een Chinese dissident die 19 jaar in Chinese gevangenissen doorbracht, het ten zeerste dat China "niet de eer had gastheer te mogen zijn van de Olympische Spelen in een democratisch land."

De historische uitspraak van de Russische dissidente Vladimir Bukovsky na de toewijzing van de Spelen aan Moskou in 1980 – "Politiek gezien een ernstige fout, menselijk beschouwd een verachtelijke handeling, op juridisch terrein een misdaad" - blijft in 2008 nog steeds geldig.

* De officiële Chinese naam is Xinjiang Uyghur Autonome Regio (XUAR). De oorspronkelijke bewoners van deze woestijnachtige regio zijn echter niet van Chinese afkomst maar stammen af van de oorspronkelijke nomadische stammen die zich hier al van in de bronstijd vestigden.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Reageer op dit bericht