www.ravagedigitaal.org

1ddRavagedigitaal 05-08-07 dPrint deze pagina

Eerdere artikelen:

23-07-11
'Dylan is gek'
09-07-11
Rietveld studenten imponeren
28-06-11
De Navo-oorlog in Libië: desastreus, illegaal en mislukt
04-06-11
Geef games niet de schuld
21-05-11
Is cultureel verweer wenselijk?
04-05-11
Stenografen van de macht
17-04-11
Waar Abraham de mosterd haalt
01-04-11
Rust en frust langs de kust
04-03-11
‘Evacuatie’ Nederlander in Libië verkiezingsstunt?
23-02-11
Dagen van dicatator Khadafi zijn geteld
22-02-11
Captain Beefheart / Don Van Vliet (1941-2010)
01-02-11
Afghanistan in gerommeld!
30-01-11
Beelden van bezetting
18-01-11
Goededag meneer Cohen
13-01-11
Britse agent was zes jaar activist
02-01-11
De oorsprong van de geitenneuker
28-12-10
Twitteren op de vulkaan
21-12-10
De wereld na WikiLeaks' Cablegate
08-12-10
Lennon komt weer tot leven
04-12-10
Elektroshock voor verwarde politici
30-11-10
Media dienen Wikileaks te wikken en wegen
23-11-10
Werkt Google voor jou of werk jij voor Google?
09-11-10
Versoepelde Tabakswet een nog groter gedrocht
28-10-10
Slagveld Uruzgan
21-10-10
Zoektocht naar échte hulp
05-10-10
Zwarte Blok slaat de plank mis
27-09-10
Een goed georganiseerde leugen
14-09-10
Geachte heer Hirsch Ballin,
02-09-10
Oorlog als er vrede dreigt
30-08-10
'Media leiden aan Ninja Turtle-syndroom'
24-08-10
Clash oude en nieuwe media
20-08-10
Wij zijn de (kwaliteits)media spuugzat!
12-08-10
Moratorium bepleit voor verarmd uranium
06-08-10
Censuur in Nederland
17-07-10
Het neoliberale drama
01-07-10
Kirgizië: Geschiedenis van identiteiten
15-06-10
Schreeuw om aandacht van een loyale ambtenaar
05-06-10
De prinsbedelaar en de kindermoordenaars
29-05-10
Beste STEMGERECHTIGDE
26-05-10
Tweeverdieners die erbij willen horen
15-05-10
Raad vertilt zich aan de hulp
24-04-10
Gastvrij Nederland anno 2010
31-03-10
Repressie neemt toe in Rusland
27-03-10
Het individu versus de staat
19-03-10
'Poetin stap op!'
05-03-10
Gooise carrièrejagers veroveren
De Pijp
23-02-10
Afghanistan: Gemilitariseerde hulp verkeerd besteed
18-02-10
Politieke onrust duurt voort in Oekraïne
11-02-10
De opkomst van een gargantueske staatskleptocratie
30-01-10
Keizer zonder kleren
27-01-10
Hoge en lage cultuur revisited
22-01-10
WRR neemt hulp op de schop
16-01-10
De laatste utopie van het Vrije Westen
06-01-10
Zestig keer zestig is een uur
31-12-09
Verschuivende Verantwoordelijkheden
25-12-09
Credo van een geboren wereldverbeteraar
12-12-09
De puzzel van West Point
05-12-09
RedRat, terug van weggeweest
14-11-09
Oorlog op het Internet
05-11-09
Media laten Balkenende te gemakkelijk wegkomen
27-10-09
Politiek moet nog wennen aan het burgerinitiatief
18-10-09
Populair Gezelschapsspel
12-10-09
De Nobele Obama
11-10-09
De oorlog van 3 biljoen
01-10-09
Charimarktlectuur: Geen boodschap aan de crisis
26-09-09
Danziger Vrijhaven: Status Aparte
20-09-09
Den Haag fouilleert maar wat
15-09-09
Motief aanslag Karst T. ongewis
12-09-09
Singer legt de armen aan het financieel infuus
09-09-09
RID richt vizier weer op Amsterdamse krakers
04-09-09
60 Jaar NAVO: van defensie- naar interventiemacht
22-08-09
Gekmakende bureaucratie
19-08-09
Een Belgische droom
16-08-09
'Shelter skelter'
09-08-09
Schiphol brandt door
07-08-09
Voedselproductie voorname oorzaak klimaatverandering
20-07-09
Het keurige protest van de participatie-elite
15-07-09
Spirituele politiek
12-07-09
Simon op weg naar weg (on his way to away)
07-07-09
Prins heeft bij de bank een goddelijke taak
03-07-09
Weerbare moslims
30-06-09
Nederland verkwanselt openbaarheid
27-06-09
Veel vrouwen bij protesten in Iran
16-06-09
Toekomst Lissabonverdrag in handen Duits hof
11-06-09
Op weg naar een gezonde economie
05-06-09
Nieuwe strijd om het IJmeer
29-05-09
Heleen Mees, strijdster tegen het rijk der machtelozen
22-05-09
Vreemdelingenbeleid Italië verontrust
19-05-09
Kleine Geschiedenis van de Moraal
09-05-09
Bananenrepubliek Leiden
03-05-09
De Culturele Evolutie
30-04-09
Nationalist mag geen dierenvriend zijn
26-04-09
'Voer actie tegen ontwikkelingshulp'
23-04-09
Red de havenloodsen
18-04-09
RVF: Aanzetten tot stadsguerrilla
13-04-09
De keizer en de astroloog
10-04-09
Proces oorlogsmisdadiger Scheungraber
04-04-09
'Wereld van Obama niet kernwapenvrij'
31-03-09
'Dierenactivist is geen terrorist'
27-03-09
Het Europees mandaat van Els de Groen
24-03-09
Verheerlijking van de oorlog
20-03-09
Slimme energiemeter schendt privacy
17-03-09
Leven achter tralies
12-03-09
Het HCZ-gebouw zit al vol
08-03-09
Hond Vla luidde drama Vrankrijk in
05-03-09
Afscheid van een stadssjamaan
03-03-09
Stop gratis 'meidenprik'
02-03-09
Het spel om de knikkers
27-02-09
Krakers met groen-zwarte vingers
24-02-09
Pleidooi voor verzoening met Aboriginal-stam
21-02-09
Bedrijven in dienst van de Israëlische bezetter
17-02-09
Pessimist tegen wil en dank
10-02-09
Raad van State kraakt wetsvoorstel kraakverbod
07-02-09
Sublieme Digitale Sensatie
30-01-09
We beveiligen ons suf en schieten er niets mee op
27-01-09
Vrankrijk: Lichtpunt bij gedwongen sluiting
24-01-09
België voedt militaire industrie Israël
20-01-09
Richtingenstrijd onder Obama voortgezet
18-01-09
Linkse kritiek op moslimfundamentalisme groeit
10-01-09
De Achterhuisdoctrine
05-01-09
Russisch gasconflict draait om meer dan dollars
04-01-09
Europa de straat op voor Palestijnse zaak


Archief 2008


Archief 2007

Archief augustus - december 2006


Archief januari - juli 2006


Bloeddonoren zijn boos. Niet alleen vanwege de hoge salarissen van de Raad van Bestuur van bloedbedrijf Sanquin, ze voelen zich tevens als nummer behandeld. Velen dreigen geen bloed meer af te geven totdat de salarissen zijn bijgesteld. Verder willen zij meer transparantie en medezeggenschap inzake de verwerking van hun bloed en eisen ze dat de voorwaarden voor de donoren worden verbeterd.

door Jeroen Breekveldt

Tientallen bloeddonoren weigeren nog bloed te geven. Ze zijn boos over de in hun ogen hoge beloning van het bestuur van Sanquin, de organisatie achter de bloedbanken. Volgens Sanquin zijn ongeveer vijftig brieven van donoren binnengekomen. Een deel van de briefschrijvers heeft zijn donorschap opgezegd, de rest heeft aangekondigd dit nog te zullen doen. De salarissen van de drie bestuurders bedragen gezamenlijk achthonderdduizend euro bruto.

Stichting Sanquin, een samenvoeging van regionale bloedbanken en het voormalige Centraal Laboratorium Bloedtransfusie, heeft drieduizend werknemers en een omzet van honderden miljoenen. Bijna een half miljoen mensen doneren bloed en plasma. De beloning van de Raad van Bestuur ligt volgens Sanquin op het niveau van Raden van Bestuur van academische en andere grote ziekenhuizen. CDA-kamerlid Pieter Omtzigt vindt dat de beloning boven dat niveau ligt, gezien de relatief kleine omvang van Sanquin.

Commercieel bloed

Sanquin levert niet alleen bloed aan ziekenhuizen, zoals de meeste donoren en andere mensen denken, maar heeft daarnaast commercieel opererende business units die samen of in opdracht van de farmaceutische industrie onderzoek verrichten naar nieuwe geneesmiddelen. Bloedplasma (bloed zonder rode bloedcellen) gaat naar Sanquin Plasmaproducten. Die maakt er medicijnen van, bijvoorbeeld infectieremmers en stollingsfactoren, maar ook medicijnen om darmproblemen en kortademigheid tegen te gaan. De geneesmiddelen worden tegen marktconforme prijzen verkocht aan de groothandel, die het weer bij apothekers afzet.

Voorzitter Charles Disch van de Werkgroep Bloed- en Plasmadonoren eiste onlangs in de Volkskrant meer helderheid over de waarde van hun bloed. "Het wordt steeds schimmiger wat er met ons bloed gebeurt. Wij geven bloed uit humane overwegingen. Niet om de farmaceutische industrie te dienen. Over de commerciële waarde van bloed is Sanquin volstrekt niet transparant. Dat vind ik bijzonder vreemd voor een stichting die draait op donoren die vrijwillig en onbetaald hun bloed geven."

Sanquin zegt dat ze via informatie in haar jaarverslagen wel degelijk transparant is. Een formele benadering van de kwestie. Immers, wie onderzoekt hun gegevens? De meeste mensen willen kunnen vertrouwen op Sanquin. Ze zijn geworven als bloeddonor met het beeld van gewonde mensen die bloed nodig hebben om een operatie te overleven, niet met doneren voor Business-divisies en topsalarissen voor de Raad van Bestuur.

Disch – "Ik ben al donor sinds 1976" – hekelt in hetzelfde artikel in de Volkskrant tevens de salariëring van de driekoppige Raad van Bestuur van Sanquin. "Zeer terecht is het wettelijk geregeld dat wij donoren geen geld mogen verdienen aan ons eigen bloed. Maar anderen mogen dat blijkbaar wel."

Donoren verjaagd

"De organisatie die in Nederland verantwoordelijk is voor de bloed- en plasma-afname, Sanquin Bloedvoorziening, is hard bezig de bloed- en plasmadonoren weg te jagen", zegt de Werkgroep van kritische donoren, die zich samen met de PEACE consumentenorganisatie voor duurzaamheid, inzetten voor verbetering. "Het is voor de bloed- en plasmavoorziening van Nederland van groot belang dat de donoren, momenteel bijna 450.000, tevreden zijn over de wijze waarop zij behandeld worden!"

Volgens de Werkgroep doet de Raad van Bestuur van Sanquin Bloedvoorziening er alles aan om de goodwill die het Rode Kruis in de loop der jaren heeft opgebouwd te verspelen. "In een proces van rationalisatie en efficiency van de bedrijfsvoering wordt de groep bloed- en plasmadonoren steeds meer sluitpost. Zo is het aantal afnamepunten in enkele jaren tijd verminderd van 450 naar 321. Tegelijkertijd werd de reiskostenvergoeding voor donoren zo goed als afgeschaft."

Werden vroeger donoren door het Rode Kruis gezien en behandeld als de belangrijkste schakel in de donatieketen, nu worden donoren door Sanquin meestal afstandelijk en als een nummer bejegend. Charles Disch is zo’n donor en zegt: "Ik krijg de laatste tijd sterk het gevoel dat ik blij mag zijn dat ik plasma mag geven, in plaats van dat Sanquin laat blijken blij met mij te zijn. Het bloed- en plasma doneren is verworden tot een technisch gebeuren. Mij als donor zien ze niet meer staan. Het gaat alleen nog maar om het product dat ik lever."

Behalve het hoge salaris van de directie steekt het de donoren dat Sanquin geen openbare gedragscode voor Maatschappelijk verantwoord Ondernemen kent en ook niet transparant is wat betreft het geld dat verschillende partijen aan het bloed verdienen.

Spoedoverleg

Sanquin nam de kritiek die in de maand juni pas in de media losbarstte niet bijster serieus. Een jaar lang hebben de kritische donoren geprobeerd om Sanquin te bewegen de problemen aan te pakken. Ondanks een zeer lang gesprek en een intensieve briefwisseling tussen PEACE Consumenten Vereniging en de PEACE Werkgroep Bloed- en Plasmadonoren met de Sanquin veranderde er lange tijd nagenoeg niets.

De directie van Sanquin zei al die tijd dat de Landelijke en regionale Donorraden representatief zijn voor de donoren, wat de Werkgroep sterk betwijfelt. Zes- tot tienduizend reacties met kritiek op Sanquin zijn er over de kwestie op websites van kranten en aan ingezonden brieven verstuurd. De belangenorganisaties van de bloeddonoren hebben zich eind juni tot minister Ab Klink van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) gewend met het verzoek of hij de problemen tussen de donoren en Sanquin kan oplossen.

Op 5 juli is er een spoedoverleg geweest tussen leden van de Werkgroep Bloed- en Plasmadonoren met de directie van Sanquin. Doel van dit overleg was om met behulp van Sanquin op korte termijn de donoren te kunnen raadplegen en via overleg tussen de Werkgroep en Sanquin een oplossing te zoeken voor de problemen. Dit is toen niet gelukt, volgens PEACE doordat Sanquin nog steeds "niet het gevoel van urgentie" heeft en daarom de donoren niet op korte termijn wenst te benaderen voor een consultatie.

Ondanks alle commotie bleef de Raad van Bestuur van Sanquin "arrogant." Zij toonden weinig inlevingsvermogen richting bloed- en plasmadonoren, aldus de Werkgroep. Op het ministerie van VWS lijkt men de urgentie van de kwestie inmiddels wel in te zien. Op 23 juli vond er een gesprek plaats met de Werkgroep op uitnodiging van het ministerie. Er werd gesproken over de positie van de Werkgroep en over die van de nieuw op te richten Landelijke Vereniging van Bloed- en Plasmadonoren (LVB). Het is de bedoeling dat de Werkgroep haar activiteiten als LVB voortzet.

Het belangrijkste gespreksonderwerp op het ministerie was de noodzaak voor de bloeddonoren zich uit te kunnen spreken over de door de Werkgroep/LVB naar voren gebrachte zaken. Hoewel het gesprek op het ministerie erg positief verliep, ligt de sleutel voor een oplossing toch vooral bij de Raad van bestuur van Sanquin, aldus de Werkgroep/LVB. Op 16 augustus wordt er opnieuw gesproken tussen Sanquin, VWS en de LVB/PEACE-Werkgroep Bloed- en Plasmadonoren. De uitkomst van dit gesprek bepaalt wat er verder gaat gebeuren.

Democratie rond biomateriaal

De LVB zegt te willen en kunnen onderhandelen met Sanquin, namens de donoren en over alle punten: "Het gaat er om of de LVB de gelegenheid krijgt om de donoren naar hun opvattingen te vragen om vervolgens op basis van de mening van de donoren te gaan onderhandelen met Sanquin over de realisering van alle punten (inclusief het salaris van de Raad van Bestuur). De LVB wil in die brief de donoren ook oproepen om vooral niet te stoppen met doneren, maar vertrouwen te hebben in de uitkomsten van de onderhandelingen", meldt de vereniging als voorschot op de bijeenkomst van 16 augustus.

De kwestie tussen de bloed- en plasmadonoren en de directie van Sanquin legt een spanningsveld bloot die kenmerkend lijkt voor de moderne biogeneeskunde. Die heeft steeds meer biomateriaal als grondstof nodig en dus is er een groeiende vraag naar bloed, genen, eicellen, organen en bio-informatie. Grondstoffen waarvan met biotechnologische processen dure producten worden gemaakt. Grondstoffen ook die veelal gratis worden geleverd, waarbij een beroep wordt gedaan op de solidariteit.

Het is zeer interessant te zien hoe leveranciers van biomateriaal, in dit geval de bloed- en plasmadonoren, zich organiseren. Zij stellen zich niet (langer) op als een bijna vanzelfsprekend te gebruiken natuurlijke hulpbron, maar als burgers die anderen op vrijwillige basis willen helpen en daarbij ook wensen hebben, zoals medezeggenschap over wat er met (hun) lichaamsmateriaal gebeurt.


Dit artikel is afkomstig uit de nieuwsbrief van de
Werkplaats Biopolitiek
uit Wageningen.

 

 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Reageer op dit bericht