Fort Pannerden nationale attractie

De piratenvlag wappert weer in top. Op de dijk langs het Pannerdensch Kanaal is het een komen en gaan van nieuwsgierige bewoners uit de streek en journalisten. De herovering van het fort is hét gesprek van de dag in de Klompenwaard.

door Peter Barton    foto's Sander Oudemans

Een grote groep krakers bestormde zaterdagavond Fort Pannerden in Doornenburg. De schamele drie man die de vesting moesten bewaken, bliezen vrijwel onmiddellijk de aftocht. Onder luid gejoel nam het in zwart geklede leger het fort weer in. Heroverd, de nieuwe vlag in top, de ophaalbrug op slot. De veldslag - overigens zonder gewonden - was spoedig ten einde.

Klik op foto voor uitvergroting

Geen middeleeuws verhaal, maar gewoon iets van het jaar 2006. Nadat de ME met behulp van het leger drie weken geleden een uiterst moeizame ontruimingsoperatie had uitgevoerd, was het tijd voor een tegenzet in de vorm van een bezettingsactie. Symboliek waarmee wordt aangetoond dat het fort niet kraakvrij te houden is, maar vooral om te voorkomen dat het langdurig leeg komt te staan en gebruikt zal worden voor commerciële doeleinden.

Verdediging

Als we maandag een kijkje komen nemen, is het bastion vol beladen met krakers waarvan het gros voorzien is van een bivakmuts, waardoor we enkel ogen en pearcings aanschouwen. Het past wel een beetje bij de sfeer van een fort, al helemaal omdat ontruiming door ME dan nog ieder moment kan volgen. Maar al snel wordt bekend gemaakt dat er de in ieder geval de komende dagen nog niet tot ontruiming zal worden overgegaan.

Klik op foto voor uitvergroting

Vrolijkheid alom onder de krakers. Nu hebben ze weer wat extra dagen de tijd om de verdediging van het fort voor te bereiden. Want vooral dáár houden de krakers zich druk mee bezig. Dranghekken die om het fort staan, worden op het dak gehesen en maken onderdeel uit van de splinternieuwe barricades die de politie, en waarschijnlijk ook wel weer het leger, buiten moeten zien te houden.

Inwoners van het naastgelegen Doornenburg waren al niet blij met de eerste ontruiming van het fort. Het is duidelijk dat ze in hun nopjes zijn met de terugkeer van de krakers. Van alle kanten wordt er eten aangevoerd. Geen eenvoudige hapjes, nee, ouderwets uitgebreide salades en maaltijden. En een hoop steunbetuigingen. Het dorp loopt uit om een kijkje te nemen.

Zij zijn niet de enigen. Alles wat maar enigszins een camera kan hanteren, komt langs. Van de NOS en de lokale dagbladen tot MTV, Man Bijt Hond en GeenStijl. De krakers die de media-aandacht van zondag inmiddels wel een beetje beu zijn, laten de pers niet meer binnen ronddolen.

Klik op foto voor uitvergroting

Al speelt daarvoor een tweede reden mee op de achtergrond: bij de eerdere ontruiming van het fort heeft de ME alle kachels stukgeslagen, waardoor het er erg koud is binnen en er inmiddels al een paar mensen ziek op bed liggen. Bij de kachel, dat dan weer wel, want inmiddels is er alweer eentje gerepareerd.

Onderhandelingen

Deze zieke krakers hebben nog wel even om weer wat op krachten te komen. Het duurt nog minstens drie dagen voordat er ontruimd wordt, áls het er al van komt. De gemeente heeft de krakers de tijd gegeven om te overleggen met eigenaar Staatsbosbeheer en erfpachter Stichting Fort Pannerden. "Maar", zo verklaart gemeente-woordvoerder Sjaak Veldkamp nader, "dat betekent niet dat de ontruiming opgeschort is."

Ook deze ontruiming vergt enige voorbereiding. Daarvoor heeft de gemeente drie dagen uitgetrokken. In een overleg tussen krakers, gemeente en Staatsbosbeheer heeft de gemeente hen de mogelijkheid gegeven om binnen die drie dagen een overeenkomst te sluiten met Staatsbosbeheer en Stichting Fort Pannerden. "Komt die overeenkomst er niet, dan wordt het fort alsnog ontruimd", aldus Veldkamp.

Klik op foto voor uitvergroting

Staatsbosbeheer laat het voornamelijk over aan de Stichting Fort Pannerden. Woordvoerster Angelique van Helvoort (Staatsbosbeheer): "De krakers moeten een overeenkomst sluiten met de stichting, want die is erfpachter en dus verantwoordelijk. De stichting moet vervolgens die overeenkomst door ons laten toetsen, om te zien of het binnen het erfpachtcontract past. En het mag niet tegen het bestemmingsplan in gaan, dus toekomstige bewoning is uitgesloten."

Mocht het tot een ontruiming komen, of dat er onverhoopt een overeenkomst wordt bereikt waarbij de krakers niet in het fort mogen wonen, dan staat vervangende woonruimte in elk geval voor hen klaar in de vorm van twee caravans aan de belendende dijk waarin enkele kraakwachten (anti-krakers) verbleven voordat de krakers het fort heroverden. Nog compleet met slaapspullen, televisie en bijbel.

Niemand die aandacht schenkt aan deze stille getuigen van een relatief korte periode van leegstaand voor Fort Pannerden. Zelfs de buurtbewoners niet, die altijd wel rondom het fort te vinden zijn. Blij als ze zijn dat ze weer van het fort mogen genieten. Zondag liep het dan ook storm voor een rondleiding. Aan alles is te merken dat het fort én de krakers gewoon bij Doornenburg horen.

Lees ook over de recente kraakgeschiedenis van Fort Pannerden die leidde tot de ontruiming, en het laatste nieuws