www.ravagedigitaal.org

UMTS-affaire doet bouwfraude verbleken

Langzaam maar zeker ontstaat er vlak boven onze hoofden een naargeestig woud van duizenden UMTS-masten. Vanwege de straling en de daaraan verbonden gezondheidsrisico's groeit het verzet. Maar de telecombedrijven en de overheid doen alsof er niets aan de hand is. Volgens Hans Derks is een parlementaire enquête onafwendbaar.

De Roze Olifant aan het Amsterdamse Nassauplein

Recentelijk zijn we verblijd met de mededeling dat dan eindelijk Het Zwitsers Onderzoek - dat bijna twee jaar geleden werd aangekondigd als het definitieve antwoord op alle protesten tegen UMTS in Nederland - is gepubliceerd met de te verwachten uitkomst. Kortstondige blootstelling aan elektromagnetische straling schaadt de gezondheid niet. Wat de burgers die een leven lang onder een zendmast wonen hiermee aan moeten…

In mijn jeugd leerde ik in de geschiedenisles over keizer Karel V en Philips II, die permanent huurlingen voor hun oorlogen moesten recruteren, het gezegde 'Geen geld geen Zwitsers!' Eén vergelijking met vroeger gaat op: al dat geld heeft niets uitgehaald. Zwitsers of niet, uiteindelijk hebben die vroegere vorsten en huidige regeerders hun zaak smadelijk verloren van burgerlijke protesten in heel Europa, eigen belang van gedupeerden, geloof in andere waarden, en wat dies meer zij.

Vroeger hadden we daar nog tachtig jaar voor nodig, nu is de UMTS-zaak binnen de kortste keren tot een affaire met vele navrante kanten uitgegroeid. Alhoewel deze kwestie in feite al beslist is, kan de nasleep (in feite één langgerekte prestige-slag!) buitengewoon pijnlijk worden voor heel wat partijen. De vrienden van UMTS hebben dat ongetwijfeld geheel aan zichzelf te wijten, zoals hieronder wordt aangegeven.

Memorandum

Het is niet langer voor iedereen duidelijk: waaruit bestaat het probleem UMTS? Doet het Zwitsers onderzoek in Nederland wel ter zake, al zou het een correct onderzoek zijn (wat allerminst het geval is)? Is het zo leuk om nog ettelijke jaren heel veel ellende met de afwikkeling van de UMTS-affaire te beleven?

Uit het antwoord kan bijvoorbeeld ook blijken, dat - in geld uitgedrukt - de gezondheids- en directe financiële risico´s voor de burgers bij plaatsing van zendmasten in het niet zullen vallen bij de kosten voor de providers en/of de Staat der Nederlanden en/of Brussel/EU. Hamvraag: Wie krijgt uiteindelijk de rekening gepresenteerd?

Gezien het beleid bij de introductie van UMTS is de kans groot, dat de gezondheidsschade met het failliet van het UMTS-project vermindert, maar dat de burgers alsnog (in)direct moeten betalen voor het afwentelen van een UMTS-debâcle.

Op 13 februari 2002 werd het UMTS memorandum (misleidend "convenant" genoemd) ondertekend door de gezamenlijke Nederlandse providers en de Staat der Nederlanden (de blind tekenende voormalig minister van VROM Jan Pronk + Vereniging Nederlandse Gemeenten), waarmee de UMTS-bal is gaan rollen.

Momenteel hebben feitelijk ambtenaren van Economische Zaken (met EZ-spreekbuis Antennebureau) zich meester gemaakt van of bemoeien zich dominant met een materie die de gezondheid, het welbevinden etc. van het grootste deel der Nederlanders direct raakt. Waar komt die arrogantie vandaan om met leken-kennis over de gezondheidsmaterie heen te walsen, zonder consultatie vooraf van een reeks andere ministeries, van onafhankelijke deskundigen, nog maar te zwijgen van de meest betrokkenen zelf, de bewoners en omwonenden van de zendmasten-locaties?

Of achteraf een flinterdunne legitimatie te construeren via een half onwillige Gezondheidsraad, VROM (o.a. Milieubeheer), TNO, en dergelijke en een slapend en achter alles aanhinkend parlement, dat kennelijk slecht of niet geïnformeerd was en is? Het antwoord is simpel: vanwege de schijnbaar lucratieve deal met providers van GSM/UMTS masten en diensten, met bedrijven dus die Economische Zaken direct in gijzeling nemen als afgeweken wordt van het totaal ondoordachte plan (convenant). Geen zendmasten? Dan claims!

Gatenkaas

Er is ook geen fatsoenlijke milieu-effect rapportage gemaakt door onafhankelijke wetenschappers. Erger nog, ook op het eigen terrein van Economische Zaken (EZ) zijn plotseling alle regels over boord gezet en is er bijvoorbeeld geen ordentelijke economisch-financiële kosten-baten analyse gemaakt van het GSM/UMTS-project. Van technologie hebben deze dames en heren al helemaal geen kaas gegeten, zo weinig dat ook daarover geen ordentelijke deskundigen gerapporteerd hebben.

Verder zijn de juridische implicaties van de deal tussen de Staat der Nederlanden en de providers niet bekeken: het vastgestelde convenant is juridisch een gatenkaas (was het wel een deal?), waarvoor een eerste-jaars student rechten zich zou moeten schamen.

Minister Brinkhorst en zijn ambtenaren hebben met veel aplomb de mogelijkheden geopend (dachten ze) de schadelijke gevolgen op anderen (gemeenten en individuen) af te wentelen, terwijl de eigen verantwoordelijkheid (het woord ligt in de mond van EZ bestorven) daarvoor met behulp van de gebruikelijke alibi-verschaffende clubs en desnoods met dreigementen wordt genegeerd.

Dit slikken-en-desnoods-stikken beleid is bij deze of gene nog voor wijs en krachtdadig ministerieel/ambtelijk gedrag gehouden. Gemeentes en individuen worden inderdaad eerst knalhard voor een gezondheids-bedreigend fait accompli geplaatst, en als de zaak misloopt kunnen ze met de gevolgen van dat onverantwoordelijke beleid opgezadeld worden: wie nu de goedkeuring verleent masten te plaatsen, zal straks wel eens voor de immense schade die het UMTS debâcle gaat opleveren, juridisch aangesproken kunnen worden!

Vele tientallen gemeentes, waaronder belangrijke als Nijmegen en Eindhoven (maar geen enkele van de vier grote steden, die kennelijk te vergaande bindingen met EZ hebben) hebben de bui zien hangen en terecht bedacht dat EZ juridisch geen poot heeft om op te staan, terwijl zij met recht en reden dit ministerie (en in diens kielzog nu ook VROM, etc.) kunnen  beschuldigen van chantage en ondoordacht en onbehoorlijk bestuur (onder andere het negeren van het voorzorgs-principe).

Het is in de gaten gelopen hoe de technische, juridische en politieke besluitvorming rond deze zaak ten hemelschrijend amateuristisch en in de consequenties zo gevaarlijk als – zeg – een asbest-affaire is. Dat alles is dus niet gepikt door nu al een zestigtal gemeentes.

Schadeclaims

Op de eerste plaats vanwege de waardevermindering van de panden, waarop UMTS- of andere zendmasten zijn geplaatst. Ten tweede vanwege de waardevermindering van panden, die in de buurt van dergelijke masten staan. Ten derde vanwege het niet betalen van huurverhogingen in panden, waarop de masten staan (denk aan het 'punten-systeem').

Wat kan men daartegen doen? Niets, alleen de rekening betalen. Waarover praten we dan? De rechter heeft op 15 september 2005 de gemeente Bunnik veroordeeld tot het betalen van € 29.000,- aan een huiseigenaar vanwege diens angst voor waardevermindering van zijn pand door UMTS-masten. Dat gaat lekker aantikken! Op dit moment kunnen we dan al – geëxtrapoleerd – op minimaal op ca. € 300.000.000,- uit te betalen schadeclaims rekenen.

De gemeentes, huurdersverenigingen, woningbouwcorporaties en dergelijke in Nederland zijn gewaarschuwd: geef geen enkele vergunning/medewerking, want je wordt medeplichtige en moet dokken! Mijn advies aan hen is om de rekeningen door te sturen naar de verantwoordelijken, waaronder zeker het ministerie van Economische Zaken.

Dit ministerie alleen? De nieuwe en noodzakelijke parlementaire enquête naar het beleid van EZ in deze zal andere ministeries niet kunnen uitsluiten die voor EZ de kastanjes uit het vuur mogen halen (VROM bijvoorbeeld). Maar denk vooral aan de tweede grote partij in de UMTS-affaire bij aanvang op 13-02-02; de gezamenlijke operators/providers KPN Mobile, Ben Nederland, Vodafone, T(elfort)-Mobiel en Dutchtone.

Mislukking

Van deze bedrijven is inmiddels Ben verdwenen en Vodafone al bijna failliet. Boven de UMTS-business hangen namelijk aanzienlijk grotere donderwolken, dan die uitsluitend gevormd zijn door het bedrag van 3 tot 4 miljard, waarmee het memorandum is afgekocht of de paar honderd miljoen van de eerder genoemde schadeclaims en gezondheids-schadeclaims die nog kunnen volgen.

De gezamenlijke operators/providers hebben in de afgelopen paar jaar het astronomische bedrag van € 200.000.000.000 in de UMTS licenties, technologie en implementatie gestoken in de hoop daar een veelvoud (!) aan winst uit te kunnen halen. Nu al zeggen talloze van de meest bekende analisten en technologen dat het project een totale mislukking is! Er zal zelden in zo'n korte tijd een zo vernietigend oordeel zijn geveld over een mega-investeringsprogramma (Eric Sylvers in International Herald Tribune, 3-5-2006).

Hoe is dat mogelijk? In ieder geval is door de twee partijen, 'staat en operators, die overal in Europa de deals in elkaar flansen (een dicht masten-netwerk is nodig) veel te ondoordacht gehandeld. Voor wat betreft de operators is het onbegrijpelijk dat nu reeds blijkt dat niet alleen de UMTS-technologie achterhaald tot en met te ingewikkeld is, maar vooral dat er helemaal geen klanten voor de peperdure mobieltjes met televisie, internet, videotelefonie en dergelijke faciliteiten zijn te vinden.

Wie dat idee ooit in de wereld geholpen heeft zonder daarvoor overtuigende onderzoeksresultaten en consumenten-onderzoek vooraf, kan (kunnen) natuurlijk (een) handige verkoper(s) genoemd worden. Al degenen (van kapitaal verschaffers tot en met ministeriële hotemetoten, die zo graag over hun 'eigen verantwoordelijkheid' zeuren) die de luchtfietserij – een ander woord is er niet voor - geloofd hebben en direct bereid zijn geweest de burgers van hun landen daaraan op te offeren, zijn geen knip voor de neus waard. Van puur frauduleuze omkoperij is dan sprake met de gezondheid van mensen als wisselgeld!  

Onderzoek T-Mobile

Dit bedrijf heeft geen halve amateurs ingehuurd om alibi-onderzoek te doen, maar diep in de buidel getast en een hele reeks bekende Duitstalige wetenschappelijke instituten met vele tientallen hooggeleerden met hetzelfde doel aangezocht (Mensch, Umwelt, Technik -MUT – Mobilfunk und Gesundheit, mei 2005; vooral GSM-onderzoek). Daarbij was ook een instituut uit Zürich betrokken.

Helaas voor T-Mobile bleek een belangrijk deel van hen niet omkoopbaar. Men vermeldt dat ook expliciet in de rapportage. Het MUT-onderzoek slaagt er niet in te bewijzen dat elektromagnetische straling (EM-straling) onschadelijk is (dat was de opdracht van het onderzoek), maar stelt bijvoorbeeld vast dat terzake 'hoofdpijnen [...] er concrete aanwijzingen bestaan over de samenhang met EM-velden van de mobiele telefonie' (de professoren Seitz, Stinner, Eikmann en Giessen).

Voor zaken als concentratieproblemen en geheugenstoornissen, zo concluderen de onderzoekers, zijn de gegeven samenhangen waarschijnlijk. Het is weliswaar niet bewezen dat op korte termijn een risico voor hersentumor bestaat: 'Dat betekent echter allerminst dat stralingseffecten op lange(re) termijn dan wel effecten van krachtiger mobiele frequenties, zoals UMTS, niet met kankerrisico geassocieerd kunnen worden.' (de professoren Blettner, Jöckel en Stang).

Dezelfde heren adviseren 'gemäß dem Vorsorgeprinzip' het bellen met mobieltjes zoveel mogelijk te beperken, zeker over lange afstanden. Anderen adviseren niet jonge gezonde mensen te onderzoeken, maar juist kinderen en bejaarden (Ullsperger). Toxiocologen van Zürich (Achermann, Regel) stellen vast 'dass Mobilfunkfelder das EEG sowie den regionalen zerebralen Blutfluss beeinflussen können', etc.

Gezondheidsraad

Hoe gaat dat in Haagse kringen met bijvoorbeeld het jongste advies van de Gezondheidsraad van 23 november 2005, gericht aan de staatssecretaris van VROM? Alle denkbare rapporten van de meest achtenswaardige instituten en personen waar ook ter wereld zijn totaal waardeloos gebleken voor deze dames en heren in Den Haag.

In de ogen van de Gezondheidsraad (GR) voldoet momenteel in het geheel geen onderzoek aan hun 'wetenschappelijke kwaliteitseisen', terwijl ze verdomd goed weten dat 'wereldwijd zeer veel mensen zich in deze situatie [een verhoogd risico op het krijgen van kanker] bevinden en velen van hen zich ook daadwerkelijk zorgen hierover maken' (dat durft GR zelf te schrijven in 2005). Als zij hierin gelijk hebben, dan weet iedere ordentelijke arts dat die zendmasten niet geplaatst mogen worden op grond van zijn/haar beroeps-eed [in dubio abstine; in geval van twijfel, niet handelen].

Wordt er door deze raad onverhoopt wel een onontkoombaar bewijs ontdekt, dan is het toeval en nog eens toeval (p. 30). Als er met goed fatsoen helemaal geen punt meer aan te draaien valt en men erkent met uitstekend Zweeds onderzoek te maken te hebben (p. 41), dan gaat men dat op volstrekt ongeoorloofde wijze op één hoop gooien met oud, kennelijk slecht onderzoek om maar tot de conclusie te kunnen komen dat 'alles bij elkaar onduidelijk blijft…' (p. 42)!

Als het gaat over de 'lichamelijke klachten veroorzaakt […] door blootstelling aan elektromagnetische velden', dan volgt een absolute uitsmijter (p. 57). Eerst wordt geconcludeerd dat voor dergelijke klachten geen 'wetenschappelijke gronden' bestaan om dan vrolijk vast te stellen dat 'bij sommige mensen die dergelijke klachten thans hebben, deze ernstige vormen aannemen.' Ernstige klachten, inderdaad, en toch nemen dit soort lieden de verantwoording voor continuering van de plaatsing van zendmasten. Een schande indien zoiets serieus genomen wordt.

Zweeds arrest

Daarvan noem ik slechts de onaanvaardbare risico´s met mobiele telefoons, het overschrijden van limieten indien kort bij zendmasten wordt verkeerd, het veroorzaken van psychische problemen voor omwonenden ('angst aanjagen is een illegale activiteit die ook valt onder de definitie van gevaarlijk voor de omgeving') en dat het bestuur van iedere gemeente zelf de verantwoordelijkheid draagt voor toepassing en handhaving van de milieuwetgeving en niet de landelijke overheid, etc.

Op het lage Haagse ons-kent-ons niveau zal het vergelijkbaar slecht uitkomen dat nu ook leden uit de Gezondheidsraad, moe van het ambtelijke gesjoemel en amateurisme, in samenwerking met sommige medewerkers van TNO, GGD, RIVM etc., etc. - verenigd in het Platform Gezondheid en Milieu - tot vergaande conclusies en advisering komen (10 November 2005): 'Plaats voorlopig geen masten op of nabij 'gevoelige' bestemmingen, zoals peuterzalen, scholen, ziekenhuizen en bejaardenoorden. Vermijd ook 'antennewouden' van meerdere providers op bewoonde gebouwen.'

Heel verstandig wordt ook de noodzaak bepleit 'de verschillende bronnen van straling in kaart' te brengen, zodat de wolk van straling om menig huis zichtbaar wordt. Bij dit advies hebben zich onlangs als antwoord op het Zwitsers onderzoek alle Nederlandse GGD´s aangesloten.

En welke halve waarheid schrijft dan de waarnemend directeur Telecommarkt namens minister Brinkhorst, dr. A.M.C. Van Rijn (10-1-2006) als antwoord op het advies van het Platform Gezondheid en Milieu? 'Bij deze wil ik U waarschuwen tegen de misleiding die dit tot gevolg kan hebben bij derden. Immers de betrokken experts van TNO, GGD, RIVM en Gezondheidsraad hebben zich publiekelijk gedistantieerd van de conclusies en adviezen', aldus Van Rijn. Zo zijn de manieren bij de Haagse elite.

Verzet

Op 24 juni werd wereldwijd tegen de installatie van UMTS-masten geprotesteerd met Duitsland als centrum van de acties, waar een bijzonder brede en goed georganiseerde beweging op gang is gekomen, gesteund door vele honderden academici. Ook in Frankrijk is dat het geval met de 'Next Up' beweging waartoe ook honderden academici, veelal biologen, behoren.

In Nederland zijn talloze initiatieven niet in een organisatie verenigd (of dat hier zo nodig is, is de vraag). Bij allen dringt het antwoord door op de vraag waaruit het UMTS-probleem momenteel bestaat: er wordt ons een totaal verouderde technologie door de strot geduwd door operators die een congsie (vorming –red.) moeten aangaan met de staatsbureaucratie, die weer met allerlei doorzichtige trucs vergunningen aan de lokale overheden opdringt, onder andere met behulp van academische huurlingen, die voor de legitimatie zorgdragen in ruil voor een fooi van de operators.

De bewoners in stad en land hebben daarvoor de rekening te betalen met hun gezondheid en met de scherpe waardedalingen van hun woningen. Nu het totale failliet van de hele constructie dreigt, lopen we ook nog kans voor de enorme eindkosten te moeten opdraaien van het frauduleuze wanbeleid. Dus is het suffende parlement verplicht aan de UMTS-affaire ten spoedigste een parlementaire enquête te wijden: de bouwfraude is kinderspel vergeleken bij de UMTS-affaire.

Dr. Hans Derks is voorzitter van de actiegroep Bezorgde Bewoners en Zendmasten in Amsterdam.

- - - - - - - - - - - -

.

.

.

Naar boven

Zwarte Kat

hghg