www.ravagedigitaal.org

Offensief de Pijp tegen UMTS

In toenemende mate klagen inwoners van de Amsterdamse wijk de Pijp over hun gezondheid die achteruit zou gaan door toedoen van de straling van UMTS-/GSM-zendmasten. Een honderdtal van hen kwam bijeen voor een bijeenkomst in de Badcuyp. "Op basis van wetenschappelijk onderzoek zie ik geen reden om in te grijpen", meldde stadsdeelvoorzitter Egbert de Vries de aanwezigen.

Buurtbewoners lichten hun gezondheidsklachten toe

door  Alex van Veen

Een aanzienlijk deel van de ruim 33.000 inwoners van de Amsterdamse wijk de Pijp maakt gebruik van mobiele telefonie. Hiervoor zijn in de jaren '90 antenne-installaties op de daken geposteerd. Deze bevinden zich bij voorkeur op hoge gebouwen, grenzend aan drukke verkeerswegen. In de Pijp staan twaalf van dergelijke antenne-installaties, onder andere aan de Amsteldijk (Tabitha), Van Woustraat (It's), 1^e Sweelinckstraat (Badcuyp) en Ferdinand Bolstraat (d'Oude Raai).

Met de introductie van beeldtelefonie en mobiel internetten werd een nieuwe techniek geïntroduceerd, waarvoor UMTS-zendmasten zijn vereist. Parallel aan plaatsing van de UMTS-masten begin deze eeuw, kwamen de eerste geluiden los van buurtbewoners met gezondheidsklachten, zeer waarschijnlijk veroorzaakt door de elektromagnetische straling.

Zoals mevrouw Vonk, woonachtig in de Lizzy Ansingstraat. Via haar achterraam kijk ze uit op het dak van verzorgingstehuis d'Oude Raai, waar maar liefst zes zendmasten staan. Zij heeft last van een hoest die maar niet weg wil gaan, zo vertelde ze op de bijeenkomst in de Badcuyp van 8 juli jl. "Ik ben moe, lusteloos en heb jeuk. Er is bloed bij me afgenomen, maar er is niets te vinden."

Annette van de Bergh, die een paar huizen verderop woont, heeft vergelijkbare klachten. "Ik slaap slecht, heb concentratieproblemen, vaak hoofdpijn en ik hoest frequent. Nadat ik op advies folie op de ramen had geplakt, namen de klachten af. Als ik elders logeer is de hoest weg en krijg ik weer energie", aldus Van de Bergh.

Voorzorgsprincipe

Volgens Michiel Haas, auteur van het boek Electrostress en Gezondheid, dient bij plaatsing van de zendmasten het voorzorgsprincipe te worden gehanteerd: niet plaatsen bij gerede twijfel. Hiervoor kreeg hij veel bijval vanuit de zaal. Uit door Haas bestudeerd wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er voldoende aanwijzingen zijn dat elektromagnetische straling schadelijk is voor de gezondheid.

Tijdens de pauze werd op straat voor de Badcuyp het eerste UMTS-gevarenbord gepresenteerd. Directe aanleiding hiervoor zijn de drie zendmasten die aan de schoorsteen van het cultureel centrum in de 1^e Sweelinckstraat zijn bevestigd. Met het waarschuwingsbord worden passanten gewezen op het stralingsgevaar. Een 'vertegenwoordiger' van KPN Telecom verstoorde de presentatie met veel bombarie. "Jullie kramen allemaal onzin uit!", wist de man met het rood aangelopen hoofd uit te kramen.

Vervolgens was het de beurt aan enkele raadsleden van de deelraad Oud-Zuid om de buurtbewoners toe te lichten hoe zij tegen de problematiek aankijken. Bram Bos (GroenLinks) constateerde na het eerste deel van de bijeenkomst dat een aantal mensen hun gezondheidsklachten wijt aan de zendmasten, "of dat nu terecht is of niet."

Het tweede probleem dat hij signaleerde is het plaatsingsbeleid van nieuwe zendmasten. Bij de invoering van de regelgeving aangaande het plaatsingsbeleid heeft men vooral rekening gehouden met de welstand: vinden we het wel mooi zo'n mast op ons dak? Van het risico van straling was destijds nog geen sprake.

Bos: "Aan mensen die pal tegenover zo'n zendmast wonen in plaats van er vlak onder wordt niets gevraagd, terwijl die toch de meeste last ondervinden. Ook als deelraad hebben we betrekkelijk weinig middelen in handen om samen met de bewoners ons te verweren tegen het plaatsingsbeleid dat destijds door de overheid en de telecombranche is opgesteld."

Raadsadressen

Om de inspraak van de buurtbewoners te vergroten, heeft de fractie van GroenLinks samen met die van, opvallend genoeg, de PvdA onlangs een raadsinitiatief ingediend. De strekking hiervan komt in grote lijnen overeen met de vorig jaar aangenomen motie in stadsdeel Westerpark: masten hoger dan vijf meter worden verboden, het plaatsingsplan wordt openbaar, omwonenden van een te plaatsen zendmast krijgen meer zeggenschap.

Ron Kat (PvdA) beaamde dat zijn partij zich lange tijd op de vlakte heeft gehouden aangaande een standpunt inzake UMTS. "Als PvdA van de fractie Oud-Zuid weten we niet waar we aan toe zijn. Maar op een gegeven moment kun je dit niet langer volhouden, dus stellen we ons op het standpunt dat de straling gevaarlijk is, ook al is er geen aantoonbaar wetenschappelijk bewijs voor." Het raadsinitiatief zal in september hoogstwaarschijnlijk worden aangenomen.

Het voorstel is in wezen een voortzetting van een eerder raadsinitiatief van GroenLinks en, nog opvallender, de VVD, waarmee een halvering van het aantal zendmasten op verzorgingstehuis d'Oude Raai aan de Ferdinand Bolstraat wordt bewerkstelligd, gekoppeld aan een epidemiologisch onderzoek. Beide raadsadressen kwamen mede tot stand onder invloed van comité UMTS de Pijp Uit, verontruste buurtbewoners rondom d'Oude Raai die de handen ineen hebben geslagen.

Stadsdeelvoorzitter Egbert de Vries (PvdA) kreeg in de Badcuyp voortdurend de lachers op zijn hand. Hij bleek opvallend weinig kennis van zaken in huis te hebben aangaande het gespreksonderwerp van deze middag. Maar zodra het economisch aspect aan bod kwam, was hij ineens weer bij de pinken. "Heel veel mensen maken gebruik van GSM en UMTS. Als dat er weinig waren geweest, had ik er geen problemen mee gehad om de masten weer weg te laten halen." Alsof de deelraad die bevoegdheid heeft…

Woningruil

De Vries ziet op basis van wetenschappelijk onderzoek geen reden om in te grijpen. Hij vindt ook niet dat je eerst moet zien aan te tonen dat een techniek ongevaarlijk is voordat je het toepast, zoals Reijnders en Haas eerder op deze middag opperden. "Ik kan genoeg zaken opnoemen die in Oud-Zuid plaatsvinden en die aantoonbaar gevaarlijk zijn voor de gezondheid, maar die om economische redenen niet worden tegengegaan.

"Toehoorders in de zaal, waar zich opvallend weinig jongeren onder bevonden, moedigden De Vries aan zelf een UMTS-mast op zijn huis te laten plaatsen. Meneer De Bruin, die op de bovenste verdieping woont van verzorgingstehuis d'Oude Raai, stelde een woningruil voor met de stadsdeelvoorzitter. "Meneer De Bruin, u mag best een paar dagen komen logeren, maar woningruil zie ik niet zitten want ik vind mijn huis veel mooier", grapte De Vries.

Grote afwezigen deze middag waren de vertegenwoordigers van de telecombedrijven die rijk hopen te worden met UMTS. Die zagen een bijeenkomst, waar voornamelijk critici bij aanwezig zouden zijn, op voorhand niet zitten. Ook Antennebureau, een door de overheid in het leven geroepen voorlichtingsbureau dat UMTS/GSM promoot, zegde om die reden af. Kennelijk begint de weerstand vanuit de samenleving de operators en voorstanders op de zenuwen te werken.

Voor het buurtcomité UMTS de Pijp Uit was het een leerzame middag. Veel van de aanwezigen bleken uiterst verontwaardigd over de zendmasten en maakten aanstalten zich aan te sluiten bij de actiegroep. Het indienen van schadeclaims bij woningbouwverenigingen en operators is een van de initiatieven waar het comité zich momenteel mee bezighoudt.

Wil je deelnemen aan vergaderingen van UMTS de Pijp Uit of meer weten, stuur een e-mail aan: umtsdepijpuit@hotmail.com

Verder lezen over het onderwerp, bezoek de website Stop Umts

Naar boven