Print
deze pagina 
Actiegroep bindt strijd aan met circus
Circus Belly Wien had de afgelopen week z'n tenten opgezet in Nijmegen. Volgens de actiegroep Respect voor Dieren staat dit circus bekend om de mishandeling van hun dieren. Uit protest deelden de dierenactivisten bij de entree flyers uit aan het publiek, maar werden zèlf meermaals het slachtoffer van mishandeling.
tekst
Peter Barton
Het is zaterdagmiddag en het regent pijpenstelen op de Nijmeegse Goffertweide. De eerste bezoekers van de middagvoorstelling van circus Belly Wien trotseren de uit de hemel neerdalende waterval. Aan de rand van het tentzeil ruikt het naar giraffemest. Het giraffeverblijf bestaat uit een uitgeklapte, extra hoge woonwagen en een buitenverblijf, waar de giraffe wijselijk geen gebruik van maakt op deze natte dag. Het is de vraag hoe deze gevlekte, herkauwende langnek van locatie naar locatie wordt vervoerd, want duidelijk is dat zijn woonwagen onder geen enkele tunnel door zou kunnen.
Rond de klok van twee uur komen de eerste actievoerders van Respect voor Dieren bij de entree van de Goffertweide bijeen voor hun dagelijkse protestuurtje. Dat ze er zijn, is op zijn minst moedig te noemen. Eerder deze week toonden medewerkers van Belly Wien namelijk bepaald geen respect voor de actievoerders die tot tweemaal toe werden mishandeld. Hiervoor werden woensdagavond 5 april twee medewerkers van het circus aangehouden. Donderdagavond bleef het rustig, mede door de aanwezigheid van de politie. Die lieten het vrijdagavond afweten, waardoor weer twee andere circusmedewerkers de fout in gingen. Die moeten zich nu melden bij de politie.
Opzij!
Zaterdag 8 april hield de politiechef van dienst zelf een oogje in het zeil houden. Aan wiens kant hij stond, werd ogenblikkelijk duidelijk bij aankomst van de betogers. De beste man liep direct op de actievoerders af en begon op vriendelijke toon de afspraken die de politie de voorafgaande dagen met Respect voor Dieren gemaakt had te herhalen. Niet op het gras staan, want dat werd door het circus gehuurd. Op de stoep náást het gras dus. "Voor de rest mogen jullie uitgebreid jullie mening verkondigen."
Amper waren de tien jongeren met spandoeken, protestborden en flyers hun actie begonnen of de directeur van het circus spoedde zich naar buiten. "Vier meter ruimte heb ik hier nodig om de bezoekers te kunnen ontvangen, opzij dus!", schreeuwde hij tegen de betogers, die geen stap verzetten. De boze directeur werd vervolgens teruggehaald door de agent, die hem vermanend toesprak. Na een hoop gemopper van de politiechef ging de directeur weer terug naar binnen.
"Wat die directeur zegt, daar moet je je niet teveel van aantrekken", zei de agent tot verbazing van sommige betogers. "Hij staat te klagen omdat anderhalve man zijn toegang verspert, maar zoals je zelf ook wel door hebt, is die toegang vijf keer groter dan jullie kunnen versperren. Zolang jullie niet op het gras komen, ga ik niet ingrijpen." Het is duidelijk dat de Nijmeegse politie absoluut niet gecharmeerd is van het circusbezoek, en dat de acrobaatjes bepaald geen vrienden hebben gemaakt in Nijmegen.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat de opkomst voor de voorstelling van deze middag bijzonder laag valt te noemen. Nadat Belly Wien door toedoen van het circuspersoneel met de losse handjes in korte tijd al twee keer negatief in de lokale publiciteit is gekomen, zijn er klaarblijkelijk nog maar weinig inwoners van Nijmegen die plezier hebben in dit circus.
Slechts een paar mensen lijken bijna principieel naar het circus te gaan, en willen absoluut geen flyer aannemen die de activisten uitdelen. Eén meneer gooit de flyers verfrommeld terug naar de activisten. "Hier heb je er nog een paar", roept hij. "En die dieren worden prima verzorgd!" "Ja, criminelen worden ook goed verzorgd", roept een demonstrant terug, "maar die zijn in de cel ook niet gelukkig!"
Berberapen
In circus Belly Wien vertonen wilde dieren als tijgers, leeuwen, slangen, een giraffe en berberapen zullen hun kunstjes in de piste ter vermaak van het publiek. Voor wilde dieren is het leven in een circus helemaal geen feest, zo vinden de tegenstanders. Hun welzijn is ernstig aangetast door krappe huisvesting en harde training.
Hoewel in sommige landen een verbod geldt op circussen met wilde dieren, zwerven er nog steeds veel gezelschappen met exoten door Europa. Zo ook het Oostenrijkse Belly Wien. De artiesten zijn niet alleen acrobaten en clowns, maar ook een hele troep aan wilde dieren, waaronder vier jonge berberapen. Deze apen zijn ongeveer drie tot vijf jaar oud en zeer waarschijnlijk zijn zij zelf of hun ouders gevangen genomen in de cederbossen van Marokko.
Dit
soort dieren wordt jong gekocht en dan ingezet om kinderen te vermaken.
Hun bestaan als artiest is echter van korte duur. Vanaf de puberteit worden
apen namelijk erg dominant en agressief en als er geen geld meer mee te
verdienen valt worden ze doorgesluisd naar een handelaar of krijgen een
spuitje. Veel circusapen komen via een omweg bij een opvangcentrum als
dat van stichting AAP terecht: de meeste gefrustreerd en gestresst. Ditzelfde
lot overkomt ongetwijfeld de andere wilde dieren.
In circussen veroorzaken het gebrek aan leefruimte en vaak slechte leef- en trainingsomstandigheden chronische stress en ernstige gedragstoornissen bij de wilde dieren. Dit leidt tot depressie en apathie; zeer duidelijke uitingen van slecht welzijn. Uit onderzoek is bovendien gebleken dat een circus met wilde dieren geen educatieve functie heeft. Integendeel, de onnatuurlijke kunstjes die de dieren onder dwang moeten uitvoeren leiden tot een totaal verkeerd beeld van deze dieren en tot onverschilligheid over hun lot in de natuur.
Verbod
Acties als die van Respect voor Dieren in Nijmegen komen dan ook niet uit de lucht vallen. In navolging van andere Europese landen roepen de tegenstanders op tot wettelijke aanpak van circussen met exoten op Nederlandse bodem. In Oostenrijk is het gebruik van wilde dieren in circussen verboden en in België moeten alle wilde circusdieren evenveel ruimte hebben als wettelijk verplicht is in een dierentuin. In Groot-Brittannië is een dergelijk verbod niet landelijk geregeld maar hebben al 178 gemeenten zelf die belangrijke beslissing genomen.
De Club van Circusvrienden Nederland, de vereniging Nederlandse Circus Ondernemingen en het Nederlands Centrum voor Volkscultuur hebben 2006 uitgeroepen tot 'Jaar van het circus' om zo een "samenwerkingsverband ter promotie van het Nederlandse circus in de breedste zin van het woord" op te zetten. Dit initiatief behoeft een kritisch tegengeluid, moet actiegroep Circusleed hebben gedacht. Op hun website hebben zij 2006 juist uitgeroepen tot 'Jaar van de acties tegen dierencircussen'.
Van 24 tot 28 mei slaat circus Belly Wien haar tenten op in Assen, en Circusleed heeft al aangekondigd ook daar weer flyers uit te gaan delen en op zaterdag 27 mei een 'grote demonstratie' te houden die om 12:00 uur van het Koopmansplein naar het circus op het Veemarktterrein moet voeren.
Zie ook:
GiraffeFoto's van de acties in Nijmegen