● Ravage   ● Archief    ● Overzicht 2005    ● Overzicht #9

Laat vrijplaatsen bloeien!

Verbazing, misnoegen, woede, onverschilligheid maar bovenal een gevoel van machteloosheid maakt zich van de toeschouwers meester die op vrijdagavond 17 juni de ontruiming van pakhuis Afrika gadeslaan. Sympathisanten en andere nieuwsgierigen hebben zich geposteerd op plekken waar men enigszins zicht heeft op de verrichtingen van de hoogwerker.

Tekst nieuwsredactie

Op de hoek van de Piet Heinkade met de Kattenburgerstraat heeft de ME een kordon opgetrokken. Bewoners van het Java-eiland dienen hierdoor een flink eind om te fietsen. Ook bovenop de Jan Schaeferbrug heeft zich een linie geposteerd. Veel toeschouwers bevinden zich echter op de Veemkade zelf, achter de veiligheidshekken ter hoogte van het kantoor van Greenpeace.

In de verte hoor je het snerpende geluid van de zaagmachine, waarmee de BraTra een gat in de deur van de benedenruimte van pakhuis Afrika probeert aan te brengen. Nadat men op de aanwezigheid van asbest is gestuit, dat in een ver verleden gebruikt is als brandwerend isolatiemateriaal vanwege de opslag van cacao, staakt men het zaagwerk en wordt de hoogwerker ingezet.

De ontruiming neemt uren in beslag. Op de Jan Schaeferbrug, waar zich inmiddels zo'n vijftig sympathisanten van de krakers hebben opgehoopt, wordt het geduld zwaar op de proef gesteld. Een enkeling daagt de ME-ers uit. Als een man over de dranghekken klimt, wordt hij ogenblikkelijk geprikt met de wapenstok. De man maakt daarop geen aanstalten zijn oude positie voor de hekken weer in te nemen, waarna hij op hardhandige wijze wordt gearresteerd.

Het incident leidt tot woede onder de toeschouwers. De hekken worden omver geduwd, waarna de ME tot een charge overgaat. Iemand gooit een halfvol blikje fris in een boogje richting ME. Normaal gesproken wordt dergelijk baldadig gedrag genegeerd, niet vanavond. Een groep van zo'n tien agenten in burger, 'stillen', maakt een uur lang jacht op de werper van het vocht. De man kan uiteindelijk door de waterpolitie worden gearresteerd, samen met nog zo'n zes personen op straat vanwege lichte vergrijpen.

Rond half tien heeft de ME in het pakhuis de negen aanwezige bewoners bereikt. Ze worden naar het hoofdbureau van politie afgevoerd en pas drie dagen later vrijgelaten. Dit terwijl ze enkel het bevel van de politie om het pand te verlaten hebben genegeerd. Er is verder geen verfbommetje gegooid.

Eerder op de dag hield een groep van zo'n honderd krakers en sympathisanten elders in de stad een lawaaierige solidariteitsbetoging. De mars, die met veel tromgeroffel gepaard ging, leidde van de Plantage Doklaan via het stadhuis, de Prins Hendrikkade tot aan het vertrekpunt.

Met name bij het stadhuis uitten de krakers hun ongenoegen over de ontruiming van hún vrijplaats. Met een blisemactie drong de groep de Stopera binnen, waarbij de portier onder de voet werd gelopen. De man deed weliswaar z'n werk, maar het is niet bijster snugger om een groep woedende krakers de voet dwars te zetten. In het stadhuis werden vernielingen aangericht, waarna men al even snel de aftocht blies.

Zondagavond 19 juni hebben onbekenden het gebouw van de Dienst Milieu- en Bouwtoezicht, verantwoordelijk voor de tegenstrijdige brandrapportages, aangepakt. Hierbij werden de ramen ingegooid en de gevel besmeurd met verf. De actie wordt opgeist door 'De Woeste Sympathisanten' die de ontruiming van Afrika als illegaal beschouwen.

Rond de ontruiming van Afrika heeft de website Indymedia een belangrijke rol gespeeld in het voorzien van actuele informatie. Zodra de burgemeester het ultimatum had gesteld, werd de website, waarop bezoekers zelf hun eigen actieberichten kunnen posten, voorzien van alarmerende berichten. Tijdens de ontruiming verzorgden de kraakradiopiraat Vrije Keyser in samenwerking met Radio ZRA (via internet) een rechtstreeks verslag van de gebeurtenissen.

Naast het verlies van hun vrijplaats, zijn de bewoners en gebruikers van pakhuis Afrika ook veel persoonlijke spullen kwijtgeraakt. Het bleek uiteraard onmogelijk om in een tijdsbestek van nog geen twaalf uur de gehele inboedel van de kolossale betonnen kolos tijdig te verhuizen met wat bakfietsen.

Na het weekend dat volgde op de ontruiming zette de gemeente, onder aanvoering van Cohen's rechterhand Ine van Brenk, een sloopploeg aan het werk in het pand. Op dat moment zaten de bewoners nog vast op het politiebureau. Veel waardevol materiaal, zoals schilderwerken, kwamen in de container terecht.

Op 22 juni heeft de lokale partij Amsterdam Anders een motie van afkeuring ingediend bij de gemeenteraad. Hierin riep zij de andere fracties op het bevel tot ontruiming en alle gevolgen daarvan voor de gebruikers af te keuren. Tijdens de stemming bleek echter enkel de SP zich volledig achter de verontwaardiging van Amsterdam Anders te willen scharen.

,,Hierdoor is het duidelijk geworden hoe de Amsterdamse politiek denkt over culturele vrijplaatsen en hun voorname rol in de stad'', stelt de partij. ,,De gemeenteraad heeft hiermee al haar geloofwaardigheid verspeeld wat betreft het verlangen om van Amsterdam een bruisende stad te maken. Haar beleid lijkt daar nu regelrecht tegenover te staan.''

Een inderhaast opgericht steungroepje werkt aan een zwartboek en organiseert een demonstratie naar aanleiding van de ontruiming. Deze wordt op 16 juli gehouden in Amsterdam. Een tijdstip en een verzamelpunt is op het moment dat dit blad naar de drukker gaat nog niet bekend. Op zondag 3 juli zal vanaf 14.00 uur op het Beursplein een manifestatie worden gehouden. Laat vrijplaatsen bloeien, als onkruid door het beton!

Voor het laatste nieuws:

www.pakhuisafrika.nl

www.indymedia.nl

................

Politie verstoort feest

Op vrijdagavond 10 juni heeft de Amsterdamse politie met geweld een benefietfeest weten te verhinderen in pakhuis Afrika. Die nacht werden er prikacties uitgevoerd in de stad.

Ondanks het feit dat de krakers van pakhuis Afrika aan alle bouwtechnische en brandweereisen voldaan hadden, besloot burgemeester Cohen het benefietconcert voor Radio ZRA stil te leggen met politie-inzet. Zowel de ingehuurde brandwachten als de door de organisatie uitgenodigde brandweer werd de toegang tot het pand door de politie belet.

Het verbod leidde tot schermutselingen op de Veemkade. Hierbij werden zes krakers gearresteerd en een enkeling raakte gewond. Uit woede werd er die nacht op verschillende plaatsen in de stad actie gevoerd. Onder meer bij de ambtswoning van Cohen aan de Herengracht, wiens voordeur gebarricadeerd werd met bouwmateriaal.

Verder werd het kantoor van de Dienst Milieu- en Bouwtoezicht aan het Weesperplein beklad met verf, sneuvelden er ruiten van het hoofdbureau van politie aan de Marnixstraat en bureau IJtunnel en werden er ruiten ingegooid van het stadhuis. "Als de arrestanten niet onmiddellijk worden vrijgelaten en onze vrijplaatsen niet met rust worden gelaten zullen er meer acties volgen!", dreigden de krakers in een verklaring.

Solidair

Solidariteitsfonds XminY vindt de gang van zaken rond pakhuis Afrika onaanvaardbaar. "Los van het feit dat er een belangrijke politieke en culturele vrijplaats verloren is gegaan, zijn wij zeer bezorgd over de manier waarop dat gebeurde", meldt de organisatie die via de website oproept een petitie te ondertekenen.

Met de gehanteerde criteria waarmee Afrika ontruimd is kan zo ongeveer half Amsterdam zonder juridische procedure ontruimd worden, meent XminY: "Alles wijst erop dat in dit geval het argument van brandveiligheid misbruikt is om een gebouw te vernielen waarin activiteiten plaatsvonden die het stadsbestuur onwelgevallig waren. Als we dit accepteren, kan vervolgens elke plek waar iets vergelijkbaars plaatsvindt, zonder tussenkomst van een rechter ontruimd worden."

XminY vindt het niet meer dan geëigend dat het pand weer teruggegeven wordt aan de bewoners en gebruikers. Het Solidariteitsfonds zal acties van bewoners, gebruikers en sympathisanten om teruggave van het pand te bewerkstelligen, ondersteunen. Via de website wordt het publiek opgeroepen een solidariteitsverklaring te ondertekenen: www.xminy.nl of stuur direct een bericht aan: petitie@xminy.nl Ouderwets bellen kan natuurlijk ook: 020 6279661.

Bewoners en gebruikers van het WG-terrein in Amsterdam Oud-West zijn eveneens verontrust over de ontruiming van Afrika. "Een ontzettend groot verlies, niet alleen voor de bewoners en gebruikers van het pand, maar voor de hele stad. Amsterdam, laat je vrijplaatsen niet afpakken! Verklaar je solidair met Pakhuis Afrika!". Om de steunbetuiging te onderstrepen heeft men op het WG-terrein een spandoek opgehangen.

DamoClash het park in gestuurd

Vanaf afstand angstvallig in de gaten gehouden door stillen en politie, woonden tientallen mensen op woensdagavond 18 juni een DamoClash-festijn bij in het Vondelpark. Voor één avond werd het park omgetoverd in een plek waar werd gedicht, gemusiceerd en geschilderd. Op deze wijze werd uiting gegeven aan de boosheid over het onnodige verlies van vrijplaats Afrika.

Naar boven