● Ravage   ● Archief    ● Overzicht 2005    ● Overzicht #8

Schinveld leert boompje klimmen

De inwoners van Schinveld en omgeving voeren een jarenlange juridische strijd tegen de geluidsoverlast van laag vliegende militaire vliegtuigen. Nu ook het naburige bos voor een deel gekapt moet worden voor de NAVO-basis in Geilenkirchen, komen andere actievormen als die van GroenFront in beeld.

Tekst Femke Ravensbergen

De auto van de polizei rijdt langzaam over een landweggetje naar het verderop gelegen hek. Daar vindt een schijnbaar toevallige ontmoeting plaats met een zwarte geblindeerde auto, die langs de ander kant van het hek aan komt rijden. De bestuurders maken gebaren met hun handen en werpen zo nu en dan blikken naar een groepje mensen dat een tent heeft opgezet.

De tent is onderdeel van een eendaags trainingskampje. Vandaag, zaterdag 28 mei, is het Bosdag. Georganiseerd door de milieu actiegroep GroenFront en bedoeld om de bewoners van het Limburgse Schinveld en omstreken te ondersteunen in hun strijd tegen de Awacs-overlast van de over de grens gelegen NAVO vliegbasis Geilenkirchen.

Aan de andere kant van het hek staat een hele rij Awacs opgesteld. Deze Airborne Early Warning and Control System vliegtuigen zijn binnen de moderne oorlogsvoering een onmisbare schakel voor communicatie en controle van het 'NAVO luchtruim', zoals de site van de luchtmacht het noemt.

Kerosineregen

De NAVO goden zijn ons vandaag gunstig gezind. Ze houden zich stil in alle talen. Er vliegt vandaag geen Awacs over, maar als we de verhalen van de buurtbewoners mogen geloven moet het lawaai doordeweeks ondraaglijk zijn. ,,Op de ergste dagen heb ik meer dan tachtig landende en opstijgende Awacs geteld. Dan kun je elkaar elke tien minuten niet meer verstaan'', vertelt een bewoner. ,,Wat op Schiphol niet mag, kan hier kennelijk wel'', merkt een andere boze bewoner op.

De opstijgende en landende Awacs overschrijden inderdaad de geluidsnorm die voor Schiphol geldt. De bewoner vertelt verder dat er dagelijks grote hoeveelheden kerosine uitgestort worden over het bos, het dorp en de wijde omgeving. Dit omdat de Awacs in verband met veiligheidsredenen niet mogen landen met een teveel aan kerosine aan boord. ,,Op sommige dagen kom je buiten en dan stinkt de hele wijk naar petroleum.''

En dat allemaal om missies uit te voeren ten bate van oorlogspolitiek. Zo vlogen tijdens de Balkanoorlog de Awacs in de periode van juli 1992 tot juni 2002 nagenoeg 77.100 vlieguren verdeeld over 9600 vluchten. Dat zijn gemiddeld drie vluchten per dag, alleen al voor het Balkan gebied. ,,Tegenwoordig worden ze nog het meest gebruikt voor de Amerikaanse oorlogspolitiek'', vertelt iemand van GroenFront, ,,de twijfelachtige 'War on terror' in Irak en Afghanistan.''

Nimby-procedure

Ook de Anti-Awacs vereniging onder leiding van Rudolph Sipkema is vandaag aanwezig in het trainingskampje. Hij is verbolgen over het feit dat minister Dekker van VROM toestemming wil geven om het bos naast de basis te laten kappen, nota bene tegen de wens van de gemeente in! Hierdoor zouden de Awacs lager aan kunnen vliegen en kan zo het gebruik van de basis geïntensiveerd worden.

Met de zogenaamde Not-In-My-Back-Yard procedure kan het gemeentebestuur buiten zijn bevoegdheid worden gezet en kan het kabinet zelf de kapvergunning verstrekken. ,,Ze pakken het slim aan'', vertelt een lid van de Anti-Awacs vereniging. ,,Enkele jaren terug hebben ze het natuurgebied alvast van de Europese lijst van beschermde gebieden geschrapt!''

Het bos biedt met z'n twintig hectare plaats aan vele soorten soms zeldzame planten en dieren. Hier komt bijvoorbeeld de Zonnedauw nog voor, een van de weinige vleesetende plantensoorten die Nederland rijk is. Een stukje verder in het bos bevindt zich een van de oudste bomen van de provincie. Meer dan tweehonderd jaar oud moet hij zijn en hij is immens.

Overleven

We maken dankbaar gebruik van z'n schaduw als een van de GroenFronters zijn workshop 'Bushcraft' (overleven in het bos) geeft. Een stukje verderop hangt een aantal bewoners met touwen in de bomen, onder instructiegeroep van een aantal klimmers van GroenFront. ,,We willen laten zien hoe je op een andere manier dan via officiële bestuurlijke wegen, toch duidelijk kunt maken dat dit bos niet gekapt zal worden'', legt iemand uit.

Maar de bewoners van Schinveld en omgeving kijken eerst liever de kat uit de boom. Ze hebben zich tot nu toe vooral bezig gehouden met het uiten van hun bedenkingen en het indienen van bezwaren. Nu het erop gaat lijken dat minister Dekker evengoed haar zin gaat doordrijven zijn ze nieuwsgierig naar de werkwijze van GroenFront.

Door in de bomen te huizen, kun je een menselijke barrière vormen die de kap zo lang mogelijk moet uitstellen. ,,En uiteindelijk afstellen'', zoals een van de GroenFronters vertelt aan de hand van het voorbeeld van het Entenwoud bij de Efteling. Daar is de kap van het bos voor bungalows en hotels tenslotte met succes belemmerd. Al had een uitspraak van de Raad van State daar ook niet in geringe mate invloed op.

Actiebereidheid

Sipkema volgt de GroenFronter op in zijn betoog. Niet alleen moeten de activiteiten die vanuit de NAVO-basis plaatsvinden in twijfel worden getrokken, ook moet de destructie van het woud koste wat het kost voorkomen worden. Het groepje mensen bij de tent naast het hek is het met hem eens.

Een kleine groep mensen overigens, vergeleken bij de groep van meer dan honderd betrokken bewoners die eerder aanwezig zou zijn geweest bij de voorbereidende Anti-Awacs annex bewonersvergadering. Die groep liet vandaag vrijwel geheel verstek gaan. Maar zoals de voorzitter van de Anti-Awacs vereniging in zijn betoog duidelijk maakt, is dat een veel voorkomend verschijnsel in deze regio.

,,Bij de eerste wandeling die wij hier organiseerden kwamen er vijf man opdagen. Bij de tweede actie, een fietstocht naar de basis, waren het er al 250. Mensen moeten hier aan deze manier van opereren wennen'', stelt hij de GroenFronters gerust.

Maar zo te zien maken die zich niet al te veel zorgen. De radicale milieuactivisten lijken eraan gewend te zijn geraakt dat het draagvlak voor een actie eerst gecreëerd moet worden. En dan, zoals te lezen valt in de infosheets van GroenFront op een tafel in het kampje, is het een kwestie van 'de tanden er in vast bijten en niet meer loslaten'.

meer info: www.groenfront.nl

Naar boven