●
Ravage ●
Archief
● Overzicht
2005 ● Overzicht
#12
Liefde overwint de haat
De film 'Yes' van Sally Potter is een merkwaardig experiment van een regisseuse die enorme risico's durft te nemen. In de vorm van een relatiedrama is het een poging om de peilloze verwarrende tijd waarin we leven vast te leggen.
tekst Ulrik van Tongeren
Een Iers-Amerikaanse biologe en een Libanese kok beleven een liefdesaffaire, die haarscherp de kloof blootlegt tussen het imperialistische Amerika en het ondoorgrondelijke islamitische Oosten. Dat de dialogen in zogenaamde jambische pentameters geschreven zijn en dus door de personages in een soort rijm gesproken worden, is minder afleidend dan te verwachten valt.
Het is een uiterst toegankelijke en lichtvoetige film over deze politiek beladen tijden. De Amerikaanse, gespeeld door Joan Allen, is een statige, zelfbewuste en rijke vrouw die zich met volle overgave overgeeft aan het bedrijven van de liefde met een goed gesoigneerde Arabier (Simon Abkarian) die in zijn vaderland chirurg was, maar in Engeland groenten fijn snijdt in plaats van mensenlevens te redden.
De film zit vol vergelijkbare verrukkelijke ironieën en in tegenstelling tot haar vorige films lukt het Potter haar onvermijdelijk pretentieuze benadering in toom te houden. Ze lijkt ook eindelijk de humor ontdekt te hebben. Vooral de sublieme Britse actrice Shirley Henderson excelleert als een soort Grieks koor in de rol van een schoonmaakster die haarfijn uitlegt wat er allemaal aan ontelbare onzichtbare parasieten, stofdeeltjes, dode huid en haren tussen de lakens en in de badkuip leeft van haar rijke werkgevers. Zij verplaatst het allemaal, maar het is een illusie om te denken dat je ooit iets schoon kan maken en houden.
Yes is een leerstuk dat moeiteloos allerlei conventies van de hedendaagse cinema onderuit haalt en roept hierdoor herinneringen op aan de revolutionaire experimenten van de grote Franse regisseurs Godard en Resnais in de jaren zestig. Was voor Godard de Chinese heilstaat en het maoïsme in meerdere films het ideaal om naar te streven, Potter heeft de Cubaanse heilstaat als toevluchtsoord, waar de geliefden naartoe vluchten, als provocerend slotakkoord gebruikt.
Dat de film doordesemd is met optimisme is ook al opmerkelijk en provocerend. Want dat een christelijke vrouw en een islamitische man ondanks hun culturele en politieke verschillen van elkaar kunnen houden is bijna als vloeken in de kerk. Yes werd door Potter geschreven in de periode vlak na september 2001. Het was haar bedoeling om te reageren op de demonisering van de Arabische wereld door het westen, maar ook op de parallelle golven van haat richting Amerika.
Het moest een film worden over liefde, omdat liefde sterker is dan haat. De conversaties dienden op een lyrische wijze toegepast te worden, om te ontsnappen aan de valkuil van het pamflettisme. Haar beweegredenen lijken hoogdravend, maar dat geeft niet, de film werkt en ademt alsof het een levend organisme is.