Ravage #14
5 november
2004

Terug naar Achtergrond

Ravage   ● Archief    ● Overzicht 2004    ● Overzicht #14


Coffee and Cigarettes

De Amerikaanse regisseur Jim Jarmusch, in uiterlijk en gedrag uiterst hip, heeft klassiekers van de onafhankelijke Amerikaanse cinema als Stranger than Paradise en Down by Law op zijn naam staan. Zijn laatste rolprent Coffee and Cigarettes is een film in elf episodes die hij gedurende de afgelopen zeventien jaar heeft opgenomen.

Coffee and Cigarettes is samengesteld uit zwart-wit films, soms in sepia tonen, waarin de klassieke koffiepauze centraal staat. Een amusante verzameling filmpjes waar beroemde en minder beroemde acteurs en musici op bijna nostalgische wijze genieten van nicotine en cafeïne, en ook nog met elkaar communiceren.

Dat houdt niet in dat alles ook meteen pais en vree is, want onder de oppervlakte gist het conflict. Jarmusch is de meester van de absurde ontmoeting, een constante factor in zijn films. Hij toont aan hoe onverenigbare karakters toch iets gemeenschappelijks bij elkaar kunnen vinden.

De eerste episode 'Strange to Meet You' bijvoorbeeld (1986), met Robert Benigni en Steven Wright, is meteen al raak. Benigni is zo bang voor de tandarts dat hij zijn afspraak door een arme sloeber laat nakomen. In de episode 'Somewhere in California', waarin Tom Waits en Iggy Pop zogenaamd gestopte rokers spelen, of misschien zichzelf zijn, zien we dat ze alsnog bezwijken voor de nicotine.

Bizar hoogtepunt van de film is de episode 'Cousins' waarin acteurs Alfred Molina en Steven Coogan het er over hebben of ze familie van elkaar zijn. Soms valt te lezen dat Jarmusch oppervlakkige films maakt, maar het zijn juist geraffineerde doordenkertjes.

Ulrik van Tongeren

......................

Ciné Premières

Het Franse filmfestival Ciné Premières speelt zich van 3 t/m 17 november af in Groningen, Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Rotterdam en Eindhoven. Een fascinerende kennismaking met recente uitingen van de Franstalige cinema, met dit keer ook enkele Engels gesproken films van Franse bodem.

Grootste blikvanger van het programma is onomstotelijk de tweede film van regisseuse Agnès Jaoui. Haar debuutfilm Le Gôut des autres (2000) was al een sublieme satire over de verwoestende pretenties van de culturele elite. Comme une image gaat nog veel verder in het ontleden van de heersende klasse.

De film handelt over Lolita (Marilou Berry), een zwaarlijvig meisje die wanhopig probeert de aandacht te vangen van haar vader, beroemd schrijver en uiterst arrogant heerschap die alles en iedereen op een pissige manier eronder probeert te houden. Jean-Pierre Bacri, partner en co-scenarist van regisseuse Jaoui, speelt de vader. Hij is al enkele jaren een revelatie als acteur, en zet hier weer op weergaloze wijze een onvergetelijke engerd neer.

Regisseuse Jaoui speelt trouwens zelf zeer verdienstelijk een hoofdrol; haar personage probeert de vechtende kliekjes die de film beheersen bij elkaar te houden. Beide films van Jaoui zijn vinnige satires over de bitsige bourgeois die de theater en literaire wereld in Frankrijk in haar greep heeft.

Ook Un homme, un vrai van het regisseurskoppel Arnaud & Jean-Marie Larrieu is een typisch voorbeeld van inventieve en begeesterende Franse cinema. De film gaat over een man en een vrouw wier relatie op de klippen loopt. De vrouw gaat ervandoor en het paar ontmoet elkaar weer op wonderbaarlijke wijze aan het einde van de film. Het is een gewaagde mengeling van melodrama, sociale satire, doorspekt met op emotionele momenten zang van de acteurs. Alles bij elkaar een film die de ideale mix is van serieus drama en komedie. (UvT)

Info: www.cinepremieres.nl

..............

IDFA en Shadow festival

November biedt een verbijsterende hoeveelheid filmfestivals en manifestaties. Zoals IDFA, dat plaats vindt van 18 t/m 28 november in Amsterdam. In deze tiendaagse marathon worden ruim 250 documentaires vertoond.

Meest interessante 'gebeurtenis' dit jaar is een debat met de grootmeesters van de direct cinema, de revolutionaire filmbeweging die tot wasdom kwam in de jaren '60 met regisseurs als Pennebaker, Wiseman, Leacock en Maysle broers. De direct cinema die te beperkend met de term fly on the wall gekarakteriseerd wordt, staat nog steeds te boek als de belangrijkste ontwikkeling op documentaire gebied van de afgelopen halve eeuw.

Het IDFA is ook een ideaal podium om speciale projecten onder de aandacht te brengen. Zo is er de kennismaking met het project 26.000 gezichten, een initiatief van ruim 70 filmmakers die in korte filmpjes uitgeprocedeerde asielzoekers portretteren die binnen drie jaar ons land verlaten moeten hebben. Filmmakers als John Appel en Hedy Honigmann doen er aan mee, de filmpjes duren 1 tot 5 minuten.

Het Shadow documentaire filmfestival van 15 t/m 24 november in de Melkweg presenteert ongewone en subversieve documentaires. Er is jammer genoeg nog steeds een oorlogje aan de gang tussen dit festival en het IDFA, terwijl samenwerking voor beide partijen toch handiger zou zijn.

Jammer ook dat dit kleine en fijne festival ieder jaar hoofdzakelijk lijkt te leven onder de buitenlandse gasten van het IDFA. Nederlanders missen dan ontregelende films als Ne Dites pas a Mere van Sarah Moon Howe, een Belgische stripteaseuse die haar leven en werk met behulp van super 8 zwart wit film heeft vastgelegd. (UvT)

www.idfa.nl

www.shadowfestival.nl

Naar boven