Uit: Ravage #7, 17 mei 2002

'We zijn beiden slachtoffers'

Een steeds groter aantal Israëlische militairen weigert taken te vervullen in de Bezette Gebieden. Ruim 400 van hen hebben zich verenigd in de groep De Moed om te Weigeren. Tal Belo is een van hen. Onlangs was hij op uitnodiging van 'Een Ander Joods Geluid' (1) in Nederland.

Tal Belo (29) weet eigenlijk niet zo goed waarom hij in Nederland is. Aanvankelijk wilde hij ook helemaal niet komen. ,,Ik vind mijzelf geen representatieve spreker voor onze groep'', zegt Belo. ,,Daarbij denk ik dat veel mensen in Nederland de situatie in Israël niet echt begrijpen. Het dagelijkse leven van Nederlanders is niet te vergelijken met dat van de mensen in Israël. Ik hoop dat ze na mijn bezoek meer begrip zullen hebben gekregen voor de Israëlische kant van het verhaal.''

Belo maakt deel uit van de organisatie De Moed om te Weigeren. Hierbij zijn ongeveer 450 Israëlische soldaten aangesloten - de meesten van de infanterie - die weigeren in actie te komen in de Bezette Gebieden. Ze willen niet langer het Palestijnse volk onderdrukken.

De groep bestond in het begin uit vijftig soldaten en is geleidelijk aan gegroeid. Ze geven informatie, praten met mensen en publiceren in kranten. Ook houden ze demonstraties om begrip te krijgen voor hun situatie en bij de militaire gevangenis, omdat daar veel van hun vrienden zitten.

Israëlische militairen die weigeren in actie te komen in de Bezette Gebieden belanden in de militaire gevangenis. Belo heeft zelf al een maand gezeten. Als hij 12 mei een oproep krijgt en weer naar de Bezette Gebieden wordt gestuurd zal hij wederom weigeren, en dus weer achter tralies belanden. Veertig van zijn collega's zitten momenteel in de militaire gevangenis. ,,Ik ga liever een maand de gevangenis in dan te dienen in de Bezette Gebieden'', zegt Belo. ,,Ik prefereer de gevangenis boven onderdrukking van een volk.''

Belo vindt het wel moeilijk dat sommige van zijn vrienden, familie en medewerkers het niet met zijn beslissing eens zijn. ,,Zij vinden het een slechte zaak. We worden in Israël regelmatig publiekelijk uitgemaakt voor verraders. Sommige van mijn medereservisten zijn echt boos op mij, en willen bijvoorbeeld niet samen met mij in de jeep zitten.''

Dienstplicht

Israëlische mannen moeten vanaf hun achttiende jaar vier jaar in militaire dienst. Ze krijgen een training van zes maanden en worden daarna als militair ingezet bij een van de onderdelen van het Israëlische leger. Na de vier verplichte dienstjaren moeten ze ieder jaar een maand het leger in als reservist. Tal Belo doet dit nu al zeven jaar. Bij elkaar is hij dus al elf jaar actief als militair. ,,Maar ik ben geen professionele soldaat'', benadrukt Belo. ,,De rest van het jaar werk ik en woon bij mijn gezin.''

Belo heeft als infanterist onder andere in Libanon gevochten tegen de Hezbollah. Het grootste gedeelte van zijn verplichte dienstjaren heeft hij echter gediend in de Bezette Gebieden. ,,De eerste jaren van mijn diensttijd had ik er geen problemen mee hier te vechten. Ik was nog erg jong. Ik dacht nog niet na over de gevolgen van militaire acties. Ik wilde vechten, mijn land verdedigen.''

Pas vorig jaar besloot hij niet meer in actie te komen in de Bezette Gebieden. ,,Het is niet iets wat je plotseling besluit'', zegt Belo. ,,Zoiets gaat geleidelijk. Ik heb lang gedacht en gewenst dat het vredesproces op gang zou komen. Ik dacht dat de bezetting tijdelijk was. Vorig jaar besefte ik dat deze geen kwestie was van nog maar een paar maanden. Ik wijs de bezetting af. In de Bezette Gebieden leven drieënhalf miljoen Palestijnse mensen en het Israëlische leger legt hen op wat ze wel en niet mogen doen. Bovendien denk ik dat het uit veiligheidsoverwegingen en in politiek opzicht voor Israël beter is om de landsgrenzen te verdedigen, in plaats van de grenzen rondom de Bezette Gebieden.''

Denkt u niet dat de zelfmoordacties van de Palestijnen in Israël het gevolg zijn van de omstandigheden in de Bezette Gebieden?

,,Nee. De meeste Palestijnen accepteren Israël niet. Dit heeft niets met de bezetting van doen. Voor mij maakt dat niet uit, ik hoef niet door hun geaccepteerd te worden. Maar sommige hooggeplaatste politieke en religieuze Palestijnse leiders haten Israël. Niet vanwege de bezetting, maar omdat wij joods zijn. Irak, Iran en Egypte haten ons ook en wij bezetten geen van deze landen.'' 

Denkt u dat de haat van de Palestijnen weg te nemen is?

,,Allereerst moeten we stoppen mensen te onderdrukken en hun gebied te bezetten. Daarna moeten we leren elkaar te begrijpen. Wat er in het verleden gebeurd is kunnen we niet vergeten, maar we moeten door. Het gaat erom hoe we nu met elkaar kunnen leven.'' 

Waarom bent u het leger ingegaan als u van tevoren wist dat u vroeg of laat tegen de Palestijnen moest strijden?

,,Dat is niet waar. Het leger doet meer dan vechten in de Palestijnse Bezette Gebieden. Het is niet zo dat we tegen de Palestijnen vechten, we bezetten hun gebieden en sluiten deze af. Maar we vermoorden geen Palestijnen op straat en we verkrachten geen Palestijnse vrouwen.''

Er zijn bewijzen dat er door het Israëlische leger stenengooiende Palestijnse kinderen zijn gedood!

,,Dat gebeurt, maar niet veel. We doen dit niet met opzet. Als kinderen vanaf een heuvel stenen naar de weg gooien, zullen de militairen hen proberen neer te schieten. Als militairen in een rijdende wagen zitten en zij krijgen vanaf een hoogte stenen op zich, kan dat hun leven kosten. Dus vanuit het oogpunt van de militairen gezien zijn de meeste acties gerechtvaardigd. Ze moeten zichzelf beschermen.''

Een stenengooiend kind doodschieten dat geboren is aan de frontlinie, dat niet anders dan met oorlog heeft geleefd?

,,Ik wil je er nogmaals aan herinneren dat ik weiger in de Bezette Gebieden te vechten. Ik betaal hier een hoge persoonlijke prijs voor. Ik weet dat oorlog niet goed is, daar hoef je mij niet van te overtuigen. Vanuit mijn optiek zijn zowel de soldaten als de kinderen slachtoffers. Hetzelfde geldt voor het Palestijnse en Israëlische volk. We zijn niet geboren om te vechten. Het is allemaal erg verdrietig. De leiders zijn het grote probleem. Zíj zijn verantwoordelijk. Zij sturen het leger naar de Bezette Gebieden. Deze bezetting is niet zonder gevaar voor Israël, het brengt ons ook slachtoffers. Voor de bezetting vochten we tegen de arabieren omdat ze ons aanvielen. Dan heb je als soldaat het gevoel dat je je land verdedigt. Nu is er sprake van een geheel andere situatie. ''

Hoe wordt er binnen het Israëlische leger gedacht over de Palestijnen?

,,We haten de Palestijnen niet. Veel soldaten hebben ook begrip voor hen. Als je aan de mensen in mijn peloton vraagt waar ze liever vechten, in Libanon tegen de Hezbollah, in de Gazastrook of op de westelijke Jordaanoever, dan kiezen ze voor Libanon. Veel soldaten willen liever niet optreden tegen bijvoorbeeld demonstrerende Palestijnen. We willen niet meedoen aan de bezetting.

Maar er is van Israëlische zijde niet alleen maar compassie, sommigen Israëliërs haten Palestijnen. Dit is wel uit te leggen. Er is een Chinees gezegde: "na een goede maaltijd zal de volgegeten mens geen begrip hebben voor de hongerige mens". In Israël zijn we over het algemeen voldaan. Velen van ons begrijpen niet hoe het voor de Palestijnen is om met de wegversperringen en uitgaansverboden te leven. Hoe het is als je stad of dorp van huis tot huis wordt 'schoongeveegd'.''

,,Toch heeft het Israëlische leger geen andere optie dan haar militaire taken te vervullen. We zijn ook erg ontdaan dat er in Europa door de media wordt beweerd dat er een slachtpartij heeft plaatsgevonden in Jenin, dit is niet zo. Mensen weten niet wat er echt gebeurd is. Ik vind dit teleurstellend. De acties in Jenin laten zien dat het Israëlische leger moreel vecht. Er was geen sprake van een massaslachting. De infanterie is van huis tot huis gegaan juist omdat ze geen onschuldige burgers wilden vermoorden. Hierdoor zijn in Jenin 25 van onze reservisten gesneuveld. Als we een slachtpartij hadden gewild, hadden we bommen kunnen droppen vanuit de lucht. Sommige media, zoals de zender Al Jazeera, zien niet wat er werkelijk gebeurt.''

Zijn er militairen geweest die pas tijdens de gevechten in Jenin vorige maand besloten om de wapens neer te leggen?

,,Ja, een van mijn vrienden, een officier, kreeg een dringend bevel naar Jenin te komen met zijn peloton. Hij weigerde en moest vervolgens veertien dagen de militaire gevangenis in. De commandant van het peloton - een goede vriend van de gevangen gezette officier - kwam om het leven tijdens de militaire acties in Jenin. Toen de officier vrij kwam ging hij onmiddellijk naar diens familie. Drie uur na zijn vrijlating werd hij door het leger gebeld en kreeg een speciaal bevel naar Jenin te gaan. Ook nu weigerde hij weer, en werd daarop onmiddellijk teruggestuurd naar de gevangenis.''

Er zijn in Nederland initiatieven genomen om de wapenhandel met Israël te beëindigen. Juicht u dergelijke initiatieven toe?

,,Nee, ik denk niet dat deze mensen goed geïnformeerd zijn over onze situatie. Israël is niet gewoon een joods land. De mensen in Israël zijn bang. Ze weten wat er in Frankrijk en België gebeurd is. Ze weten dat 80 procent van de Nederlandse joden omgekomen zijn in de holocaust. Sommige Nederlanders hielpen de Duitsers. Israël is een 'overlevingsboot' voor de joden. Voor mij kan er geen holocaust meer komen. Ik ben sterk en geboren in Israël. Maar voor andere joden die leven in verschillende landen... kijk wat er nu gebeurt in Frankrijk. Ik zeg niet dat er op dit moment sprake zal zijn van een 'holocaust', maar het is mogelijk. Als de 'levensboot' ten onder gaat kan er wederom een holocaust plaatsvinden. Het is geen excuus voor de bezetting, maar we zijn de geschiedenis niet vergeten.

Sommige mensen begrijpen de situatie niet. Palestijnen kun je bijvoorbeeld niet vergelijken met mensen uit Tibet. Sommige Palestijnen beschieten ons, ze hebben veel Israëliërs vermoord. Zelfs tijdens de vredesonderhandelingen hebben ze dit nog gedaan. Het is niet zwart of wit. Als er iets is dat de Nederlanders zouden moeten begrijpen, is dat we allebei slachtoffers zijn, de Israëliërs en de Palestijnen.

Marina Groen 

1. Een Ander Joods Geluid is een actiegroep die zich het publieke debat en de kritische meningsvorming over Israël en de Bezette Gebieden ten doel stelt. Dit zonder dat wordt getornd aan het bestaansrecht van de staat Israël.